ژائو ژینگ، سفیر جدید چین در افغانستان، اعتماد نامه خود را روز چهارشنبه در یک مراسم باشکوهی در کابل به مقامات حکومت سرپرست تقدیم کرد و به اولین نماینده خارجی تبدیل شد که از زمان بازپس گیری قدرت توسط این گروه در آگست 2021، سمت خود را بر عهده گرفت.
در حالی که طالبان ورود ژائو را به عنوان “آغاز فصل جدید افغانستان در روابط خارجی” ستایش کردند، وزارت خارجه چین تلاش کرد امیدها برای به کسب مشروعیت بین المللی را کم رنگ کنند.
مقامات طالبان هنوز توسط هیچ دولت خارجی به رسمیت شناخته نشده است، اما ناظران گفتند که این انتصاب نشان دهنده تمایل چین برای ایجاد روابط نزدیک تر با این گروه است.
این در حالیست که با عدول از پروتکل های دیپلماتیک عادی، پکن پس از سقوط دولت پیشین مورد حمایت ایالات متحده، روابط سیاسی در سطح سفیر و یک سفارت در کابل را حفظ کرده است.
وزارت امور خارجه در پکن ورود ژائو را به عنوان «چرخش عادی سفیر چین در افغانستان و ادامه پیشبرد گفتگو و همکاری بین چین و افغانستان» توصیف کرد.
به گزارش رویترز، این وزارت افزود: «سیاست چین در قبال افغانستان روشن و منسجم است».
چین یکی از اولین کشورهایی بود که از بازگشت طالبان به قدرت پس از خروج نیروهای آمریکایی در دو سال پیش استقبال کرد و یکی از معدود کشورهایی است که میزبان کاردار طالبان است.
ژائو در اولین پیام خود که روز جمعه در وب سایت سفارت چین منتشر شد، گفت: همکاری کاربردی در این زمینه باعث ارتقای توسعه پایدار، سالم و پیوسته روابط چین و افغانستان، تداوم دوستی سنتی بین دو ملت و امکان توسعه چین خواهد شد و نتایج به نفع افغانستان می باشد.»
اگرچه طالبان نتوانسته است امنیت و ثبات داخلی را که وعده داده بود تضمین کند و اهداف چین توسط تعدادی از حملات تروریستی در این کشور مورد اصابت قرار گرفته است، اما پکن همچنان وعده کمک های مالی و اقتصادی بیشتری را برای کشور تحریمشده ای همچون افغانستان داده است.
ژائو همچنین اظهار داشته است که چین متعهد به “تعمیق همکاری بین دو طرف تحت چهارچوب پروژه ابتکار یک کمربند و یک جاده”، سرمایه گذاری خارجی و پروژه زیرساختی توافق شده توسط رئیس جمهور شی جین پینگ در افغانستان است.
در اوایل سال جاری یک توافق سه جانبه برای گسترش دهلیز اقتصادی چین – پاکستان به ارزش 60 میلیارد دالر که یکی از محورهای این طرح است، به افغانستان حاصل شد.
ماه گذشته، هم رسانه های افغانستان و هم بلومبرگ گزارش دادند که غول مخابراتی چینی هوآوی در حال همکاری با طالبان برای نصب سیستم های نظارتی پیشرفته در تمام ولایات افغانستان است.
وسیله نقلیه آقای ژائو روز چهارشنبه در کابل توسط نیروهای امنیتی تا ارگ ریاست جمهوری اسکورت شد و در آنجا با نیروهای یونیفورم پوش استقبال شد و با محمد حسن آخند، نخست وزیر موقت طالبان و امیرخان متقی وزیر امور خارجه دیدار کرد.
به گفته ذبیح الله مجاهد، سخنگوی طالبان، ژائو پس از تقدیم اعتبارنامه خود به محمد حسن آخند گفت که برای تقویت روابط با افغانستان در عرصه های “سیاسی، اقتصادی و سایر زمینه ها” تلاش خواهد کرد.
متقی گفت که دو کشور روابط ویژه ای دارند و آمدن آقای ژائو “گامی مهم با پیامی مهم” بود.
ذبیح الله مجاهد به خبرگزاری آسوشیتدپرس گفت: «این مسئله به کشورهای دیگر نیز پیام میدهد که با امارت اسلامی افغانستان تعامل کنند».
ما باید در نتیجه تعاملات خوب روابط خوبی برقرار کنیم و با روابط خوب بتوانیم تمام مشکلاتی را که پیش رو داریم یا در آینده پیش رو خواهیم داشت، حل کنیم.
ژو یونگ بیائو، استاد دانشکده سیاست و روابط بینالملل دانشگاه لانژو، گفت که انتصاب ژائو با توجه به دوره غیرمعمول طولانی سلف وی، یک جابجایی معمول در بخش اداری بود.
وانگ یو فرستاده قبلی چین در افغانستان در نومبر 2019 این سمت را بر عهده گرفت و ماه گذشته به پکن بازگشت.
به گفته ژو بیائو، برای یک دیپلمات بسیار غیرعادی بود که نزدیک به چهار سال را در یک منطقه جنگی سپری کند.
او گفت: «انتصاب فرستاده جدید در چنین شرایطی کاملاً معقول است و این بدان معنا نیست که چین به طور اساسی در جهت به رسمیت شناختن طالبان پیش رفته است».
یان وی، معاون انستیتوت مطالعات خاورمیانه در دانشگاه شمال غربی در شیان، انتصاب سفیر جدید را به عنوان یک “سیگنال مثبت” توصیف کرد که بر حمایت چین از طالبان در بحبوحه بحران انسانی جاری در این کشور تاکید می کند.
وی در ادامه گفت: چین بر این باور است که در شرایط کنونی، برای تشویق و هدایت بهتر حکومت طالبان در رسیدگی به نگرانیهای جامعه بینالمللی، لازم است تماس و گفتوگوی سازنده با حکومت طالبان حفظ شود و انزوا و محاصره برای حل مشکلات مساعد نیست.
یان گفت که طالبان میخواهند از انزوای دیپلماتیک رها شوند، بنابراین قابل درک است که ممکن است در ورود سفیر جدید زیادی مانور بدهند.
اما او گفت که “چین نگرانی هایی در مورد ارتباط طالبان با افراط گرایی و تروریسم و سیاست های سرکوبگرانه آن علیه زنان و دختران افغان دارد، هرچند که به وضوح نگفته اند که چرا به طور رسمی دولت طالبان را به رسمیت نمی شناسد. نام فرستاده جدید برای خدمت به شرکتهای چینی و انجام مبادلات مفید خواهد بود.”
وی افزود: “این مسلئه همچنین نمایشی از دیپلماسی فعال چین در ارتقای ثبات منطقه ای و کاهش بحران انسانی و مشکلات اقتصادی افغانستان بدون مداخله در امور داخلی آن است.”
ژو گفت که پکن به سرعت سفیر خود را در افغانستان عوض کرده است، اما در هند این پست برای نزدیک به یک سال خالی بود، و افزود که این تضاد “به وضعیت روابط دوجانبه ارتباط زیادی دارد”.
او گفت که این نشانه دیگری از روابط خوب چین با طالبان است، در حالی که روابط با دهلی نو در نتیجه مناقشه مرزی جاری و محور استراتژیک هند به سمت ایالات متحده همچنان تیره است.
در همین حال، ژانگ جون، فرستاده ارشد چین در سازمان ملل متحد، روز پنجشنبه در مورد بحران انسانی جاری در افغانستان به ایالات متحده انتقاد کرد.
وی در یک نشستی در شورای امنیت گفت: “چند کشوری به بهانه دموکراسی و حقوق بشر، به راحتی کمک های بشردوستانه به افغانستان و دیگر کشورها را قطع کرده یا حتی به حالت تعلیق درآورده اند.”
چنین اقداماتی فقط غیرنظامیان بی گناه را قربانی می کند، بحران اجتماعی-اقتصادی بدتر می شوند و با ماهیت انسان دوستانه در تضاد است.
اظهارات وی مطابق با سندی بود که وزارت خارجه چین در روز چهارشنبه پیش از گشایش نشست سالانه مجمع عمومی سازمان ملل منتشر کرد و در آن موضع این کشور در مورد نقاط مهم جهانی مانند اوکراین و کره شمالی مشخص شد.
بخش مربوط به افغانستان از جامعه جهانی خواست تا گفتگوها را حفظ کند، کمک کنند و کشور را تشویق کنند تا چارچوب سیاسی فراگیرتری ایجاد کند.
در ادامه این بیانیه آمده است که «کشورهای مربوطه» باید از آنچه در افغانستان رخ داده «درس بگیرند»، استانداردهای دوگانه را در مبارزه با تروریسم کنار بگذارند، «بی قید و شرط» دارایی های خارج از کشور را برگردانند و تمام تحریم ها را علیه طالبان لغو کنند.