سازمان دیدبان حقوق بشر یک بار دیگر گروه طالبان را به داشتن زندانهای غیرقانونی و شکنجه زندانیان متهم کرده است.
گروه طالبان بر بخشی از خاک افغانستان تسلط دارد و مسافران، مردم محل و گاهی نظامیان افغان را بازداشت و در مکانهایی نامعلوم زندانی میکند. برخی از این افراد در ازای پرداخت باج، عدهای با پادرمیانی بزرگان قوم و شماری هم در عملیاتهای نظامی نیروهای ویژه افغان آزاد میشوند.
پاتریشیا گاسمن، معاون بخش آسیا در این سازمان به رادیو آزادی گفته است زندانهای مخفی از مدتها پیش بخشی از منازعه جاری در افغانستان بوده است.
او میگوید: «ما درباره این زندانها که به دست طالبان اداره میشوند، جزئیاتی ارائه کردهایم. ما با زندانیان سابق و جنگجویان طالبان مصاحبه کردهایم که درباره وضعیت این زندانها گزارش میدهند، از جمله افرادی که با ضرب و شتم وادار به اعتراف شدهاند. مردم در برخی موارد هم شاهد اعدام افراد متهم به داشتن روابط با دولت بودهاند. از مدتها به اینسو چنین زندانهایی بخشی از منازعۀ جاری و ناکامی طالبان در انکار شکنجه بود، اما آنها به وضوح شکنجه میکنند.»
تعداد کل افرادی که در بند طالبان هستند، روشن نیست. اما این شورشیان پارسال هزار نفر را در ازای آزادی پنج هزار زندانی خود آزاد کردند. تعداد زیادی از این زندانیان غیرنظامی بودند. اما طالبان بعد از آن نیز به بازداشت و زندانی کردن شهروندان افغان ادامه دادهاند.
دیدبان حقوق بشر از این مسئله نیز ابراز نگرانی کرده است که عدم وجود وکیل مدافع در زندانهای طالبان، ضرب و شتم، ترساندن و گاهی کشتن زندانیان برای گرفتن اعتراف، کماکان جریان دارد.
بازداشتگاههای مخفی طالبان از دسترس نهادهای حقوق بشری مانند سازمان ملل متحد، دیدبان حقوق بشر، کمیته صلیب سرخ بینالمللی نیز خارج است و هیچ نوع نظارتی بر آن صورت نمیگیرد. این شورشیان به هیچ نهادی پاسخگو نیستند و این وضعیت باعث شده است که افراد زیادی در بلاتکلیفی برای مدت نامعلومی ناپدید باشند. بسیاری از خانوادهها از سرنوشت عزیزان خود بیخبرند.
در تازهترین مورد یک ساکن ولایت بلخ که به دلیل حساسیت موضوع نمیخواهد نامش افشا شود، در مسیر راه بازداشت شد و به زندان طالبان منتقل شده است. بستگان او میگویند این جوان تا وقتی در بازداشت میماند که مسؤولان محلی طالبان که برای تعطیلات زمستانی به پاکستان و نزد خانوادههای خود رفتهاند، بازگردند. تا آن زمان حتی اتهام او تفهیم نشده است. دادگاههای طالبان نیز جلسهای بین چند فرمانده و تصمیمگیری درباره سرنوشت افراد است.
اما ذبیحالله مجاهد، سخنگوی طالبان موضع متفاوتی دارد. او میگوید که در زندانهای طالبان که به نظرش مخفی نیست، هیچ فردی شکنجه نمیشود و احکام طبق شرع اجرا میشود.
پیشتر سازمان ملل متحد در گزارشی وضعیت زندانها در نهادهای دولتی افغانستان را ناگوار خوانده بود اما تاکید کرده بود که هیچ دسترسی به بازداشتگاههای طالبان ندارد.
(ایندپندنت)
۲۰۲۱/۱۵/۳