نصب کمره‌های امنیتی؛ اقدامی برای تامین امنیت یا کنترول مردم؟

طالبان به مردم در برخی مناطق شهر کابل، به خصوص دشت برچی و خیرخانه، گفته اند که در خانه‌های خود کمره‌های امنیتی نصب کنند. باشنده‌های محل و کارشناسان می‌گویند که طالبان می‌خواهند از این طریق مردم را زیر کنترول داشته باشند. باشندگان غرب کابل و منطقه خیرخانه در شمال کابل می‌گویند طالبان به آن‌ها گفته اند که در خانه‌های خود کمره‌های نظارتی نصب کنند.

هرچند مقام‌های طالبان می‌گویند که این تصمیم برای تامین امنیت مردم گرفته شده است، اما باشندگان محل به این نظرند که هدف طالبان کنترول مردم است.  یک باشنده کوتل خیرخانه که نخواست نامش در گزارش ذکر شود، به دویچه وله گفت که طالبان در مناطق سرای شمالی، کوتل خیرخانه، قلعه نجارا، سرک چهل متره و دیگر مناطق تاجیک نشین، کمره‌های امنیتی نصب کرده اند.

او تردید دارد که هدف این کار تامین امنیت مردم باشد: «طالبان از این مناطق احساس خطر می‌کنند و به همین دلیل کمره‌های امنیتی نصب کرده اند. آنان این کمره‌های امنیتی را توسط تیم مشخص کنترول و نظارت می‌کنند و ترس دارند که مردم علیه شان مسلح شوند.»

فکور، باشنده منطقه تانک تیل در دشت برچی کابل می‌گوید که وکیل گذر به دستور طالبان به خانه او آمده و از او و دیگر همسایه‌هایش خواسته که در خانه‌های خود کمره‌های امنیتی نصب کنند. او می‌گوید وکیل گذر گفته که هدف این کار جلوگیری از جرایم جنایی و سرقت‌های مسلحانه است.  فکور می‌گوید: «من پول ندارم که کمره امنیتی خریداری کنم. اگر طالبان می‌خواهند امنیت مردم را تامین کنند، باید برای مردم زمینه کار را فراهم کنند.»

خالد زدران، سخنگوی قوماندانی امنیه طالبان در کابل به دویچه وله گفت که به خاطر تامین امنیت مردم و کاهش جرایم جنایی این کمره‌های امنیتی نصب می‌گردد. زدران افزود: «این فرمان نیست بلکه پیشنهاد است که با همکاری وکلای گذر و بزرگان در نقاط مختلف شهر کابل و خصوصاً در حوزه ۱۵ امنیتی (سرای شمالی) بیش از دو هزار کمره نصب شده است.» به گفته زدران، شماری از این کمره‌ها توسط بخش‌های تخنیکی قوماندانی امنیه و تعدادی هم توسط باشنده‌های محل نصب شده است.

اما از آنجایی که این اقدام طالبان در مناطق عمدتاً تاجیک‌نشین و هزاره‌نشین کابل صورت گرفته، نزد باشندگان این محلات این احتمال تقویت شده که هدف این کار بیش از این که تامین امنیت باشد، کنترول باشندگان این محلات است تا تحرکاتی علیه طالبان راه اندازی نکنند. هرچند غرب کابل شاهد حملات مرگباری بوده است، اما این حملات عمدتاً بر مراکز آموزشی، محلات تجمع مردم و بس‌های شهری صورت گرفته است، نه خانه‌های مردم.

اسد ملکپور، یکی دیگر از باشنده‌های کابل می‌گوید که طالبان به او و همسایه‌هایش گفته است که به خاطر شناسایی مجرمین و متخلفین، باید کمره‌های امنیتی نصب کنند. ملکپور به دویچه وله گفت: «قیمت کمره‌های امنیتی بین ۲۰ تا ۴۰ هزار افغانی می‌باشد و من توان خرید آن را ندارم. بعضی مردم که وضعیت زندگی شان نسبتاً ‌خوب است، کمره خریده اند.»

برخی باشنده‌های کابل می‌گویند که نصب کمره‌های امنیتی باعث نگرانی آنان شده است و نوعی مداخله در زندگی شخصی مردم است. به گفته آن‌ها، نصب این کمره‌ها تاثیری در کاهش جرایم نخواهد داشت.  فکور می‌گوید: «کمره‌های امنیتی هیچ درد مردم را دوا نمی‌کند، چونکه دزدان آن قدر مجهز اند که روی شان را می‌پوشانند و کسی نمی‌شناسند.»

حتی اگر تصاویر مجرمین و سارقان توسط این کمره‌ها ثبت گردد، افغانستان داده‌های بایومتریک همه شهروندان را ندارد تا بتواند آن‌ها را شناسایی و پیدا کند. کارشناسان نصب کمره‌های امنیتی در خانه‌ها و دروازه‌های مردم را مداخله در حریم خصوصی و شخصی مردم می‌دانند.

نجیب اخلاقی، کارشناس حقوقی و سیاسی به دویچه وله گفت: «به جای این که طالبان امنیت مردم را تامین کنند، ‌در حریم خصوصی کمره نصب می‌کنند و این ابهام عمومی خلق می‌کند. هیچ کسی در خانه‌اش احساس امنیت نمی‌کند.» اخلاقی می‌گوید این تصمیم طالبان فشار اقتصادی را بر خانواده‌هایی که در غیر آن هم از فقر و بیکاری رنج می‌برند، افزایش می‌دهد: «اگر می‌خواهید که مردم را تنبیه کنید و زجر بدهید، به جای جان، نان شان را بگیرید و این کار را طالبان با مردم می‌کنند.»

مخالفان سیاسی طالبان با سوء ظن به این اقدام طالبان می‌نگرند. واقف حکیمی، عضو «جبهه مقاومت برای نجات افغانستان»، گروه سیاسی ضد طالبان که در خارج تشکیل شده است، می‌گوید: «طالبان در مناطق خیرخانه، چهاردهی و غرب کابل، کمره‌های امنیتی نصب می‌کنند و بالاتر از تدابیر امنیتی مسایل دیگری در کار است.» این مسایل دیگر، به گفته او، کنترول مردم است تا تحرکات نظامی علیه طالبان شکل نگیرد.

(دعوت میدیا /11 نومبر 2022)