تحریک طالبان: تهدید همیشگی برای پاکستان

تحریک طالبان پاکستان (TTP) از زمان تشکیل آن در سال 2007 به عنوان یکی از مرگبارترین و کشنده ترین سازمان در میان سایر سازمان های تروریستی موجود در این کشور شناخته می شود. پس از شکست مذاکرات صلح دولت عمران خان در سال 2021 و افزایش متعاقب اقدامات تروریستی تحریک طالبان پاکستانی، احتمالاً این گروه با الهام از طالبان افغانستانی، در تلاش است تا کنترل مناطق قبیله‌ای پاکستان را با هدف نهایی گسترش کنترل خود بر تمام این کشور انجام دهد.

در 4 نوامبر، همانطور که تحلیلگر پاکستانی عنوان کرده است، تحریک جهاد پاکستان (TEJ)، وابسته به تحریک طالبان پاکستان (TTP) به پایگاه نیروی هوایی پاکستان در میانوالی، پنجاب حمله کرد که منجر به کشته شدن 35 نفر و تخریب 14 هواپیماهای نظامی شد. این حمله یادآور این مسئله است که تحریک طالبان پاکستان هنوز هم به عنوان یک تهدیدی برای این کشور محسوب می شود.

این نوشته به پیدایش، اهداف، نوسانات و احیای تحریک طالبان پاکستان و تلاش‌های دولت پاکستان برای خنثی ساختن تحریک طالبان پاکستان، چه از نظر نظامی و چه از نظر سیاسی، می‌پردازد. علاوه بر این، پویایی پیچیده اتحاد تحریک طالبان پاکستان با طالبان افغانستان که آن را به یک تهدید بزرگ و به ظاهر وجودی برای پاکستان تبدیل می‌کند، تحلیل می‌شود.

تحریک طالبان پاکستان (TTP) از زمان تشکیل آن در سال 2007 به عنوان یکی از مرگبارترین و کشنده ترین سازمان در میان سایر سازمان های تروریستی موجود در این کشور شناخته می شود. این گروه مسئول برخی از خونین ترین حملات تاریخ کشور می باشد. حمله به فرودگاه بین المللی کراچی در سال 2014؛ و کشتار در مکتب دولتی ارتش در پیشاور در 16 دسامبر 2014 که منجر به کشته شدن حدود 150 نفر شد که از این تعداد 134 تن متعلم بودند. در 15 جون 2014، ارتش پاکستان عملیات ضرب عضب (ضربه شمشیر محمد) را در وزیرستان شمالی برای تحمیل مجدد انحصار دولت بر خشونت آغاز کرد. تنها شش ماه پس از راه اندازی، تحریک طالبان پاکستان در مدرسه عمومی ارتش پیشاور حمله کرد که منجر به تشدید بیشتر عملیات شد. یک سال بعد، ارتش پاکستان ادعا کرد که 2763 تروریست کشته شدند، 837 مخفیگاه ویران شده و 253 تن مواد منفجره کشف شده است. صحت این ارقام به طور مستقل تایید نشده است و منابع مختلف تلفات جانی و مالی غیرنظامیان را محکوم کرده اند. عملیات ضرب عضب، عملیات هواپیماهای بدون سرنشین ایالات متحده باعث کاهش شدید حضور این گروه شد و تا سال 2016، توانایی تحریک طالبان پاکستان برای انجام حملات تروریستی در داخل پاکستان به شدت تضعیف شد.

تحریک طالبان پاکستان که در سال‌های 2014 تا 2015 از کمربند قبیله‌ای بیرون رانده شد، در حدود سال 2020، مصادف با ظهور طالبان افغانستانی، در شمال خط دیورند، تجدید حیات کرد. دولت عمران خان پس از به قدرت رسیدن طالبان در کابل در ماه اگست 2021 و میانجیگری مذاکرات صلح با تحریک طالبان پاکستان تلاش کرد که در اواخر سال 2021 آتش بسی را با این گروه ایجاد کند، که این موضوع هم با شکست مواجه شد. همچنین تلاش دیگری انجام شد، ایجاد گفت‌وگو در ماه می 2022 با میانجیگری مجدد طالبان افغانستان، که منجر به آتش‌بس نامحدود در ماه جون 2022 شد که تا سپتامبر 2022 ادامه یافت. موضوع بحث برانگیز در مذاکرات، معکوس کردن ادغام مناطق قبیله ای فدرال با خیبر پختونخواه و آزادی مقامات تحریک طالبان آن بود. از آن زمان تا کنون، افزایش شدید حملات تروریستی توسط تحریک طالبان پاکستان و حمله به پایگاه نیروی هوایی پاکستان در میانوالی به اوج خود رسیده است. این حمله ادعا شده است که توسط تحریک جهاد پاکستان ، وابسته به گروه تحریک طالبان پاکستان انجام شده است.

پیدایش و رابطه با ارتش پاکستان

پس از تهاجم ایالات متحده به افغانستان در اکتبر 2001، هزاران تن از اعضای گروه طالبان و تروریست های القاعده موجود در افغانستان در مناطق قبیله ای تحت اداره فدرال (FATA) و همچنین در بخش هایی از ایالات خیبر پختونخوا و بلوچستان وارد پاکستان شدند. قبایل پاکستانی و متعلمین مدرسه های دینی توسط رهبران طالبان افغان با همدستی برخی از رهبران قبایل محلی برای مبارزه با نیروهای ایالات متحده و ناتو استخدام شدند. جنایات ارتش پاکستان در جریان عملیات ضد تروریستی و تلفات جانی و مالی غیرنظامیان، انگیزه بیشتری برای شورش در منطقه ایجاد کرد و منجر به هماهنگی بیشتر بین گروه های تروریستی شد. نیروهای آمریکایی و پاکستانی جنگجویان القاعده را هدف قرار دادند و محیطی را برای احیای مجدد طالبان افغانستان و ظهور تحریک طالبان پاکستان در سازمان های قبیله ای مختلف ایجاد کردند. نیروهای اسلام‌گرا در مناطق قبیله ای فدرال با یکدیگر ترکیب شدند و تحریک طالبان پاکستانی را تشکیل دادند، بعداً بزرگان قبایل محلی را هدف قرار دادند، ساختارهای سیاسی موجود را مختل کردند و نسخه‌ای از حکومت اسلامی خود را ایجاد کردند. در چنین محیطی بود که تحریک طالبان پاکستان در دسامبر 2007 به عنوان یک سازمانی تحت رهبری بیت الله محسود، یکی از رهبران تروریستی در پاکستان از وزیرستان جنوبی ظهور کرد.

دگرجنرال اسد درانی، رئیس پیشین آی اس آی و استخبارات نظامی پاکستان، ظهور تحریک طالبان پاکستان را به عملیات نظامی سال 2004 در وزیرستان جنوبی نسبت می دهد. او معتقد است که افراد قبایل علیه دولت اسلحه به دست گرفتند، زیرا ارتش پاکستان سنت ها و قراردادهای آنها را نقض کرد.

ارتش پاکستان سابقه طولانی در ایجاد و همکاری با سازمان های تروریستی در اشکال مختلف دارد. برخی از این سازمان های تروریستی به دلیل سودمندی استراتژیک آنها، از امتیازات ویژه برخوردار شده اند، در حالی که عملیات نظامی برای نابودی برخی دیگر آغاز شده است. فرار سخنگوی سابق تحریک طالبان پاکستان، احسان الله احسان، از بازداشت ارتش پاکستان در ماه جنوری 2020 جالب است و تفسیر مناسبی در مورد روابط دوگانه بین سازمان های تروریستی و تشکیلات پاکستانی است. احسان به نمایندگی از تحریک طالبان پاکستان و بعداً جماعت الاحرار (JuA) تجسم جدایی‌طلب آن، مدعی قتل عام هزاران پاکستانی از جمله حمله به ملاله یوسف‌زی برنده جایزه نوبل شده بود. احسان در دوران بازداشت خود در ویلایی در شهر حیات آباد حومه پیشاور در میان غیرنظامیان اسکان داده شد که نشان می دهد حتی قصدی برای محاکمه او وجود نداشته است. او همچنین مدعی شده است که در مدت بازداشتش، مقامات پاکستانی فهرستی از افرادی را که دوست دارند در ایالت خیبر پختونخوا در شمال غربی این کشور کشته شوند، به او داده اند.

اهداف تحریک طالبان پاکستانی

داکتر امیره جادون که در آکادمی نظامی ایالات متحده در وست پوینت کار کرده و تحقیقات گسترده ای در مورد تحریک طالبان پاکستان انجام داده است، اظهار می دارد که اهداف کلیدی این گروه شامل اجرای قوانین شریعت، مبارزه با نیروهای ایالات متحده و ناتو در افغانستان (قبل از خروج ایالات متحده) و مشارکت در جهاد علیه ارتش پاکستان است. او به بیانیه مولوی عمر، سخنگوی بیت الله محسود، در دسامبر 2007 استناد می کند که دلیل اصلی ایجاد تحریک طالبان پاکستان، ایجاد یک جبهه متحد علیه عملیات ارتش پاکستان بود.

تحریک طالبان از زمان آغاز به کار، یک گروه حمایتی از تعدادی از جناح های دیگر با اجنداهای رقابت پذیری بسیاری بوده است. حافظ گل بهادر و ملا نظیر با موضع تهاجمی بیت الله محسود علیه دولت پاکستان و حمایت از تروریست های خارجی اختلاف نظر داشتند. این اختلافات و سایر اختلافات منجر به اختلافات داخلی و فروپاشی و ادغام گروه ها و زیرگروه های مختلف تحریک طالبان پاکستان شد که این سازمان را تضعیف کرد. اختلافات داخلی همراه با عملیات ضرب عضب ارتش پاکستان، تحریک طالبان پاکستان را مجبور کرد تا اواخر سال 2014 به افغانستان نقل مکان کنند. این گروه فعالانه از جنگ طالبان افغانستان با نیروهای ناتو به رهبری ایالات متحده که منجر به خروج آنها در سال 2021 شد، حمایت کرد. پیروزی طالبان، تحریک طالبان پاکستان را جسورتر و تقویت کرد. این گروه پس از انجام مجموعه ای از ادغام ها و تغییرات ساختاری در سازمان خود، توجه خود را به دولت پاکستان معطوف کرد. تصمیم گیری متمرکز بود و گروه به سلاح های جدید و پیشرفته مسلح شد. با قدرت گرفتن طالبان افغانستان، تحریک طالبان پاکستان اکنون از “عمق استراتژیک” برخوردار است و پتانسیل نظامی و بقای خود را در برابر عملیات ارتش پاکستان افزایش می دهد.

پس از شکست مذاکرات صلح دولت عمران خان در سال 2021 و افزایش متعاقب اقدامات تروریستی تحریک طالبان پاکستان، احتمالا این گروه با الهام از طالبان افغانستان، تلاش می کند تا کنترل مناطق قبیله ای پاکستان را با هدف نهایی گسترش کنترل خود بر تمام پاکستان به دست گیرد.

ظهور و سقوط تحریک طالبان پاکستانی

تجزیه و تحلیل عملیات تحریک طالبان در دوره 2007-2020 نشان می دهد که مرحله شروع و تحکیم این گروه از سال 2007 تا 2009 به طول انجامید. در این دوره در 269 حمله، عمدتاً در مناطق قبیله ای فدرال و خیبر پختونخواه، شرکت داشتند. در سال 2010 بود که فعالیت های این گروه به اوج خود رسید و این گروه در 402 حمله شرکت داشت. نکته ای که قابل ذکر این می باشد که کاهش قابل توجهی در فعالیت‌های تحریک طالبان در سال‌های بعد مشاهده شد و این گروه در 202 حمله در سال 2011 و 392 حمله در سال 2012 شرکت داشت. پس از آن، دوره کاهش مداوم فعالیت‌های تحریک طالبان با ثبت 96 حمله در سال 2015 بود. کاهش فعالیت های تروریستی در نتیجه عوامل متعدد مانند عملیات ضرب عضب ارتش پاکستان بود که در ماه جون 2014 آغاز شد. این گروه در 21 حمله در سال 2018 شرکت داشت که کمترین میزان حملات از زمان تأسیس آن در سال 2007 است. در پایان دهه، پتانسیل عملیاتی گروه به طور قابل توجهی ضعیف شده بود.

تحریک طالبان پاکستان به دلیل کشته شدن رهبران خود در فواصل زمانی مکرر شاهد کاهش توانایی های عملیاتی خود بود. برای نمونه، بیت الله محسود، فرمانده کارکشته “جهاد” افغانستان و بنیانگذار تحریک طالبان پاکستان در ماه اگست 2009 در یک حمله هواپیمای بدون سرنشین کشته شد. حکیم الله محسود، رهبر جدید این گروه جایگزین او شد، که او نیز مانند سلف خود در یک حمله هواپیمای بدون سرنشین در نوامبر 2013 از بین رفت. مرگ او شکاف هایی را در اتحاد تحریک طالبان پاکستان باز کرد. این گروه پس از مرگ حکیم الله محسود به عنوان جانشین وی پارچه پارچه شد. این گروه از درگیری و اختلافات رنج می برد. در همین زمان بود که ارتش پاکستان عملیات ضرب عضب را آغاز کرد که ضربه شدیدی به این گروه وارد ساخت.

رهبری تحریک طالبان پاکستان به افغانستان (شرق افغانستان: ولایاتی همچون کنر و ننگرها) گریخت. ملا فضل الله بعداً در یک حمله هواپیمای بدون سرنشین در ماه جون 2018 کشته شد و رهبری به یک تن از خاندان محسود، مفتی نور ولی محسود بازگردانده شد. چالش پیش روی رهبر جدید این بود که جناح های مختلف را که راه خود را از هم جدا کرده بودند گرد هم آورد و و یارگیری جدیدی نمود. رقابت های داخلی و عملیات نظامی منجر به کاهش شدید تعداد اعضای تحریک طالبان شد. در اواسط سال 2009، تعداد این گروه بین شانزده تا بیست هزار عضو تخمین زده شد. این تعداد در سال 2012 به اوج خود رسید، زمانی که تخمین زده شد که این گروه شامل بیست تا بیست و پنج هزار عضو دارد. با این حال، تا اواخر سال 2019، وزارت دفاع ایالات متحده تعداد جنگجویان تحریک طالبان پاکستان را در حدود سه تا پنج هزار نفر تخمین زد و گزارش سازمان ملل در سال 2020 این رقم را حدود شش هزار نفر اعلام نمود.

سازماندهی مجدد و احیای تحریک طالبان پاکستان

در سال 2017 مفتی نور ولی محسود کتابی به نام (انقلاب محسود) نوشت که زمینه های سقوط این گروه را تحلیل می کرد. این کتاب به موضوعاتی همچون اختطافات اشخاص برای باج خواهی، اخاذی، و قتل های هدفمند بیگناهان را به عنوان دلایل اصلی برجسته می کند. بعدها، زمانی که او رهبری گروه را به دست گرفت، مفتی «منشور اخلاقی» را منتشر ساخت که هدف آن ایجاد نظم و انضباط بیشتر بود. محتویات این منشور شامل قوانین تعامل، اهداف قانونی و روشی که برای حملات انتحاری باید رعایت شود، بود. او همچنین ساختار سازمانی گروه را سازماندهی کرد و اختیارات بیشتری را مقام رهبری اعطا کرد و وضوح بیشتری در مورد زنجیره فرماندهی ایجاد نمود.

وابستگی‌های قبیله‌ای مفتی نور ولی محسود به او کمک کرد تا گروه‌های محسود را به گروه تحریک طالبان پاکستان بازگرداند و حمایت طالبان را از مهمند، باجور و سایر مناطق قبیله‌ای به دست آورد. او همچنین موفق شد تا روابط پشتیبانی عملیاتی و لجستیکی با القاعده و طالبان پنجابی برقرار کند. مفتی همچنین مقر این گروه را به ولسوالی برمال منتقل کرد که دسترسی آسان به پایگاه پیشین تحریک طالبان پاکستان در وزیرستان جنوبی را فراهم می ساخت.

بسیاری از جناح های پیشین در سال 2020 به گروه تحریک طالبان پاکستان بازگشتند – گروه حکیم الله محسود، گروه امجد فاروقی، گروه عثمان سیف الله کُرد و جماعت الاحرار و حزب احرار. در میان این جناح ها، جماعت الاحرار و حزب احرار در بسیاری از حملات مرگبار در داخل پاکستان، به ویژه علیه نیروهای امنیتی پاکستان، شرکت داشتند.

گروه شهیار محسود در اکتبر 2021 با تحریک طالبان پاکستان ادغام شد. ادغام مجدد گروه های جداشده، جایگاه کلی، دسترسی و توانایی تحریک طالبان را برای حمله به اهداف در داخل پاکستان بهبود بخشید. ادغام‌ها همچنین نشان‌دهنده روند آتی این گروه است – بعید است که تحریک طالبان درخواست‌های آنها برای گسترش قوانین شرعی در سراسر پاکستان را نادید بگیرد.

قدرت گیری طالبان در افغانستان، پلان جهادی تحریک طالبان پاکستان را تقویت نمود

تحریک طالبان پاکستان اولین گروه تروریستی بود که چند ساعت پس از ورود گروه طالبان به کابل، رسماً تسلط طالبان بالای افغانستان را جشن گرفت. تحریک طالبان پاکستان در بیانیه‌ای که در 17 اگست 2021 منتشر شد، بازگشت طالبان به قدرت را پیروزی بزرگی برای پروژه جهادی اعلام کرد. تحریک طالبان پاکستان علیه ارتش پاکستان اعلام جهاد کرده است، در حالی که طالبان افغانستان چنین سیاستی اعلام نکرد. طالبان علناً اعضای خود را از جنگ با دولت پاکستان منصرف می‌کند، اما اکثریت بزرگی از اعضای آن حمایت از تحریک طالبان پاکستان را از منظر ایدئولوژیک و به دلیل روابط قبیله‌ای و شخصی که در دو دهه اخیر شورش ایجاد شده است، یک وظیفه مذهبی و ملی می‌دانند.

علیرغم این تفاوت، تحریک طالبان پاکستان برای روابط ویژه خود با طالبان افغانستان ارزش قائل است. مفتی نور ولی محسود، رهبر تحریک طالبان پاکستان، در ویدئویی که ظاهراً در سال 2021 فیلمبرداری شده است، اعلام کرده بود که گروه او زیر “چتر” امارت اسلامی افغانستان (IEA) قرار دارد. این درحالیست که این ادعا توسط ذبیح الله مجاهد سخنگوی طالبان افغانستانی در مصاحبه ای با عرب نیوز رد شد. با وجود انکار طالبان افغانستان از این روابط، اظهارات رهبر تحریک طالبان پاکستان نشان دهنده پیوند نزدیک بین این دو گروه است.

تحریک طالبان پاکستان در کنار طالبان افغان در جنگ علیه نیروهای غربی تحت رهبری ایالات متحده و حمایت غرب از دولت افغانستان، در کنار آنها جنگیده و برای آنها نیروهایی استخدام کرده است. پس از عملیات ضرب عضب، تروریست های تحریک طالبان پاکستان در افغانستان پناه گرفتند و از پناهگاه های امن در مناطق دورافتاده مرزی برای انجام حملات برون مرزی استفاده کردند. زمانی که طالبان افغانستان پس از خروج نیروهای آمریکایی به قدرت رسیدند، رهبران زندانی تحریک طالبان پاکستان را آزاد کردند. این امر منجر به تیرگی روابط بین تشکیلات پاکستانی و طالبان افغانستان شد. این رابطه زمانی با شکست بیشتری مواجه شد که علیرغم تقاضاهای پاکستان، طالبان افغان پناه دادن به تحریک طالبان پاکستان را رد نکردند یا تلاشی برای منصرف کردن آنها از حمله به نیروهای پاکستانی نداشتند.

خروج عجولانه، آشفته وار و تحقیرآمیز نیروهای آمریکایی از افغانستان در اگست 2021 با بازگشت طالبان به قدرت به اوج خود رسید. موفقیت خیره کننده طالبان افغانستان در شکست دادن تنها ابرقدرت جهان، تحریک طالبان پاکستان را جسور ساخته است که معتقد می باشد می تواند موفقیت در برابر دولت “کافر” پاکستان را تکرار کند.

​ تلاش های ناموفق برای دوستی مجدد

اندکی پس از آنکه طالبان زمام قدرت را در کابل به دست گرفتند، دولت پاکستان به دنبال کمک این گروه برای تسهیل مذاکرات صلح با تحریک طالبان پاکستان شد. علیرغم اکراه اولیه، طالبان افغانستان توانست تحریک طالبان را متقاعد کند که مذاکرات صلح با دولت پاکستان را آغاز کند. با این وجود آتش بسی یک ماهه همراه با گفتگوهای صلح در 9 نوامبر 2021 اعلام شد. مذاکرات با تحریک طالبان پاکستان با عدم رعایت تصمیمات قبلی و آغاز عملیاتی که طی آن اعضای تحریک طالبان پاکستان توسط نیروهای امنیتی کشته و بازداشت شدند، شکست خورد. در اواخر سال 2021، تحریک طالبان پاکستان حملات خود را علیه نیروهای پاکستانی از سر گرفت، که در ماه‌های بعد بر تعداد و شدت آن افزوده شد. تحریک طالبان پاکستان در دسامبر 2021 مسئولیت 45 حمله را برعهده گرفت و در آپریل 2022 رکورد 54 حمله را به ثبت رساند. نیروهای مسلح پاکستان با انجام حملات هوایی فرامرزی و عملیات مخفیانه برای سرکوب کردن رهبری تحریک طالبان پاکستان در افغانستان تلافی کردند.

با وجود افزایش فعالیت های تروریستی، دولت پاکستان و تحریک طالبان پاکستان در ماه می 2022 مجدداً با آتش بس موافقت کردند و مذاکرات را از سر گرفتند. چندین دور گفتگو برگزار شد و نشانه هایی وجود داشت که ممکن است پیشرفتی حاصل شود، اما مذاکرات دوباره با از سرگیری فعالیت های تروریستی تحریک طالبان پاکستان در سراسر پاکستان شکست خورد. اگرچه تحریک طالبان پاکستان رسماً از سرگیری فعالیت های جهادی را در نوامبر 2022 اعلام کردند، اما این حملات زمانی آغاز شده بود که تصور می شد برخی از رهبران تحریک طالبان پاکستان در عملیات های مخفیانه توسط نهادهای امنیتی پاکستان از بین رفته اند. کشته شدن ابو ولی ملقب به عمر خالد خراسانی و انتقال دگرجنرال فیض حمید به عنوان فرمانده سپاه بهاولپور در اگست 2022 نیز کمکی به مذاکرات صلح نکرد.

آیا تحریک طالبان پاکستان، تهدیدی برای پاکستان به شمار می رود؟

موفقیت طالبان در افغانستان، تحریک طالبان پاکستان را که به طور فزاینده‌ای در حال نوآوری و الگوبرداری در امتداد خطوط طالبان است، جسورتر کرده است. در جریان جنگ افغانستان، طالبان در سال 2005 کشور را به ولایاتی تقسیم کرده و والیانی در سایه برای خود تعیین کرده بودند. در کنار ولایات، طالبان همچنین 18 کمیسیون را تشکیل دادند که مانند وزارتخانه‌ها عمل می‌کردند و مجموعه‌هایی مانند سیاسی، اقتصادی، رسانه‌ای و فرهنگی را در بر می‌گرفت. كميسيون نظامي به دليل ادامه جنگ تاثيرگذارترين و مهمترين كميسيون بود و پس از آن كميسيون اقتصادي. همانطور که طالبان افغانستان مناطق های بیشتری را به دست آوردند و حوزه نفوذ خود را گسترش دادند، تحریک طالبان به تدریج ولایات جدید جدید و والیانی در سایه ایجاد کردند تا بر قلمرو حکومت کنند.

تحریک طالبان همچنین از مدل مشابه ساختار اداری و عملیاتی از طالبان افغانستان، اتخاذ و پیروی کردند. در فبروری 2023، این گروه از تشکیل دو منطقه شمالی و جنوبی خبر داد که در آن 9 واحد اداری و عملیاتی (ولایات سایه) ایجاد شده است. سپس در ماه جون، تأسیس ولایت در بلوچستان (قلات و مکران) و سپس پنجاب اعلام شد. هر ولایتی توسط یک والی در سایه و حداقل یک معاون اداره و توسط یک مقام استخباراتی نظارت می شود. تحریک طالبان پاکستان همچنین پیوند معنوی با طالبان افغانستان دارد. امیر تحریک طالبان پاکستان تحت نظارت مستقیم هیبت الله آخوندزاده، رهبر طالبان افغانستان است. در ایدئولوژی جهادی، این سوگند وفاداری، حمایت طالبان افغانستان را در مواقع بحران تضمین کرده است.

اتخاذ ساختارهای اداری و عملیاتی جدید توسط تحریک طالبان پاکستان به خودی خود تهدیدی برای پاکستان نیست. با این حال، هنگامی که در چارچوب بحران شدید اقتصادی در پاکستان و جامعه به طور فزاینده رادیکالیزه دیده می شود، تهدید ناشی از افزایش تصاعدی در توانایی عملیاتی تحریک طالبان پاکستان و «عمق استراتژیک» ارائه شده توسط امارت اسلامی افغانستان، به طور قابل ملاحظه ای خطوط پویایی امنیتی پاکستان را تغییر می دهد. تحریک طالبان پاکستان این پتانسیل را دارد که موجودیت پاکستان را به عنوان یک نهاد مستقل و مقتدر تهدید کند.

مؤسسه تحلیل‌ها و پژوهش‌های دفاعی منوهار پریکار هند