خالد پاینده، وزیر سابق مالیه افغانستان، در مصاحبهای با شبکه تحلیلگران افغانستان، ابعاد تازهای از فساد در دولت افغانستان را آشکار ساخته است.
خالد پاینده که سالهای درازی را در دولت افغانستان و بانک جهانی کار کرده است، در سال آخر عمر حکومت اشرف غنی مسئولیت سنگین وزارت مالیه را بر عهده گرفت. او قبل از آن سمت معاون وزارت مالیه افغانستان را دارا بود. پاینده در سال ۲۰۱۸ در بحبوحه انتخابات ریاست جمهوری افغانستان از سمت معاونت وزارت دارایی کنارهگیری کرد، زیرا به گفته او میترسید که سوءاستفادهها در زمان انتخابات از پول بیتالمال، پای او را هم به فساد بکشاند.
وزیر سابق میگوید که دخالت در امور وزارت مالیه بیش از حد بود. «رئیس اداره امور، فضل محمود فضلی، تلاش داشت تا نفوذ بیشتری در وزارتخانه داشته باشد. اما من تا حد ممکن مانع شدم. بخشی از اختیارات وزارت مالیه به ریاست جمهوری داده شده بود. من بخشی ازاین اختیارات را برگشت دادم، اما بخش دیگر همچنان در حیطه قدرت رئیس جمهوری ماند و تا زمان فروپاشی همچنان در کنترل او بود. »
به گفته پاینده، عمق فساد تا حدی بود که حتی یکی از معاونهای او هم در فساد شریک بود. «تاجری به من مراجعه کرد و گفت که یکی از معاونانت از من در حدود یک میلیون دالر درخواست رشوه کرده است. من برنامهریزی کردم کهاین معاون خود را حین گرفتن رشوه دستگیر کنم، ولی گویا او خبر شد و به امریکا رفت. من او را اخراج کردم و آن زمان دانستم که شبکه فساد چقدر گسترده است. فشار اداره امور و حتی معاونت اول رئیس جمهوری برای باقی ماندناین فرد روی من افزایش یافت. اما در نهایت من کار خود را کردم و او را کنار گذاشتم. ولی یک هفته بعد ریاست جمهوری تصمیم گرفت او را به عنوان مدیرعامل شرکت هواپیمایی آریانا تعیین کند. ازاین جا بود که باور من به رئیس جمهوری از بین رفت.
او میافزاید که بیشترین فساد در گمرکات افغانستان بود. «والی ننگرهار (ضیالحق امرخیل) ماهانه ۴۰ هزار دالر از گمرک تورخم برای خود میگرفت و کارمندان مجبور بودند برای جمع آوری این پول رشوه بیشتر بگیرند.» آن معاون گمرک به پاینده گفته بود که حتی به خبرنگاران روزنامههای معتبر افغانستان نیز پول میدهند تا فساد را برملا نکنند.
خالد پاینده میگوید افغانستان هرگز ارتش ۳۰۰ هزار نفری نداشت، حتی ارتش ۱۲۰ هزار نفری هم نداشت. در خوشبینانه ترین حالت ۴۰ تا ۵۰ هزار سرباز حضور داشتند، بقیه یا ترک خدمت کرده بودند یا کشته شده بودند. اما فرماندهان همچنان سهم و حقوق و دیگر امتیازات آنان را میگرفتند.
به باور خالد پاینده، هیچ انگیزهای برای جنگ در میان نیروهای ارتش وجود نداشت، زیرا فرماندهان بیشتر درگیر جمع کردن پول بودند در حالی که سربازان گرسنه و بی پول در سنگرها مانده بودند. حتی به گفته پاینده، تعدادی از فرماندهان ارتش افغانستان بیشتر در قلیانخانههای دبی بودند تا در دفتر کارشان.
پاینده میگوید اشرف غنی کم کم دچار نوعی جنون سوءظن شده بود. او به هر گزارشی شک داشت. شورای امنیت ملی افغانستان و اداره امور، گزارش ها را طوری تنظیم میکردند که رئیس جمهوری فکر کند همه چیز به روال عادی پیش می رود.
ایندپندنت
۲۰۲۱/۲۸/۹