سیاری از پناهجویان افغان در پاکستان و ایران که می گویند جانشان در افغانستان در خطر است، بیش از یک سال است که منتظرند. گزارش ها حاکی از آن است که یک زن افغان در اسلام آباد به دلیل این انتظار ناگوار خودکشی کرده است.
شماری از کشورهای اروپایی، از جمله ایالات متحده امریکا، پس از سقوط جمهوریت در افغانستان، وعده پذیرفتن هزاران افغان را دادند. این مهاجران افغان می گویند که پرونده های مهاجرتی آنها به حدی به تاخیر افتاده است که اکنون از هزینه های مالی خانواده و فرزندان خود ناتوان شده اند.
روح الامین، باشنده ولایت خوست، یکی از مهاجرین افغانستانی است که به امید پذیرش پناهندگی در آلمان از او خواسته شد به ایران برود، اما پس از شش ماه انتظار به افغانستان بازگشت. او به دویچه وله گفت: در این شش ماه هیچ مصاحبه ای با من نشد، اما به من گفتند صبر کنم. بسیار صبر کردم، ویزای ایران تموام شد و دوباره بازگشتم.
وضعیت روحی این پناهجویان افغان در کشورهای ثالث به امید رفتن به اروپا و امریکا به مرز خودکشی رسیده است. آخرین حادثه خودکشی یک پناهجوی افغان به نام مریم سادات در اسلام آباد است که بازتاب گسترده ای نیز در رسانه ها داشته است.
سازمانی به نام گروه مدافعان حقوق بشر در اسلام آباد در خبرنامه خود در رابطه با این رویداد گفته است که خانم سادات بیش از یک سال است که به دلیل ترس از طالبان به پاکستان رفته و در آنجا منتظر ویزای بشردوستانه از ایالات متحده است. او با خانواده اش زندگی می کرد. این بیانیه می افزاید: «او بیش از یک سال است که منتظر درخواست پرونده P2 خود بوده و در نتیجه انتظار طولانی برای روند پرونده P2 به حدی باعث مشکلات مالی وی شده است که از نظر روحی و روانی وی را تحت تاثیر قرار داده و منجر به نتیجه به خودکشی شده است.»
گروه های مدافع حقوق بشر و حقوق پناهندگان می گویند که آژانس های پرونده مهاجرت افغانستان در ایران و پاکستان این کارها را بسیار کند انجام می دهند که دلیل اصلی آن هزاران درخواست و تعداد کمی پرسنل شاغل است.
قیس یاسینی، رئیس بنیاد مدافعان حقوق بشر در اسلام آباد به دویچه وله گفت: «این یک مشکل جدی است. ما هر از چند گاهی از این پناهندگان دیدن می کنیم و وضعیت آنها را از نزدیک زیر نظر داریم. آنها مشکلات زیادی دارند، یکی از دلایل تاخیر در پرونده ها این است که قبلاً بسیاری از سازمان ها برنامه های فوری برای انتقال افغان های تحت تهدید داشتند. اما اکنون بسیاری از کشورها یا این برنامه ها را به پایان رسانده اند یا در آستانه اتمام آن هستند. اکنون آنها به عنوان یک روند عادی فعالیت های خود را انجام می دهند.»
این فعال حقوق بشر افزود که افغان ها همچنان نیاز به حمایت فوری دارند که کشورهای آینده دار باید به آن توجه کنند. در صورت ادامه این وضعیت ممکن است شاهد اتفاقات تلخ دیگری باشیم. علاوه بر این، آقای یاسینی با ایمیل های پذیرش نیز بی تفاوتی افغان ها را نشان می دهد: «بسیاری از افغان هایی که درخواست های خود را به یک آدرس ارسال کرده اند، از سازمان های مربوطه نیز ایمیل پاسخ ساده دریافت می کنند.»
جعل مدارک و عدم ارائه اطلاعات واقعی در هنگام ارائه پرونده های مهاجرتی از دیگر دلایل تاخیر این پرونده ها عنوان شده است. آصفه استانکزی، فعال حقوق پناهندگان در ایران می گوید: بروکراسی اداری و کمبود پرسنل و خدمات از یک سو، و تعدادی کلاهبرداری و جعل در این حوزه، این روند را به تاخیر انداخته است.
(دویچه وله /۵ سپتمبر ۲۰۲۳)