شاید تعداد کمی از ما بدانیم که ایالات متحده آمریکا می خواهد 3.5 میلیارد دالر از دارایی های مسدود شده افغانستان را به یک بانک سوئیسی به نام BIS تحت عنوان Trust Fund انتقال دهد تا به بحران اقتصادی کمک کند و قرضه های برق افغانستان را بپردازد.
در 21 اگست 2021، زمانی که ایالات متحده دارایی های 9 میلیارد دلاری افغانستان را مسدود کرد، از همان روز، وظیفه کمک به فاجعه اقتصادی در افغانستان را به دیپلمات ها سپرد در حالی که اقتصاد افغانستان با یک فروپاشی کامل مواجه است. مشکل اصلی از زمانی شروع شد که دولت موقت امور افغانستان بانک را به دست گرفت و 7 میلیارد دالر را بانک فدرال آمریکا و 2 میلیارد دالر را سایر بانک های جهان مسدود شد.
با مصادره ثروت افغانستان، وکلا و سناتورها در آمریکا به دو دسته تقسیم شدند که گروه اول از موضع کنونی آمریکا حمایت کردند و گروه دیگر وکلا و سناتورهای بودند که می خواستند دارایی های ارزی افغانستان را در قالب غرامت به خانواده های قربانیان بدهند.
داستان اصلی این است که بایدن به نگرانی های سازمان ملل مبنی بر این که نیمی از جمعیت افغانستان (20 میلیون نفر) با گرسنگی شدید مواجه است این گونه جواب داد. باید گفت که براساس گزارش سازمان ملل زمستان آینده نیز زمستان سختی برای مردم افغانستان خواهد بود.
مثل آفتاب روشن است که ثروت اقتصادی افغانستان را نباید برای کارهای خیریه بشری استفاده کرد، بلکه باید از آن به عنوان تضمینی برای ترویج تجارت های کوچک در افغانستان، تجارت بین کشورهای منطقه استفاده کرد و آن را به عنوان پشتوانه پول ملی برای حفظ ارزش افغانی گذاشت تا ثبات داخلی پول حفظ شود.
خواسته های آمریکایی ها: ماه ها گفتگو و مذاکره بین طالبان و آمریکا در مورد دارایی های خارجی افغانستان صورت گرفت بخشی که آمریکا 4 شرط را برای آزاد سازی بخشی از دارایی های افغانستان عنوان کرد.
در اعلامیه مطبوعاتی وزارت خزانه داری آمریکا، این 4 شرط به شرح زیر بیان شده است: اولاً، بانک افغانستان باید 100 درصد مستقل باشد (یعنی غیرسیاسی). دوم، دارایی های ارزی افغانستان نباید برای حمایت از گروه های تروریستی استفاده شود، یعنی باید به بخش مبارزه با پولشویی/مبارزه با تامین مالی تروریسم (AML/CFT) توجه جدی شود. ثالثاً، یک سازمان شخص ثالث باید ارزیابی کند که چقدر این پول مورد نیاز است و چهارم، اگر این دارایی های ارزشمند از انجماد خارج شوند، همیشه یک سازمان شخص ثالث وجود خواهد داشت که آنها را نظارت کند.
جواب طالبان: در 3 سپتامبر 2022 در جلسه حساب دهی ستره محکمه در دفتر مرکز رسانه های حکومتی، طالبان به خبرنگاران گفتند که آنها با شرایط ایالات متحده در مورد دارایی ارزی افغانستان که برای تروریست ها استفاده نشود و توسط شخص ثالث مورد نظارت قرار گیرند هیچ مشکلی ندارند.
وال استریت ژورنال در 11 مارس 2022 نوشت: از شرایط و گفتگوهای دو طرف معلوم می شود که نکته بحث برانگیز، “مستقل” ماندن افغانستان بانک از طرف آمریکایی است. آمریکا نمیخواهد کسانی که در لیست سیاه شان هستند در بانک افغانستان فعالیت داشته باشند، از طرفی طالبان میگویند ما آمریکا را شکست دادهایم و نمیتوانند دستورات آمریکا را در انتصابات دولتی بپذیرند. در اینجا مذاکره طالبان و آمریکا به بن بست رسید.
ایالات متحده تصمیم قاطع خود را گرفت که 3.5 میلیارد دالر از دارایی های مسدود شده بانک افغانستان به بانک BIS در سویس تحویل داده شود. به تاریخ 14 سنبله، بانک افغانستان اعلامیه ای در این زمینه صادر کرد که دارایی های ارزی بانک افغانستان نباید به کشور دیگری منتقل شود.
در میان موافقان مطلق و مخالفان مطلق گروهی هستند که فکر می کنند این اقدام به مرور زمان برای اقتصاد افغانستان مفید خواهد بود زیرا بانک افغانستان به خاطر ثبات افغانی اجازه استفاده از ارز را خواهد داشت. و دولت این اجازه را خواهد داشت که دالر را به صورت تضمینی وارد کشور کند و پرسنل/مدیریت بانک افغانستان به جای مسائل سیاسی به مسائل فنی بانکی روی خواهند آورد.