امارات اسلامی افغانستان که اغلب به عنوان طالبان شناخته می شود، از زمان به دست گرفتن کنترل قدرت در آگست 2021 در نتیجه خروج نیروهای تحت رهبری ایالات متحده، در معرض محکومیت و انزوای جهانی قرار گرفته است. روابط ادعایی امارت اسلامی و حمایت از سازمانهای تروریستی متعددی که در داخل و خارج از افغانستان فعالیت میکنند، یکی از دلایل اصلی بیاعتمادی و سرزنش بینالمللی این گروه است.
اگرچه امارت اسلامی همواره وجود گروههای تروریستی در افغانستان را مورد مناقشه قرار داده و تاکید کرده است که این گروهها خطری برای بقیه جهان از قلمرو آن محسوب نمیشوند، سهیل شاهین، یکی از رهبران ارشد طالبان، در مصاحبهای اختصاصی با عرب نیوز گفت که هیچ عضوی از تحریک طالبان پاکستان (TTP) در افغانستان وجود ندارد و به این ترتیب پاکستان مسئول حضور تحریک طالبان پاکستان در افغانستان است. با این حال، این ادعاها توسط چندین کشور، به ویژه کشورهایی که قربانی اقدامات تروریستی برنامه ریزی شده یا با انگیزه سازمان های مستقر در افغانستان شده اند، با شک و تردید تلقی شده است.
به عنوان مثال، هند و پاکستان، هر دو در مجمع عمومی سازمان ملل در مورد وجود و عملیات سازمان های تروریستی مانند جیش محمد، لشکر طیبه، و تحریک طالبان پاکستان در افغانستان ابراز نگرانی کرده اند. این سازمان ها، که حملات مرگبار بی شماری را در هر دو کشور انجام داده اند، ظاهراً به دنبال پناهندگی و کمک به امارت اسلامی بودند.
بر اساس گزارش ها، اعضای تحریک طالبان پاکستان که به داخل پاکستان نفوذ کردند، حملاتی را به خاک پاکستان (عمدتاً در منطقه خیبر پختونخوا) انجام دادند.
به همین ترتیب، ایالات متحده و سایر کشورهای ناتو، امارت اسلامی را به حمایت و همکاری با القاعده متهم کرده اند. القاعده همچنان یک نگرانی جدی برای امنیت ملی ایالات متحده است و ایالات متحده به حکومت سرپرست هشدار داده است که اگر به القاعده یا برخی سازمان های تروریستی اجازه دهد از افغانستان به عنوان مقر خود برای حملات علیه ایالات متحده یا منافع آن استفاده کنند، این گروه با عواقب جدی مواجه خواهد شد.
انکار امارت اسلامی در مورد وجود تروریستها در افغانستان، علاوه بر رد شدن توسط منابع موثق و ارزیابیهای استخباراتی، با رفتار و اظهارات متناقض خود نیز به چالش کشیده میشود.
برای مثال، گزارش S/2023/370 تیم نظارتی و پشتیبانی تحلیلی شورای امنیت سازمان ملل متحد در افغانستان گفت که «طالبان (افغانستان) تحریک طالبان پاکستان را تهدیدی برای افغانستان نمیدانند، بلکه آن را بخشی از امارت میدانند». به همین ترتیب، فرمانده تحریک طالبان پاکستان، نور ولی محسود، در ویدئویی که در دسمبر 2021 منتشر شد، گفت که گروه او توسعهای از طالبان افغان در پاکستان است.
علاوه بر این، امارت اسلامی چند نفر را برای پستهای مهم در بدنه اجرایی خود معرفی کرده است – کسانی که در فهرست تروریستهای سازمان ملل یا کشورهای مختلف قرار گرفتهاند، از جمله سراج الدین حقانی، رئیس شبکه حقانی.
بعلاوه، امارت اسلامی نسبت به تعدادی از شرکای خود که در تروریسم یا سایر اعمال خشونت آمیز دست داشته اند، جانبداری و بردباری نشان داده است. عبدالغنی حقبین، مدیر پیشین بخش مبارزه با تروریسم امارت اسلامی در قندهار، یک نمونه کنونی است. او در اواخر سال 2022 به ظن رفتار غیرقانونی، نگهداری مواد مخدر و تجاوز جنسی به کودکان بازداشت شد. او نیم سال را در زندان گذراند تا اینکه در می 2023 آزاد شد، ظاهراً به دلیل نفوذ و ارتباطش با سایر قبایل. علیرغم دستور رهبر امارت اسلامی مبنی بر خودداری از چنین فعالیتهایی، صدها نفر از پیروان او آزادی او را جشن گرفتند.
چنین جنایات و شرایطی نشان می دهد که امارت اسلامی به جلوگیری از تروریسم و ارتقای صلح و ثبات در افغانستان و مناطق اطراف آن متعهد نیست. در عوض از تروریسم به عنوان ابزاری برای پیشبرد اهداف سیاسی و امیال متعصبانه خود و در عین حال تحت فشار قرار دادن کشورهای همسایه استفاده می کند. این موضوع انکار وجود گروه های تروریستی در افغانستان توسط امارت اسلامی را غیرقابل اعتماد می کند و بعید است که اعتبار و احترام بین المللی را برای این حکومت به ارمغان آورد.
اگر این مسئله در داخل پاکستان بود با تحریک طالبان پاکستان برخورد می شد، اما پاکستان حاکمیت و تمامیت ارضی افغانستان را به رسمیت می شناسد، بنابراین سرکوب تحریک طالبان پاکستان دشوار است. سخن گفتن علیه پاکستان ممکن است باعث جلب رضایت رهبران امارت اسلامی در محافل هندی و غربی شود، اما آنها باید مراقب باشند که احترام متقابل و تقویت روابط بین دو کشور را از بین نبرند. حسن نیت در حال توسعه بین دو کشور در صورت بیان سخنان بی اهمیت آسیب می بیند.
امارت اسلامی باید مسئول اقدامات و تصمیمات خود باشد نه اینکه توسط لفاظیها یا تعهدات خود توسط جامعه بینالمللی فریب بخورد. امارت اسلامی باید مجبور شود که هر ارتباطی را قطع کنند، حقوق بشر و قوانین بین المللی را رعایت کند و به سایر ذینفعان افغان احترام بگذارد تا حکومتی بی طرف و منتخب دموکراتیک ایجاد کند. پس از آن، افغانستان می تواند صلح و توسعه طولانی مدت داشته باشد.