نشر کلیپهای ویدیویی که محاکمه صحرایی و لت و کوب مردم توسط افراد طالبان را نشان میدهد، نگرانیها از نقض حقوق بشر در افغانستان را تشدید کرده است.
به تازگی یک کلیپ ویدیویی در شبکههای اجتماعی دست به دست میشود که نشان میدهد یک مرد کهنسال توسط افرادی که ظاهراً نیروهای طالبان اند، به شکل بیرحمانه لت و کوب و شکنجه می گردد. این مرد پیر داد میزند که «الله مردم». سرانجام یک مرد دیگر او را از زیر شکنجه نجات میدهد.
هرچند مکان و زمان ثبت این ویدیو مشخص نیست، اما کاربران شبکههای اجتماعی نوشته اند که این قضیه در ولایت بادغیس اتفاق افتاده است. به گفته کاربران شبکههای اجتماعی، افراد طالبان این مرد را به خاطر جواب رد به خواستگاری دخترش لت و کوب کرده اند. این اظهارات به صورت مستقلانه قابل تائید نیست.
با وجود این، این گونه ویدیوها که نشاندهنده بدرفتاری و مجازات صحرایی مردم توسط افراد طالبان اند، به تکرار در شبکههای اجتماعی نشر میشوند. پیش از این هم ویدیوهایی از پنجشیر، اندراب، بامیان، کابل و سایر نقاط افغانستان به نشر رسیده است که نشان میدهند نیروهای طالبان غیرنظامیان را بازداشت، شکنجه، لت و کوب و توهین و تحقیر مینمایند.
حدود دو هفته پیش یک کلیپ ویدیویی در صفحات مجازی نشر شده بود که بدرفتاری نیروهای طالبان با یک معلم در ولایت پنجشیر را نشان میداد. طالبان بازداشت او را تایید، ولی لت و کوب و تحقیر و توهین او را رد نمودند.
یکی از باشندههای کابل به دویچه وله گفت که خودش بدون ارتکاب جرم مورد مجازات صحرایی افراد طالبان قرار گرفته است. او که نخواست نامش در گزارش ذکر شود، گفت: «ما در رستورانت نشسته بودیم که نیروهای طالبان وارد شدند. دختران در یک طرف نشسته بودند و پسران در طرف دیگر. نیروهای طالبان دروازه رستورانت را بسته نمودند، بدون کدام سوال و جواب، هر شخص را ۱۰ الی ۱۵ شلاق زدند.»
شهرزاد اکبر، رئیس پیشین کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان به دویچه وله گفت که ویدیوهای مختلف از شکنجه و لت و کوب باشندههای محل از سوی نیروهای طالبان در صفحات مجازی نشر شده است و این بدرفتاریها نظر به قوانین ملی و بین المللی جرم پنداشته میشود.
شهرزاد اکبر گفت: «این نوع برخورد با مردم ملکی، موجب نارضایتی و ایجاد فاصله با مردم میشود. نظر به قانون بشردوستانه بین المللی، شکنجه، تحقیر و توهین افراد ملکی در جریان حملات نظامی جرم پنداشته میشود و میتواند مسئولیت قانونی بر نیروهای طالبان و مقامات ایجاد کند.»
محمد صادق عاکف، سخنگوی وزارت امر به معرف و نهی از منکر طالبان به دویچه وله گفت: «امارت اسلامی و خصوصاً وزارت امر به معروف و نهی از منکر بسیار جدی است. اگر محتسبین مردم عام را لت و کوب یا تهدید کنند، وزارت امر به معروف کارمند خود را از وظیفه برکنار و منفک میکند و محکمه معرفی نماید.»
آگاهان میگویند که نبود یک ساختار قانونی و نظم مبتنی بر قانون باعث شده است که نیروهای طالبان به صلاحیت خود دست به مجازات مردم بزنند. طالبان قوانین نافذه قبلی افغانستان را لغو کرده اند و بر اجرای شریعت تاکید میکنند، بدون این که متون مدون قانونی را ترتیب داده باشند.
نجیب اخلاقی، فعال سیاسی از پیامدهای این گونه رفتارهای طالبان هشدار میدهد: «با ادامه این رفتارها همان اعتماد نیم بندی هم که وجود دارد، از بین میرود و یک خصومت و عقده به وجود میآید که منجر به خشونتها، نافرمانیهای مردمی و خیزشهای مردمی میگردد.»
این کمیسیون در گزارش سالانهاش از ۱۵ اگست ۲۰۲۱ تا ۱۵ اگست امسال، فهرستی از موارد نقض حقوق بشر را نشر کرده است که شامل «قطع دست، شلاق زدن، سر بریدن، تیرباران کردن، به دار آویختن، سوزاندن جسد، هتک حرمت، از کوه انداختن، لت و کوب کردن، ناپدید ساختن، اختطاف، گروگان گیری، ترور و قتلهای هدفمند، کوچ اجباری و ازدواجهای اجباری» میشود.
(دویچه وله)