دیده بان حقوق بشر در تازه ترین گزارش خود گفته است که ترکیه ده ها هزار پناهجوی افغان را در مرز زمینی خود با ایران به ایران بازگردانده است. در گزارش دیده بان حقوق بشر نیز آمده است که ترکیه به درخواست پناهندگی پناهندگان بی توجهی کرده است.
براساس این گزارش ۷۳ صفحه‌ای با عنوان «هیچ‌کس از من نپرسید که چرا افغانستان را ترک کرده‌ام»، ترکیه نیز پس از تسلط طالبان در اوت ۲۰۲۱، اخراج شهروندان افغانستان را تسریع کرده است. یافته های دیده بان حقوق بشر نشان می دهد که افغان های مقیم ترکیه اغلب دستگیر شده و از ثبت نام برای دریافت حمایت بین المللی جلوگیری می شوند.
موضوع دیگر این که بیشتر پناهندگانی که با تهدید اخراج مواجه هستند، فرصتی برای درخواست پناهندگی ندارند. این سازمان می گوید که نامه ای به مقامات ترکیه ارسال کرده و یافته های خود را با آنها در میان گذاشته است. وزارت امور داخله ترکیه در پاسخ گفته که تا 20 اکتبر 2022 بیش از 238 هزار پناهجو را که مجوز ورود به ترکیه را نداشتند که بیشتر آنها افغان بودند جلوگیری کرده است.
در هشت ماه اول سال 2022، ترکیه از بازگشت نزدیک به 45000 نفر از طریق هوایی به کابل خبر داد که نسبت به هشت ماه اول سال 2021، 150 درصد افزایش را نشان می دهد. بیل فرلیک، رئیس پناهجویان و مهاجرین در سازمان حقوق بشر، گفت که ترکیه باید فوراً بازگرداندن پناهجویان از مرزهای خود را متوقف کند و “به همه افغان هایی که با تهدید اخراج مواجه هستند، فرصت درخواست پناهندگی بدهند.
ترکیه اکثر پناهجویان افغان را بدون ارزیابی درخواست های حمایت بین المللی به ایران فرستاده است. یک پناهجوی 25 ساله از ولایت پکتیا که قبلاً روزنامه نگار بود به دیده بان حقوق بشر گفت: «من به آنها (پلیس ترکیه) گفتم که من یک روزنامه نگار هستم، جانم در خطر است و می خواهم به اروپا بروم. در ترکیه نمی مانم.» اما آنها به گپ های ما را گوش نکردند. این روزنامه نگار پناهنده گفت: مرزبانان ترکیه منتظر بودند تا مرزبانان ایرانی در آن سوی مرز پیدا شوند و سپس او و 29 تن دیگر را به ایران دیپورت کردند.
در تهیه این گزارش، دیده بان حقوق بشر با 68 پناهجوی افغان صحبت کرد که 38 نفر از آنها چندین بار (در مجموع 114 نفر) از جنوری 2021 تا اپریل 2022 توسط پلیس مرزی ترکیه بازداشت شده و به ایران اخراج شده اند. این بدان معناست که هر یک از آنها چندین بار تلاش کردند به ترکیه برگردند، اما به عقب بازگردانده شدند. ترکیه در حال حاضر میزبان چهار میلیون پناهنجو است. 3.6 میلیون نفر از آنها شهروندان سوری هستند که برای مدت کوتاهی در آنجا خواهند بود و 320000 پناهنده دیگر که بیشتر آنها افغان هستند در حال حاضر در ترکیه زندگی می کنند.
