تجربیات طولانی تاریخ نشان داده اند که مسیر فریب و دوگانگی همیشه ناکام است. رژیم هایی که این مسیر را می پیمایند از حقیقت فاصله می گیرند.
مذاکرات اخیر میان امارت اسلامی افغانستان و رژیم نظامی پاکستان نمایشی علنی از همین سیاست بوده است. هیأت افغانستان با زبان منطق و استدلال وارد گفتگو شد، اما رژیم پاکستانی با نیت های نادرست و خواسته های بی ثبات خود وارد مذاکرات شد.
گرچه فضا برای تفاهم فراهم بود، اما طرف پاکستانی بارها این نور تفاهم را خاموش کرده است. هیأت افغانستان تمام تلاش خود را برای ایجاد فضایی سازنده و حل مشکلات به کار گرفت، اما اقدامات طرف پاکستانی نشان داد که آنها نه تنها نیت گفتگو ندارند، بلکه صلاحیتی برای تفاهم نیز ندارند.
به گفته منابع، نمایندگان پاکستانی از ابتدا قصد داشتند به بهانه ها و مغالطات تکیه کنند. آن ها در حالی که در میز مذاکرات نشسته بودند، صحبت هایی به زبان آوردند که نه تنها دیپلماتیک نبود، بلکه به دور از ادب انسانی نیز بود.
این منابع همچنین اظهار کرده اند که کشورهای میانجیگر مانند “قطر و ترکیه” از رفتار و گفتار نمایندگان پاکستانی متعجب شدند؛ چرا که به نظر می رسید حتی از آداب مذاکرات نیز بی اطلاع بودند. جملات توهین آمیز و رفتار نامناسب، فضای نشست را مختل کرد.
در خواسته های خود، هیأت پاکستانی تقاضاهایی ارائه داد که غیرمنطقی و مغایر با اصول دیپلماتیک بود. آنها خواهان این بودند که افغانستان بپذیرد که پاکستان حق نقض خاک افغانستان را دارد، در حالی که چنین درخواست هایی توهینی آشکار به حاکمیت ملی افغانستان است. مسئله تی تی پی در پاکستان یک مشکل داخلی است که باید در داخل خود این کشور حل شود، نه اینکه پاکستان با پوشاندن نقایص خود، انگشت اتهام را به سمت افغانستان بگیرد.
این تحریک پاکستان نه مسئله ای جدید است و نه از افغانستان ناشی می شود. تی تی پی محصول ظلم ها و سرکوب های رژیم نظامی پاکستان است که مردم خود را به تشدد و وحشت کشانده اند. اکنون همین رژیم باید با این مشکل در داخل کشور خود مقابله کند، نه اینکه در تلاش باشد با فرافکنی و سرزنش، نظام امارت اسلامی افغانستان را مسئول مشکلات خود نشان دهد.
در مذاکرات، هیأت پاکستانی به یک اعتراف خطرناک پرداخته است. آنها گفته اند که با یک کشور خارجی (آمریکا) توافق کرده اند که از خاک پاکستان برای انجام حملات پهپادی به افغانستان استفاده شود. این اعتراف نشان می دهد که رژیم نظامی پاکستان هنوز از خاک خود برای اقدامات ضد افغانستانی استفاده می کند.
این گونه توافقات نه تنها به ثبات منطقه کمک نمی کند، بلکه اعتماد میان دو کشور را نیز خدشه دار می کند. رژیم نظامی پاکستان باید از فروش صلاحیت و اعتبار خود برای مقداری دالر آمریکایی دست بردارد. خاک پاکستان تحت کنترل رژیم کنونی به دوگانگی سیاست دچار شده است؛ در ظاهر از گفتگوهای صلح سخن می گویند، ولی در باطن هرگونه ظلم و تعدی به افغانستان را دنبال می کنند.
موضع افغانستان کاملاً واضح است. امارت اسلامی اعلام کرده که هیچ کس را اجازه نخواهد داد که از خاک افغانستان به کشور دیگری آسیب برساند، اما در عوض پاکستان همچنان به نقض فضای افغانستان ادامه می دهد و به گروه های تکفیری مانند داعش پناه می دهد.
این دوگانگی سیاست رژیم نظامی پاکستان نشان دهنده این است که آنها هنوز نتواسته اند از سیاست های منفور گذشته خود رهایی یابند. آنها می خواهند اشتباهات و مشکلات داخلی خود را به گردن افغانستان بیندازند، اما افغانستان کنونی و نظام اسلامی آن با گذشته تفاوت دارد.
تا زمانی که رژیم نظامی پاکستان در سیاست خود در قبال افغانستان و منطقه تغییرات اساسی ایجاد نکند، هرگونه تلاش آنها برای مذاکره با افغانستان محکوم به شکست است؛ زیرا آنها در واقع هیچ استقلال تصمیم گیری ندارند. ما اطمینان داریم که تحت رهبری امارت اسلامی، افغانستان نظامی مستقل و هوشیار دارد. این نظام با استدلال قوی نشان داده است که اگر کسی نیت تفاهم داشته باشد، افغانستان درهای گفتگو را به روی او باز نگه می دارد، اما اگر کسی نیت مداخله، فریب و توهین داشته باشد، امارت اسلامی در برابر آن ایستاده است.
در مسیر پیش رو، تمامی تلاش های رژیم نظامی پاکستان ناکام خواهد بود؛ زیرا سیاستی که بر پایه دروغ و فریب بنا شده باشد نمی تواند با وجدان ملت ها و حقیقت درگیر شود. رژیم نظامی پاکستان باید درک کند که سیاست زور در قبال افغانستان هیچ نتیجه ای ندارد. این سرزمین، سرزمینِ صبر، شجاعت و ایمان است. ملت افغانستان همواره از صلح استقبال کرده است، اما هیچ قدمی در جهت تسلیم شدن و مداخله را نخواهد پذیرفت.
این تجربه مذاکرات، باید درسی برای پاکستان باشد. درسی که به رژیم نظامی پاکستان نشان می دهد که امارت اسلامی افغانستان در دفاع از خاک و عزت خود از هیچ چیزی نمی هراسد و به هر تجاوزی، پاسخی قاطع خواهد داد.
مطلبی از نشریه حریت
