تحلیل ها در مورد افغانستان هنوز درگیر مرحله شورش طالبان و ماهیت نامشروع تسلط آنهاست. این امر جهان را از برداشتن گام های عمل گرایانه برای مهار بدترین حکومت استبدادی طالبان باز می دارد!
روایت مهم افغانستان این است که دموکراسی از بین رفت، دسترسی زنان و دختران به کار و تحصیل محدود شده، فضای رسانه ای تغییر کرده و محدود شده است، اما هنوز فعالان مدنی در افغانستان هستند که نیاز به حمایت دارند!
فشارهای داخلی و خارجی سرانجام طالبان را وادار کرد تا پوهنتون های دولتی را برای زنان باز کنند و قول دهند مکاتب دخترانه را در ماه مارچ افتتاح کنند. راههایی در اقتصاد نیز وجود دارد که میتوان آنها را گسترش داد تا زنان بیشتری به دنبال شغل باشند!
مهمتر از همه، طالبان تمایل به مشارکت نشان داده و دیدارهای بین المللی داشته اند. راه های قابل قبولی برای حرکت به جلو وجود دارد، اما اجتناب از طالبان یکی از آنها نیست!
نادیده گرفتن طالبان مشکلاتی را ایجاد می کند. طالبان بر خلاف احتمالات پیروز شدند و بعید است که به این زودی ها کنار بروند. جامعه بینالمللی با انتخاب سازمانهای بینالمللی برای ارائه خدمات اساسی در کشور، فرصت ادغام در نقش حکومتداری و یادگیری در این فرآیند را از طالبان سلب میکند!
آخرین باری که طالبان در قدرت بودند، بیتوجهی آنها به هنجارهای بینالمللی همراه با بیتفاوتی جامعه بینالمللی نسبت به آنها باعث شد که آنها به یک کشور شکست خورده تبدیل شوند!
خلل ایجاد شده پس از آن به بستر مناسبی برای تندروهای خارجی تبدیل شد تا اهداف خود را در افغانستان دنبال کنند. ظهور مجدد طالبان واکنشی است به سیاست های غلط اتخاذ شده در قبال این کشور!
امید به نابودی طالبان دو پیامد منفی دارد. اول، جمعیتی را که جامعه بینالمللی میخواهد از آن محافظت کند را مجازات میکند. دوم، گروه هایی مانند داعش شاخه خراسان را در یافتن نیروهای تازه نفس به شکل جداشدگان از طالبان یا افغان های مستاصل که دلایل بیشتری برای نفرت از غرب پیدا می کنند، تقویت می کند!
سیاست کنونی در قبال طالبان ممکن است منطقی باشد اگر جامعه بین المللی جایگزین های بهتری را مد نظر قرار دهد. اما ایالات متحده قبلا طالبان را به عنوان یک واقعیت ناگوار پذیرفته بود که با آنها مذاکره کرد و توافق نامه صلح امضا کردند. پس چرا در حال حاضر تصور فرآیند گفتگو برای ایجاد نتایج مثبت اینقدر دشوار است؟
البته این به این معنا نیست که طالبان نباید پاسخگو باشند، اما هر چه بیشتر بحث تعامل با طالبان به تعویق بیافتد، آنها بیشتر بدون کنترل باقی می مانند و مردم افغانستان آسیب میبینند!
(ریسپانسیبل ستیتکرفت)
۲۰۲۲/۰۵/۰۳