این بسته های کمک های بشردوستانه توسط سازمان ملل متحد به کابل آورده شده و به بانک بین المللی AIB افغانستان که یک بانک تجاری است، تحویل داده می شود. نقش بانک مرکزی افغانستان به گونه ای است که این کیسه ها را از میدان هوایی کابل تحویل گرفته و به شعبه AIB می رساند.
این کمک های بشردوستانه سال گذشته در کنفرانس بین المللی سازمان ملل اعلام شد که 50 درصد کمتر از هدف است و صرف مخارج دفاتر سازمان ملل متحد و حقوق کارکنان و مابقی دستگاه های مختلف می شود. سازمان هایی مانند WFP، یونیسف، WHO، FAO، UNDP، UNHCR، UNAMA و غیره برای برنامه های خود هزینه می کنند.
آمریکا و سازمان ملل هفته گذشته اعلام کردند که امارت هنوز در انتقال و هزینه کمک های بشردوستانه دخالتی نکرده است و تا زمانی که دولت مداخله نکند، بسته های نقدی را برای ادارت های سازمان ملل ارسال خواهند کرد. یکی دیگر از شروط جامعه جهانی این بود که این پول به بانک مرکزی افغانستان تحویل داده نشود، بلکه یک بانک خصوصی و تجارتی باشد که در آن حساب سازمان ملل متحد باشد.
این بسته‌های کمک‌های بشردوستانه که دالرها را به افغانستان می‌آورد، نقش مهمی در ارزش افغانی و کنترل تورم داشته و از تبدیل شدن بحران موجود به یک فاجعه جلوگیری کرده است. اگر دالر های فیزیکی به افغانستان نمی آمد در حالیکه بانک افغانستان به ذخایر ارزی خود دسترسی نداشت، افغانستان با یک فاجعه بزرگ روبرو می شد، زیرا اقتصاد افغانستان بر پایه پول نقد است و تقریباً تمام معاملات در افغانستان به صورت نقدی انجام می شود.
بانک مرکزی افغانستان برای حل مشکل نقدینگی از جامعه جهانی خواست تا کیسه های دالر را به آنها تحویل دهند و به تمام بانک های تجارتی افغانستان توزیع کنند تا همه بانک ها از آن استفاده کنند و بحران نقدینگی را کنترل کند، اما جامعه جهانی تا کنون این درخواست افغانستان بانک را نپذیرفته و تاکید کرده است که این 40 میلیون دالر فقط به بانک AIB تحویل داده می شود و به بانک های دیگر داده نمی شود.
برخی از احزاب تلاش کردند تا صلاحیت تطبیق سیاست پولی را از بانک مرکزی افغانستان بگیرند و این اختیار را به سازمان ملل متحد و AIB واگذار کنند، اما بانک مرکزی این شرایط را به خوبی مدیریت کرد و هماهنگی مناسبی بین همه بانک ها ایجاد کرد و موضع خود را در اجرای سیاست های پولی و ثبات اقتصادی حفظ کرد.
سوال اصلی از امارت این است که اگر بسته های کمک های بشردوستانه متوقف شود و بانک افغانستان به 9.4 میلیارد دالر ذخایر ارزی خود دسترسی نداشته باشد، پول نقد، ارزش افغانی و تورم کنترل خواهد شد؟ با این کمک ها افغانی ارزش خود را حفظ کرده و قیمت ها در بازار تا حدودی کنترل شده است.
در اینجا تجاوز جامعه جهانی نیز آشکار است که اقتصاد افغانستان را در 20 سال گذشته در وضعیت بحرانی نگه داشته است، اقتصادی معتاد به کمک و پول نقد که به تولید داخلی خود توجهی نکرده است و پس از تحول تمام ذخایر افغانستان را مسدود کرده است.
در حال حاضر لازم است که مسوولان افغانستان بانک با هیئت مدیره صندوق افغان در سویس گفتگو کنند تا راه حل های مشترک برای مشکلات نقدی و بانکی مشخص شود. 3.5 میلیارد دالر از ذخایر افغانستان به آنجا منتقل می شود و بانک مرکزی افغانستان باید در تصمیم گیری ها دخیل باشد.
