پس از نزدیک به دو دهه جنگ خونین، خسارات هنگفت مالی و جانی، ایالات متحده مصمم است که جنگ افغانستان را خاتمه دهد و گفتگوهای رو در رو با طالبان را آغاز کند، که پس از چندین دور گفتگو در دوحه دو طرف توافق کرده اند که جنگ را خاتمه دهند و همه نیروهای خارجی را خارج کنند.
جو بایدن، رئیس جمهور جدید ایالات متحده، توافق حاصل شده بین دولت دونالد ترامپ، رئیس جمهور پیشین و طالبان را تأیید کرده و گفته است که همه نیروهای خارجی تا ۱۱ سپتمبر سال جاری افغانستان را ترک خواهند کرد.
همه کشورهای بزرگ منطقه، چین، روسیه، ایران و پاکستان از خروج نیروهای خارجی از افغانستان استقبال کرده و از آن حمایت کرده اند، اما هند تنها کشوری در منطقه است که نسبت به عقب نشینی نیروهای آمریکایی و ناتو اظهار نگرانی کرده است اگر طالبان کنترل افغانستان را در دست بگیرند، نقش پاکستان افزایش یافته و فعالیت های هند محدود می شود.
هند نگران است كه اگر سربازان آمریكایی و ناتو از افغانستان خارج شوند، طالبان در آنجا حاكم می شوند و گروه های مخالف هند در آنجا نفوذ پیدا می كنند، اما نگرانی بیشتر از نفوذ پاکستان و چین است.
هند مدت هاست که نسبت به روند صلح افغانستان ابراز تردید می کند، اما در جلسات اخیر دوحه، ژنیو و دوشنبه در مورد روند صلح افغانستان نیز شرکت کرده است.
هند آشکارا از دولت کابل حمایت می کند و می گوید حتی پس از عقب نشینی نیروهای خارجی نیز به پشتیبانی خود ادامه خواهد داد.
آویناش پالیوال، متخصص هندی در امور افغانستان گفت: هند فکر می کند که اگر خارجی ها افغانستان را ترک کنند، قدرت طالبان افزایش می یابد که این امر مانع فعالیت های هند در افغانستان می شود و زمینه را برای نفوذ پاکستان فراهم می کند.
لیزا کرتیس، یکی از اعضای شورای امنیت ملی در زمان رئیس جمهور پیشین آمریكا، دونالد ترامپ، گفت هند نگران است كه در صورت عقب نشینی نیروهای خارجی از افغانستان، طالبان تسلط خود بر این كشور را بیشتر كنند.
ژنرال بیپین راوات رئیس ستاد هند گفته است که اگر نیروهای آمریکایی از افغانستان عقب نشینی کنند، مجددا شاهد وضعیت دهه ۹۰ خواهیم بود و بسیاری از گروه های تروریستی به افغانستان روی خواهند آورند و جنگ داخلی دیگری شعله ور خواهد شد.
این در حالی است که طالبان در بیانیه های مکرر خود به کشورهای منطقه و جهان اطمینان داده اند که مبارزه آنها فقط برای آزادی کشورشان و برپایی نظام اسلامی است و تهدیدی برای کسی در خارج از کشورشان نخواهند بود.
طالبان همچنین در توافق نامه ای که با ایالات متحده امضا شد، وعده سپرده اند که خاک افغانستان علیه هیچ کشور خارجی استفاده نخواهد شد.
کارشناسان می گویند هند موضع خود را در مورد وضعیت افغانستان تا حدودی تغییر داده است، اما هنوز نمی خواهد با طالبان به گونه مستقیم مذاکره داشته باشد.
این در حالیست که هند یک هیئت غیردولتی را به آخرین اجلاس سران مسکو اعزام کرده بود و وزیر خارجه هند جایشانکار نیز سال گذشته در کنفرانس دوحه حضور داشت و ممکن است کارهای دیپلماتیک دیگری نیز انجام داده باشد.
این نشان می دهد هند موقعیت خود را بیش از هر زمان دیگری تغییر داده است.
(نن تکی)
۲۰۲۱/۲۵/۵
