با ادامه خروج سربازان امریکایی، وضعیت امنیتی در افغانستان روز به روز بدتر می شود. طالبان اگرچه قبلا در مناطق روستایی افغانستان نفوذ داشتند اما اکنون در چندین شهر مهم و گذرگاه مرزی دستاوردهایی داشته و اکنون ادعا می کنند که ۸۰ درصد از کشور را تحت کنترل دارند!
قدرت های منطقه ای و بین المللی به جای ایفای نقش میانجی، بدنبال منافع امنیتی محدود خود در درگیری هستند. یک رویکرد نظامی گری هرگز یک سوال سیاسی را در هیچ کجای دنیا حل نکرده است و افغانستان نمونه کامل آن است.
اما به نظر می رسد قدرت های منطقه ای و بین المللی این درس را نیاموخته اند. بازیگران اصلی به مداخله در این کشور ادامه می دهند و به همین دلیل است که افغانستان دوباره به حالت هرج و مرج یادآور دهه ۱۹۹۰ بازگردانده می شود!
رهبران افغانستان خود در این مسئله سهیم بوده اند. آنها به جای استفاده از یک فرایند حسن نیت سیاسی برای دستیابی به یک راه حل پایدار، همچنان به دنبال امتیاز از بازیکنان خارجی هستند. هر راه حل پایدار در افغانستان باید از خود افغان ها آغاز شود!
چین از زمان اعلام کریدور اقتصادی چین-پاکستان در سال ۲۰۱۵، به دنبال گسترش پروژه به کشورهای همسایه پاکستان از جمله افغانستان بوده است!
بیجینگ برای ایجاد زمینه برای آن، پاکستان را تحت فشار قرار داده است تا نقاط مرزی خود را با افغانستان باز کند. پاکستان سال گذشته برنامه های خود را برای ایجاد ۱۲ بازار مرزی با افغانستان اعلام کرد. با این وجود به دلیل ترکیبی از سیاست های داخلی، امنیت داخلی و فساد مالی، پروژه های این کریدور اقتصادی در پاکستان کند شده است!
بیشترین تهدید کریدور اقتصادی چین-پاکستان ابتدا از جانب جدایی طلبان بلوچ مخالف پروژه های داخل پاکستان بوده است. آنها طی سالها چندین حمله را در بلوچستان علیه این پروژه ها و پرسونل چینی انجام دادند!
اما شاید شوم ترین تحول در سال جاری اتفاق افتاد. در اپریل ۲۰۲۱، تحریک طالبان پاکستان بمبی را در هتلی مجلل در کویته منفجر کرد. گفته می شود که در این حمله ۵ نفر کشته و ۱۲ نفر زخمی شده اند. گزارش های اولیه مطبوعات حاکی از آن است که هدف این حمله سفیر چین در پاکستان نونگ رونگ بوده است!
تحریک طالبان پاکستان ریشه در طالبان افغانستان دارد و بنابراین ظهور و سقوط آن ارتباط مستقیمی با اوضاع آن سوی مرزهای افغانستان دارد. طی سالهای گذشته ارتش پاکستان با اقدامات نظامی در مناطق مرزی خود با افغانستان عناصر تحریک طالبان را به خارج از کشور و افغانستان هدایت کرده است. تحریک طالبان پاکستان از خاک افغانستان برای عملیات و پشتیبانی استفاده کرده است!
از زمان آغاز عقب نشینی نیروهای مریکایی، تحریک طالبان و سایر عناصر ملی گرا حملاتی را در پاکستان انجام داده اند تا نشان دهند که آنها هنوز عملیاتی هستند. به طور کلی در حالی که ایالات متحده آمادگی خروج از کشور را دارد، اهداف آنها به سرمایه گذاری های چین از جمله کریدور اقتصادی چین-پاکستان منتقل شده است!
تحریک طالبان پاکستان و سایر شبه نظامیان همچنان تهدیدی برای منافع چین در خاک پاکستان به شمار می روند و با افزایش بی ثباتی در افغانستان، خطر برای کریدور اقتصادی چین-پاکستان نیز افزایش می یابد
دیپلمات
۲۰۲۱/۱۹/۷
