در حالی که دونالد ترامپ به عنوان رئیس‌جمهور ایالات متحده برای بار دوم وارد کاخ سفید شد، بیشتر تمرکز سیاست خارجی او حول چین، اوکراین و بحران خاورمیانه می‌چرخید. افغانستان بار دیگر به حاشیه رانده شد، جز برای برخی معاملات پشت پرده که تقریباً از نظرها پنهان ماند.
در ۲۱ جنوری، دو آمریکایی که توسط طالبان آزاد شده بودند، یک روز پس از آنکه یک افغانستانی محکوم به قاچاق مواد مخدر و اتهامات مربوط به افراط‌گرایی در ایالت کالیفرنیا به کابل رسید، وارد خاک ایالات متحده شدند. این تبادل در روزهای پایانی دولت بایدن میانجی‌گری شده بود، اما طالبان مبادله را تا زمان روی کار آمدن ترامپ به تأخیر انداخت. هدف ظاهری این اقدام ایجاد حس دوستی بود که ممکن است به “عادی‌سازی” روابط بین ایالات متحده و افغانستان منجر شود. اما این مأموریتی دشوار و امارت اسلامی متوجه شد که چشم‌انداز دولت جدید ترامپ کاملاً متفاوت است.
مارکو روبیو، وزیر خارجه جدید ایالات متحده، در شبکه اجتماعی ایکس تهدید کرد که “پاداش بزرگی” برای دستگیری رهبران ارشد طالبان تعیین خواهد کرد، مگر اینکه “آمریکایی‌های بیشتری” که ظاهراً توسط طالبان گروگان گرفته شده‌اند، آزاد شوند. او افزود که این جایزه “شاید حتی بیشتر از جایزه‌ای باشد که برای بن لادن تعیین کرده بودیم.”
در حالی که این اقدامات ممکن است با سیاست خارجی جدید دولت ترامپ که با شعار “نخست آمریکا” یا ” امریکا را دوباره عظمت می بخشیم”همراه است هماهنگ باشد، اولین تعامل غیرمستقیم میان دولت جدید ترامپ و امارت اسلامی طالبان موفقیت‌آمیز نبود. طالبان درخواست ترامپ در ۲۰ جنوری مبنی بر بازگرداندن تجهیزات نظامی به ارزش ۷ میلیارد دالر که در افغانستان رها شده بود، را رد کردند. ترامپ پیش‌تر تهدید کرده بود که کمک‌های مالی را قطع خواهد کرد مگر اینکه این تجهیزات، شامل هواپیماها، مهمات و تجهیزات پیشرفته، بازگردانده شوند.
طالبان هنوز به صورت رسمیت به این درخواست پاسخ نداده‌اند، اما مقاماتی که نامشان فاش نشده گفته‌اند که این تجهیزات برای مبارزه با شاخه خراسان داعش ضروری هستند. این نشان می‌دهد که درخواست ترامپ توسط امارت اسلامی نادیده گرفته خواهد شد. سیاست خارجی غیرقابل پیش‌بینی ترامپ در سال‌های آینده احتمالاً با افغانستان تحت کنترل طالبان به چالشی جدی تبدیل خواهد شد.
هرچند ترامپ می‌تواند مدعی شود که توافق‌نامه دوحه در سال ۲۰۲۰ را تنظیم کرده که در نهایت هزاران سرباز آمریکایی را از افغانستان به خانه بازگرداند، اما او از اجرای این توافق توسط دولت بایدن در سال ۲۰۲۱ انتقاد کرده است. اگرچه دولت بایدن خروج نیروهای آمریکایی را چندین ماه به تأخیر انداخت اما سقوط سریع جمهوری افغانستان و تصرف بی‌خونریزی طالبان انتقادات زیادی را برانگیخته است. با این حال، این انتقادات اکنون با نگاه به گذشته مطرح می‌شوند. بسیاری مسئولیت این مسئله را بر عهده دولت ترامپ می‌دانند که توافق‌نامه‌ای را با طالبان در دوحه امضا کرد که تنها یک نتیجه می‌توانست داشته باشد: خروج نیروهای آمریکایی و بازگشت طالبان به قدرت.
فارغ از این انتقادات و سرزنش‌ها، هنوز روزهای ابتدایی دولت ترامپ است که موضع خود درباره تعرفه‌ها بر محصولات چینی را تغییر داده است. دیر یا زود، دولت ترامپ متوجه خواهد شد که افغانستان و منطقه‌ای که در سال ۲۰۲۱ ترک کرد و واقعیت‌هایی که اکنون با آنها روبه‌رو است، به طور چشمگیری متفاوت هستند.
طالبان اکنون به طور کامل قدرت را در اختیار دارند و با هیچ چالش وجودی روبرو نیستند. چینی‌ها با رضایت طالبان در افغانستان عمیقاً نفوذ کرده و بخشی از پروژه “ابتکار کمربند و جاده” شده‌اند. برای امارت اسلامی، پاکستان اکنون یک دشمن است و هند یک دوست. کشورهای همسایه افغانستان بدون اعطای مشروعیت به طالبان، مایل به تعامل با آنها هستند. خلأ استراتژیکی که توافق دوحه ترامپ ایجاد کرد، به خوبی پر شده است.
در حالی که هیچ‌کس انتظار ندارد دولت ترامپ چندان به مسئله حقوق زنان، دختران و اقلیت‌ها در افغانستان اهمیت دهد اما مردم افغانستان به حس می کنند که بالای آنها معامله و خیانت صورت گرفته است.
نوشته ای از نشریه دیپلمات
