در یک سفر کم سابقه که پیام های زیادی به همراه داشت، وزیر خارجه حکومت افغانستان، امیرخان متقی، ماه گذشته به هند سفر کرد و در میان استقبال بی نظیری از سوی مقامات و مردم این کشور قرار گرفت. این سفر نخستین سفر رسمی متقی به هند بود و طی آن، روابط دو کشور به سطح جدیدی از تعامل رسید. هند پس از این سفر وعده داد که مأموریت دیپلماتیک خود در کابل را به سفارت ارتقا دهد؛ تصمیمی که نشان از تغییرات عمده در سیاست های هند نسبت به افغانستان دارد.
در این سفر، متقی ابتدا در دهلی نو با مقامات هندی دیدار کرد و سپس به مدرسه دیوبند در شمال هند رفت. استقبال از متقی در مدرسه دیوبند شبیه به استقبال از یک ستاره سینما بود؛ جمعیتی عظیم از طلبه ها و استادان در اطراف موتر همراه او جمع شدند تا او را از نزدیک ببینند.
اما این سفر که در ظاهر نشان دهنده نزدیکی روابط میان افغانستان و هند بود، برای پاکستان یک تهدید آشکار به شمار می رفت. پاکستان به طور سنتی هر گونه نزدیکی میان هند و افغانستان را تهدیدی برای منافع خود می بیند و سفر متقی از این قاعده مستثنی نبود. تنها چند ساعت بعد از ورود وزیر خارجه افغانستان به هند، ارتش پاکستان به پایتخت افغانستان حملات هوایی انجام داد که این امر باعث شد روابط دو کشور در وضعیت بحرانی قرار و احتمال درگیری نظامی شدت گیرد.
پاکستان مقام های افغانستان را متهم می کند که از طالبان پاکستانی پشتیبانی می کنند و به این ترتیب باعث تشدید حملات آن ها علیه نیروهای امنیتی پاکستان شده اند. در حالی که مقامات افغان این ادعاها را رد کرده و تأکید دارند که حملات به وسیله «جنگجویان داخلی» صورت می گیرد.
یکی از نکات مهم در این رابطه، مرزهای تاریخی است که میان افغانستان و پاکستان وجود دارد. این مرز که توسط بریتانیا در قرن نوزدهم تعیین شده، هرگز از سوی افغانستان به رسمیت شناخته نشده است و امارت اسلامی به ویژه در سال های اخیر بارها از آن به عنوان بهانه ای برای تلاش برای بازپس گیری مناطقی از پاکستان که متعلق به پشتون ها هستند، یاد کرده اند.
محمد نبی عمری، معاون وزیر داخله حکومت افغانستان که خود سال ها در زندان گوانتانامو حبس بوده، در یکی از سخنرانی های اخیر خود به طور آشکار از پاکستان انتقاد کرده و نخست وزیر این کشور را به عنوان «عروسک ترامپ» مورد تمسخر قرار داد. او همچنین به تهدید نظامی علیه پاکستان اشاره کرد و گفت که نیروهای امارت اسلامی آماده اند برای دفاع از خاک افغانستان وارد جنگ شوند. عمری تأکید کرد: «ما جنگجویانی داریم که منتظر شروع دوباره جهاد هستند و از این جنگ ها برای رسیدن به مقام شهادت آماده اند.»
پس از سفر آقای متقی، روابط افغانستان و پاکستان همچنان در وضعیت بحرانی قرار دارد و وضعیت هند و پاکستان نیز پس از حملات تروریستی مرگبار در هر دو پایتخت، داغ تر شده است. تحلیلگران نگران هستند که چرخه اتهام زنی ها میان این دو کشور هسته ای ممکن است بار دیگر آن ها را به درگیری هایی جدی بکشد.
در مجموع، سفر وزیر خارجه طالبان به هند پیام های مختلفی را به همراه داشت. این سفر نه تنها روابط هند و افغانستان را تقویت کرد، بلکه نشان دهنده شکاف های جدید در روابط میان پاکستان و طالبان بود که از ابتدای پیروزی طالبان در افغانستان، شواهدی از آن دیده می شود. طالبان پس از به قدرت رسیدن به دنبال تقویت روابط با سایر قدرت های منطقه ای هستند. اما در عین حال، تنش ها همچنان ادامه دارد و بسیاری از تحلیلگران نگران هستند که این اختلافات به یک درگیری نظامی گسترده تبدیل شود.
مطلبی از نشریه نیویورک تایمز
