امروز، ۱۵ می، سالگرد «یوم النکبة» یا روز نکبت است، روزی که فلسطینی ها آن را به عنوان آغاز اشغال سرزمین شان، آوارگی میلیون ها تن و از بین رفتن حاکمیت تاریخی شان یاد می کنند.
این روز تنها یادآور درد فلسطینی ها نیست، بلکه بازتابی از رنج مشترک ملت هایی است که قربانی اشغال، بی عدالتی بین المللی و بازی های قدرت های بزرگ شده اند. افغانستان، با تجربه ای مشابه اما در جغرافیا و بافت سیاسی متفاوت، یکی از این ملت هاست.
در هر دو مورد، مردم در مواجهه با نیروهای اشغالگر، یا تحت لوای مدرنیزاسیون و مبارزه با ترور، یا در قالب استقرار صهیونیسم و سیاست های تبعیض آمیز، خانه و آینده ی خود را از دست داده اند.
آنچه درد افغانستان و فلسطین را به هم گره می زند، نه فقط اشغال سرزمین و آوارگی جمعی، بلکه تکرار الگوی نظامی سازی، نقض گسترده حقوق بشر و بی تفاوتی نهادهای بین المللی در برابر رنج غیرنظامیان است. فلسطین با محاصره ی غزه، حملات مکرر به مناطق مسکونی و تخریب نظام مند زیرساخت های زندگی، و افغانستان با جنگ های نیابتی، حملات هوایی، زندان های مخفی و تجربه ی اشغال طولانی، نشان می دهند که نظم جهانی، در بسیاری موارد، نه حافظ صلح، که بازتولید کننده ی خشونت ساختاری است. در هر دو سرزمین، کودکان از همان بدو تولد در سایه ی بمب و محاصره بزرگ می شوند و نسل های پی در پی، حق ابتدایی زندگی با کرامت را تجربه نمی کنند.
با این حال، علیرغم حجم عظیم رنج و ویرانی، مردم افغانستان و فلسطین بارها نشان داده اند که ایستادگی، بخشی از هویت تاریخی شان است. فلسطینی ها با تکیه بر مقاومت مدنی، فرهنگی و گاه نظامی، تلاش می کنند در برابر طرح های اشغال و پاک سازی قومی ایستادگی کنند، و افغان ها نیز پس از هر دوره مداخله خارجی، دوباره برای بازیابی استقلال و هویت ملی شان تلاش کرده اند. این دو ملت، با همه تفاوت ها، در یک نقطه به هم می رسند: در تداوم امید و پایداری، در میان خاکستر و ویرانی، برای فردایی که نه اشغال، که عدالت و صلح تعریفش کند.