با آمدن طالبان، تحول بزرگی در افغانستان به وجود آمد، این تغییر برای رسانه ها در 20 سال گذشته یک بحران بزرگ بود، آیا رسانه ها دوباره آزادانه فعالیت خواهند کرد؟ طبق برنامه سازماندهی شده، در چنین شرایط حساسی، رسانه های افغانستان انترنشنل فعالیت خود را آغاز کردند. می گویند ما این تلویزیون را ایجاد کردیم چون با آمدن طالبان فعالیت رسانه های داخلی کم رنگ شد.
حامی مالی رسانه های بین المللی افغانستان کیست چون این رسانه تبلیغات تجاری ندارد؟ چرا باید در چنین شرایط حساسی باید فعالیت خود را آغاز کنند؟ افغانستان انترنشنال روی چه اخباری تمرکز دارد؟ اینها و چند سوال دیگر که مردم عادی افغانستان هنوز از آن اطلاعی ندارند در این مقاله ذکر شده است.در مقاله از سایت افغانستان اینترنشنال و سایر روزنامه های معروف جهان و از نوشته های خبرنگاران مشهور استفاده شده است.
افغانستان انترنشنال بیشتر به رویدادهای افغانستان می پردازد و آخرین اخبار افغانستان را به صورت 24 ساعته در اختیار مردم قرار می دهد. اگرچه از سوی شرکت رسانه ای دولت گفته شده بود که در سال 2022 فعالیت خود را آغاز می کند، اما نتوانستند تا آن زمان صبر کنند.
پیش از این ایران انترنشنال نیز در سال 1396 در شرایط حساس فعالیت خود را آغاز کرد که در دوره انتخابات ایران بود، افغانستان انترنشنال نیز در شرایط حساسی شروع به کار کرد تا بتواند مخاطبان بیشتری را جذب کند و TRP تلویزیون را افزایش دهد زیرا با توجه به ورود طالبان، تعدادی از رسانه ها بسته شدند، این یک فرصت طلایی بود. برای درک کامل این رسانه ها در اکثر جاها از تلویزیون ایران انترنشنال استفاده خواهد شد زیرا اهداف آنها مشابه هم است.
مالک این رسانه و رسانه ایران اینترنشنال شرکتی به نام VOLANT MEDIA است و استودیو لندن و لوگوی رسانه ای هر دو مرکز رسانه ای یکسان است. این شرکت یک سازمان یا شرکت رسانه ای است که دفتر مرکزی آن در لندن است و این شرکت در سال 2017 تاسیس شده است، همچنین دفاتر دیگری در پاریس و واشنگتن دارد.
از طرفی خبرنگاران و تهیه کنندگان از طریق شرکت رسانه ای Volante به این رسانه ها معرفی می شوند اما معلوم نیست این شرکت متعلق به کدام کشور است اما می گویند شرکت ما متعلق به کشورهای مختلف است، بله منبع شان شفاف نیست. اما این شرکت همچنان خبرنگاران جدید استخدام می کند، زمانی که طالبان کابل را تصرف کردند، تعدادی از خبرنگاران از سوی این شرکت جذب شدند، آنها دو برابر سایر رسانه ها به کارمندان خود معاش می دهند زیرا اکثر خبرنگاران این رسانه از صدای آمریکا و بی بی سی و بسیاری از رسانه های معروف دیگر به این رسانه آمده اند. حتی تبلیغات تجارتی ندارند پس حقوق دو برابری پرسنل رسانه‌ای را چه کسی می پردازد؟
ایران انترنشنال و افغانستان انترنشنال توسط شرکت رسانه ای Volant اداره می شوند که مالک آن عادل عبدالکریم، یک تبعه عربستانی است که در حال حاضر در بریتانیا اقامت دارد. ایران انترنشنال با هزینه 250 میلیون دالری تاسیس شد که توسط عربستان سعودی در اختیار این تلویزیون قرار گرفت اما این شرکت این ادعاها را رد می کند. سعید کمال دهقان روزنامه نگار ایرانی است که مقاله اش در روزنامه گاردین به چاپ رسیده است او از عادل عبدالکریم به عنوان مدیر تلویزیون ایران انترنشنال که از نزدیکان محمد بن سلمان است نام می برد. صاحب تلویزیون افغانستان انترنشنل یک عرب است، بنابراین شخصیت فکری رسانه بستگی به حامی آن دارد، اینکه چه نوع اخباری را برای مردم پخش می کند.
قبل از راه اندازی تلویزیون افغانستان انترنشنل، قراردادی بین ایران انترنشنال و تلویزیون یک منعقد شد که تلویزیون یک هر روز به مدت یک ساعت اخبار تلویزیون ایران انترنشنال را پخش می کند و در مقابل کمک های بیشتری به تلویزیون یک می شود. با این کار سه میلیون نفر به مخاطبین ایران انترنشنال اضافه شد اما وقتی تلویزیون افغانستان انتنشنل شروع به فعالیت کرد فقط یک لوگو روی تلویزیون یک باقی ماند و برنامه های تلویزیون افغانستان انترنشنل را به طور کامل پخش می کند.قابل ذکر است که تلویزیون هیواد نیز پس از سقوط دولت قبل 24 ساعته پخش برنامه های افغانستان انترنشنل را آغاز کرد، معلوم نیست که این دو شبکه قراردادی داشتند یا نه؟
نکته خنده دار این است که هنوز کسی از تلویزیون افغانستان انترنشنل انتقاد نکرده است، اما هر روز می بینیم که بین افغان ها درگیری ایجاد می کند، اگر امارت اسلامی نمی تواند یک ماهواره فرکانس مشابه را برای مسدود کردن این رسانه بفرستد، می تواند تلویزیون های یک و هیواد را در داخل کشور بند کند. اگرچه جنگ مسلحانه در افغانستان پایان یافته است، اما جنگ رسانه ای همچنان ادامه دارد، گروه حاکم باید به این موضوع توجه بیشتری داشته باشند، زیرا واقعیت ها در تلویزیون افغانستان انترنشنل متفاوت تفسیر می شود و افغانستان کشوری است که دارای ادیان و مذاهب مختلف است. چنین اخبار تلویزیونی می تواند میدان جنگ بین اقوام را داغ نگه دارد.
این رسانه واقعیت ها را انعکاس نمی دهد، بلکه واقعیت می سازد و به واقعیتی که با اهداف آنها همخوانی دارد، شکل می دهند وقایع کوچک را بزرگ نشان می دهد و چشم خود را بر مشکلات بزرگ جامعه می بندد، هرکس هر کاری انجام می دهد برای رسیدن به هدفی انجام می دهد. و تاکنون اطلاعات موثقی از این تلویزیون وجود ندارد که چقدر هزینه شده است، اما برای ایران انترنشنال 250 میلیون دالر خرج شده و احتمالا همین مبلغ برای افغانستان انترنشنال خرج شده است. اهداف اصلی این رسانه را در زیر به شکل خلاصه بیان میکنیم.
ایجاد درگیری بین اقوام و توهین به سیاستمداران معروف و میهن پرست کشور، ایجاد اغتشاش در بین مردم به گونه ای که مردم نظرات متفاوتی علیه گروه حاکم داشته باشند، این ضربه بزرگی به مشروعیت حکومت است، پف کردن برای تازه سازی جنگ های داخلی، تحقیر گروه حاکم و ایجاد ترس در بین مردم از نگران کننده بودن وضعیت کنونی و شروع جنگ، طرفداری از گروهی در داخل کشور برای صدمه زدن به نظام، انتشار اخبار منفی در حالی که مردم آن را پر رنگ تفسیر می کنند و برای جلب اعتماد مردم، نام چهره های معروف را در تیتر خبر می آورند. پخش اخباری به نام حقوق زنان و آزادی بیان تا مردم به حکومت اعتراض کنند.
این رسانه ها می گویند اخباری را که رسانه های داخلی از ترس حکومت نتوانستند بگویند بی طرف به مردم می رسانیم تا فکر مستقلی به وجود بیاید. اما این یک شعار نمایشی است و واقعیت فرق می کند، آنها بیشترین پوشش را به جنگ پنجشیر و خشونت علیه زنان دادند، کاغذهای سفید با چهار زن بود و نوشته بود ما آزادی می خواهیم، آنقدر این موضوع را هوا دادند که مردم فکر میکردند که چه خبر است، اخباری را در مورد ناامنی تکرار می کنند و هیچ خبری از پیشرفت پخش نمی کنند. با اینکه زمان زیادی از شروع به کار این تلویزیون نمی گذرد، حوزه وسیعی را پوشش داده و روز به روز این حوزه در حال گسترش است.
بی‌بی‌سی و صدای آمریکا که اکنون رسانه‌های معروف دنیا هستند، توسط ایران بند شده‌اند و ایران اینترنشنال نیز بند شده است. برای این کار فرکانس های مشابهی را به ماهواره فرستادند تا ماهواره نتواند تشخیص دهد که کدام موج را می فرستد و آن را پخش کند. با این کار یک ویروی وارد رسانه ها می شود و پخش ها مسدود می شود، اما در افغانستان اکنون شرایط این کار آماده نیست، امارت اسلامی می تواند تلویزیون های ملی و کشوری را که در داخل کشور هستند مسدود کند. اگر جنگ مسلحانه از یک سو تمام شده باشد اما جنگ رسانه ای آغاز شده باشد، در جنگ مسلحانه جای خاصی هدف قرار می گیرد، اما هدف این رسانه و تعدادی از رسانه های مشابه، همه ملت است، پس امارت اسلامی باید توجه ویژه ای به آن داشته باشید.
در مورد بودجه تلویزیون افغانستان انترنشنل و رسانه های مشابه تا کنون اطلاعات شفافی وجود ندارد و برای کنترل رسانه ها باید در مورد حامیان مالی آنها سوال شود شایان ذکر است که سیاست های رسانه ای بسیاری از رسانه ها با اقدامات آنها هماهنگ نیست. بنابراین مسئولان وزارت استخبارات باید این سیاست را با نشریات شان مقایسه کنند و بر اساس این قانون با متخلفان برخورد کنند. بخش رسانه یک ژانر مطبوعاتی است که در افغانستان کمتر مورد توجه قرار گرفته است، از این رو از پیروان حرفه روزنامه نگاری تقاضا دارم که رسانه ها را به درستی به مردم معرفی کنند تا رسانه هایی که رسانه های مستقل مردمی هستند به جای رسانه های حزبی دنبال شوند.
