نشست اخیر درباره افغانستان در اسلو، پایتخت ناروی، فرصت بزرگ دیگری برای افغان‌ها و جهان است تا برای درک متقابل، حل مشکلات، پایان دادن به خشونت و جلب کمک‌های بین‌المللی به این کشور با یکدیگر همکاری کنند. ما فرصت های زیادی را از دست دادیم و از دست دادن بیشتر این فرصت ها، فواید حیاتی ما را به چالش می کشد.
تشکیل یک دولت همه شمول واقعای ضروری است که نه مانند کنفرانس دو دهه پیش بن شامل غربگرا ها و قدرتمندان باشد و نه مانند امروز ملا شمول و طالب شمول باشد، بلکه بر اساس صداقت و شایستگی باشد از همه قومیت ها، عقاید، طبقات، زبان ها و مذاهب مشهود باشد.
به دست آوردن قدرت با اسلحه دلخراش است و در مابقی جهان تقریباً منقرض شده است، اما متأسفانه در کشور ما هنوز سنت قدرت گرفتن با زور اسلحه وجود دارد. این سنت خونین مانع پیشرفت اجتماعی ما شده است. وضعیت وخیم اینجا ایجاب می کند که این جلسات برای تبادل نظر در مورد ماهیت نظام و قانون اساسی برگزار شود و سنت به دست گرفتن قدرت با اسلحه پایان یابد.
هر گروه حاکم جدید، هر زمان که با اسلحه به قدرت برسد، پایه های قدیمی، قانون اساسی، برنامه درسی، دولت و نظام را ویران می کند. نه فساد خودشان را می بینند، نه درد ملت را احساس می کنند، نه به صلاحیت انتصاب نیاز دارند و نه به وظایف دولت فکر می کنند. اطاعت خود شان بر مردم را واجب می دانند، اما درد گرسنگان را احساس نمی کنند.
وقتی سیاستمداران ما از قدرت کنار می‌روند، بلافاصله شروع به سردادن شعارها و سرودهای مقاومت علیه حکومت میکنند، آزادی و استقلال را یادآوری میکنند و فرزندان افغان‌ها را قربانی جنگ‌های نیابتی خارجی میکنند؛ منافع شخصی شان مهم تر از منافع ملی هست.
از کودتای خونین خلقیان علیه حکومت داوود خان، زوال عزت مادی و معنوی افغانستان آغاز شد. همین کودتا زمینه ساز جنگ داخلی شد و متأسفانه با پایان یافتن تهاجم طالبان در کابل تا امروز ادامه دارد. اگر حساب کنیم که با صدای اولین شلیک از کجا شروع کردیم و الان در کجا ایستاده ایم، به طور قطع می توان گفت از کاروان رقابت با دنیا خیلی عقب هستیم.
اکنون زمان آن است که درها را به روی تصرف قدرت از طریق استفاده از تفنگ و خشونت ببندیم و برای یک مکانیسم اجماع ملی برای دستیابی به قدرت مطابق با اصول اسلامی و ارزش های افغانی تلاش کنیم.
(تاند)
۲۰۲۲/۲۸/۰۱
