ده‌ها زن در ننگرهار که در رسانه‌ها و ادارات دولتی و غیردولتی کار می‌کردند یا استعفا داده اند و یا به محل کار نمی‌روند.
راضیۀ ۲۴ ساله که از نام مستعار استفاده می‌کند وظیفۀ خود را که با بسیار دشواری بدست آورده بود ترک کرد. او از چندین هفته متردد بود که به کار خود برود یانه، اما بعد از اینکه بتاریخ ۳۱ مارچ سه زن واکسیناتور درجلال آباد کشته شدند سرانجام تصمیم گرفت به کار نرود.
او که نان‌آور خانوادۀ خود است به رادیو آزادی گفت، می‌داند که اگر به کار نرود وظیفه و معاش خود را از دست می‌دهد.
راضیه می‌گوید پدرش به وی گفته که با درنظرداشت تهدید حملات هدفمند به زنان در سرک‌های شهر، خارج شدن از خانه به مثابۀ مقابله با مرگ خواهد بود.
راضیه تنها زنی نیست که به علت حملات اخیر درننگرهار وظایف خود را ترک می‌گویند. ساحره سلیم خبرنگار هم از چندین هفته به محل کار خود نرفته است.
او می‌گوید حملات اخیر برخبرنگاران ودیگر کارمندان زن خارج شدن از خانه را برای او و زنان دیگر مانند وی بسیاردشوار کرده است.
ساحره سلیم می‌افزاید که کوچه وبازار شهر جلال‌آباد اکنون در دل زنان کارمند رعب و ترس ایجاد می‌کند.
او افزود: “دراین وضعیت ما از هرکس می‌ترسیم که شاید ما را بکشد. یا درحملۀ دیگر نوبت من خواهد بود. بعد از قتل‌های اخیر، اکثر زنان خبرنگار یا کارمند در ادارات دیگر استعفا کرده اند یا خانه‌نشین شده اند.”
ذبیح‌الله فرهنگ رئیس نشرات وارتباطات کمسیون مستقل حقوق بشر افغانستان به رادیو آزادی گفت: “از آغاز سال ۲۰۲۱ میلادی تا کنون ۱۴ زن درحملات هدفی کشته و ۲۲ تن دیگر زخمی شده اند.”
ازجملۀ این چهارده زن تنها هفت تن آنها در حملات تقریباً یک ماه گذشته درجلال آباد کشته شدند. سه کارمند بخش دوبلاژ تلویزیون انعکاس، در دو حملۀ جداگانه بتاریخ دوم مارچ جان باختند. چند هفته بعد و بتاریخ سی ویکم مارچ سه واکسیناتور زن درحملات هدفی دراین شهر کشته شدند وبدنبال آن یک زن پولیس درچنین یک حمله جان باخت.
کشته شدن هفت زن خبرنگار وکارمند ادارات دولتی وغیردولتی درمدت کمترازیک ماه در یک ولایت افغانستان بی‌نظیر وحیرت انگیز است.
این پرسش مطرح میشود که چه کسانی عقب این حملات وکشتار زنان قرار دارند؟
اگرچه طالبان دست داشتن خود درچنین حملات را رد میکنند اما ضیاءالحق امرخیل والی ننگرهار به رادیو آزادی گفت با اینکه گروه داعش دراین حملات دست دارد ولی طالبان زمینه ساز چنین حملات اند.
او افزود: “درقتل‌های اخیر بخصوص ترور زنان، اطلاعات دقیق ما این است که این اعمال ازسوی داعشیان وبقایای آنها انجام شده است. ولی دراین هم شکی نیست که با دنبال کردن رد پای داعش دیده میشود که برخی شرایط ازسوی طالبان برای آنها مهیا شده است. اما من باید با جرئت بگویم که این کار داعشیان است.”
خود گروه دولت اسلامی،داعش، نیز مسئولیت برخی این حملات را بدوش گرفته است. اما سوال این است درحالیکه مقامات ننگرهار ادعا میکنند که داعش دراین ولایت سرکوب شده پس این حملات چگونه صورت می‌گیرد؟
آقای امرخیل می‌گوید: “عاملان برخی این رویداد‌ها بازداشت شده اند، اما آنها بازهم هسته‌های پنهانی دارند. او می‌افزاید که حمله بر زنان بی‌دفاع درمیان صدها هزار نفر آسانترین راهی است که داعشیان برای اهداف تبلیغاتی اختیار کرده اند.”
اما نمایندگان ننگرهار در ولسی جرگه وشورای ولایتی وبرخی خانواده‌های قربانیان با این سخنان والی موافق نیستند.
آرین یون نمایندۀ ننگرهار در ولسی جرگه به رادیو آزادی گفت مافیای محلی ننگرهار برای مردم مشکلات جدی ایجاد کرده وسبب تبدیلی‌های مسلسل مقامات امنیتی این ولایت شده است.او می‌گوید که حلقات مافیا می‌خواهد افراد دلخواه خود را درموقف‌های مهم امنیتی داشته باشند.
او افزود: “من فکر می‌کنم که مافیای حاکم درننگرهار نسبت به داعش وطالبان خطرناکتراست. اکثر قتل وکشتار ازسوی حلقات مافیا انجام می شود. اکثر داکتران ما ازسوی آنها به قتل واختطال تهدید می شوند وازآنها پول می ستانند و درهمۀ نا امنی‌های ننگرهار دخیل اند.”
خانم یون اگرچه از کدام گروه مشخصی نام نمی‌برد ولی می‌گوید که مافیای اقتصادی بیشتر تلاش دارد تا موارد عایداتی را دراختیار خود داشته باشد.
قبل ازاین هم مقامات وبرخی مردم درصحبت‌های خود با رسانه‌ها به حلقات مافیایی اشاره کرده اند ولی هنوز هیچ کسی از کدام گروه یا افراد مشخصی نام نگرفته است.
دراین میان، اجمل عمر معاون شورای ولایتی ننگرهار حملات اخیر برزنان درننگرهار را کار مخالفان صلح می‌داند.
او می‌گوید: “اینجا جنگ استخباراتی جریان دارد. یک گروه صلح می خواهد گروه دیگری مخالفت می کند. این نه کار طالبان است ونه داعش. من به این باورم که این اعمال ازسوی گروهای استخباراتی انجام میشود که صلح نمی خواهند.”
آقای عمر می‌افزاید که مخالفان صلح می‌خواهند این حملات درحالی به طالبان نسبت داده شود که آنها با حکومت افغانستان وجهانیان دیگر به گفتگو نشسته اند و حقوق زنان یکی از مسائل اساسی مورد بحث است.
اظهارات متفاوت مقامات دولتی ونمایندگان مردم دربارۀ قتل‌های هدفمند زنان، یک تصویری مبهم دربارۀ عاملان ارائه می‌کند.
ولی گروه داعش دست داشتن خود درحملات برزنان درننگرهار را پذیرفته است.
در صورتیکه داعش واقعاً دراین حملات دست داشته باشد، طرحریزی واجرای آن درامن‌ترین مناطق شهرجلال آباد این ادعای مقامات دولتی را که گویا این گروه درننگرهار سرکوب شده ضعیف می‌سازد.
ازسوی دیگر خانواده‌های برخی قربانیان ادعای مقامات دولتی مبنی بربازداشت برخی عاملان را نیز نمی‌پذیرند.
حماد هلال برادر ملاله میوند خبرنگار سابق تلویزیون انعکاس که تقریباً چهارماه پیش کشته شد می‌گوید که مقامات درابتدا به آنها گفتندکه دونفر بازداشت شده اند ولی سپس سخن خود را تغییردادند.
او می‌افزاید: “والی ننگرهار درصحبت خود به ما گفت که دوتن از قاتلان را بازداشت کرده اند وبه ما اطمینان داد. ولی هویت آنها به ما معلوم نشد که چه کسانی اند؟ سپس او به یک نشست خبری گفت که ما چندین قاتل ملاله را کشته ویکی آنها را بازداشت کرده ایم، که این دوسخن ازهم متفاوت اند.”
حماد هلال می‌افزاید که تاکنون از مقامات امنیتی کدام اطلاع حاصل نکرده است که قضیه قتل خواهر وی به کجا رسیده وآیا کدام پیشرفتی درآن صورت گرفته یانه؟
هارون رحیمی برادر شهنازروفی یک کارمند دیگر تلویزیون انعکاس است که اوهم درحملۀ هدفمند یک ماه قبل با دوهمکار خود کشته شد.
هارون رحیمی می‌گوید اگر مقامات دربرابر قتل خواهر وی به اقدامات جدی رو می‌آوردند یک ماه بعد ازآن واقعه سه واکسیناتورزن کشته نمی‌شدند.
او می‌افزاید: “ولی من از مردم خود می‌خواهم که حضور زنان را درجامعه لطفاً بپذیرید واین جامعه را یکجا با زنان بسازید. ما به اشتراک زنان درهربخش جامعه نیاز داریم واگر ما این سهمگیری را نپذیریم، نه دولت، نه امریکا ونه کدام قدرت دیگری می‌تواند آنرا تحقق بخشد.”
دربیست سال گذشته شماری از زنان درننگرهار توانستند که خارج ازخانه درموسسات بین‌المللی وادارات دولتی و غیردولتی کار کنند.
ولی واقعات اخیر این فرصت را از برخی زنان ننگرهار پس گرفت. راضیه که اکنون خانه‌نشین شده می‌گوید اگر کوچه و بازار شهر جلال آباد از وجود قاتلان تصفیه هم شوند، به وقت و زمان بیشتر نیاز است تا وی وخانوادۀ اومطمئن شوند که خارج شدن ازخانه برای کار به قیمت جان او تمام نمی‌شود.
