امیر سعید ایروانی سفیر و نماینده دائم ایران نزد سازمان ملل روز جمعه به وقت محلی در نشست شورای امنیت سازمان ملل پیرامون «وضعیت در افغانستان» گفت: کمکهای بشردوستانه به افغانستان باید بیطرف و بدون قید و شرط باقی بماند. هر گونه سیاسیسازی کمکها به مردم افغانستان آسیب میرساند.
او تصریح کرد: ایران همچنان به حمایت از افغانستان متعهد است و برغم تحریمها، در زمانهای بحرانی و چالشهایی که مردم افغانستان با آن مواجه بودهاند، مرزهای خود را به روی آوارگان و پناهندگان افغانستانی باز نگه داشته و بیش از شش میلیون افغانستانی را با هزینه سالانه ۱۰ میلیارد دلار میزبانی کرده است.
متن کامل سخنان امیر سعید ایروانی سفیر و نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران نزد سازمان ملل متحد در نشست شورای امنیت سازمان ملل پیرامون « وضعیت در افغانستان» بدین شرح است:
بسم الله الرحمن الرحیم
آقای رئیس،
افغانستان همچنان با بحرانهای شدید اقتصادی و بشردوستانه روبرو است که به دلیل کاهش قابلتوجه کمکهای بینالمللی وخیمتر شده است. چنین وضعیتی بسیاری از مردم، به ویژه زنان و کودکان، را به شدت تحت تاثیر قرار میدهد.
گزارش دبیرکل (S/۲۰۲۴/۴۶۹) تخمین میزند که ۲۳.۷ میلیون افغانستانی در سال ۲۰۲۴ نیاز به کمکهایبشردوستانه خواهند داشت. با این حال، تا ۱۵ مه، تنها ۱۶.۲٪ از مبلغ ۳.۰۶میلیارد دالری مورد نیاز برای کمک به ۱۷.۳ میلیون نفر جمعآوری شده است. این بیثباتی بر کشورهای همسایه تأثیر میگذارد و نیاز به همکاری و تعامل منطقهای و بینالمللی را برجسته میکند.
ایران همچنان به حمایت از افغانستان متعهد است و برغم تحریمها، در زمانهای بحرانی و چالشهایی که مردم افغانستان با آن مواجه بودهاند، مرزهای خود را به روی آوارگان و پناهندگان افغانستانی باز نگه داشته و بیش از شش میلیون افغانستانی را با هزینه سالانه ۱۰ میلیارد دالر میزبانی کرده است. ایران به ۷۰۰،۰۰۰ دانشآموز افغانستانی مقیم ایران آموزش ارائه کرده است.
همچنین، برای ترویج صلح و ثبات و تقویت اقتصاد افغانستان، ایران به روابط اقتصادی و تجاری با افغانستان ادامه میدهد و بر پروژههایی مانند بندر چابهار، راهآهن و کشت جایگزین برای کاهش تولیدمواد مخدر تمرکز میکند.
با این حال، ایران با چالشهای عمدهای مانند مهاجرت غیرقانونی و قاچاق مواد مخدر مواجه است و خواستار حمایت بیشتر بینالمللی است. ایران در سال گذشته بیش از هزار تن مواد مخدر افغانستان را ضبط کرده است که بسیاری از نیروهایانتظامی ایرانی جان خود را از دست دادهاند.
به دلیل شرایط اقتصادی دشوار ناشی از تحریمهای غیرقانونی ایالات متحده آمریکا و کمبود کمکهایبینالمللی، ایران نمیتواند به تنهایی جریان پناهندگان افغانستانی و مواد مخدر را مدیریت کند که این مساله بر کل منطقه تأثیر میگذارد. عموم مردم ایران از کمبود حمایت بینالمللی در مدیریت بحران پناهندگان و قاچاق مواد مخدر ناامیدشدهاند.
جامعه بینالمللی باید حمایت سریع، کافی و مستمر از کشورهای میزبان مانند ایران را فراهم کند. تهدیدات تروریستی از درون افغانستان همچنان نگرانیهای عمدهای را ایجاد میکند. ایران نسبت به توانایی مقامات دِفاکتو در مقابله با این تهدیدات تردید دارد.
با این حال، آقای رئیس، تعامل مستمر بینالمللی با مقامات دِفاکتو برای صلح و ثبات منطقهای ضروری است. ایران به طور فعال در ابتکارات منطقهای که به منظور تشویق گفتگو با افغانستان است، مانند جلسات وزرایکشورهای همسایه و قالب مسکو، شرکت میکند.
ایران از ابتکار پاکستان برای تشکیل جلسات وزرایخارجه کشورهای همسایه افغانستان حمایت میکند که چهار دور از این جلسات برگزار شده و دور پنجم در عشقآباد برنامهریزی شده است. به ابتکار ایران، یک گروه تماس منطقهای با حضور نمایندگان ایران، پاکستان، چین و روسیه تشکیلشده است. تاکنون دو دور از این جلسات برگزار شده است.
در دومین جلسه که در ۸ جون در تهران برگزار شد، شرکتکنندگان نگرانیهای عمیق خود را در مورد وضعیت افغانستان، به ویژه تهدیدات تروریستی حمایتشده از خارج که بر همسایگان و مناطق تأثیرمیگذارد، ابراز کردند. آنها بر مسئولیت مقامات موقت افغانستان در مقابله با تروریسم تأکید کردند.
ایران برای مقابله با افراطگرایی، تروریسم و توسعهنیافتگی در افغانستان تلاش میکند و آمادگی خود را برای ایفای نقش فعال در بازسازی آن اعلام میکند. ایران از دور بعدی فرآیند دوحه که برای ۳۰ جون و ۱ جولای ۲۰۲۴ برنامهریزی شده است، استقبال میکند.
ایران به نقش حیاتی یوناما در ترویج صلح و ثبات در افغانستان اعتراف دارد و از تلاشهای نماینده ویژهدبیرکل حمایت میکند. در طول بازدید اخیر نماینده ویژه دبیرکل از تهران در ۱۱ می ۲۰۲۴، مذاکرات بر روی کمک به مردم افغانستان و تقویت صلح و ثبات متمرکز بود.
و در نهایت، آقای رئیس، مایلم تکرار کنم که کمکهای بشردوستانه به افغانستان باید بیطرف و بدون قید و شرط باقی بماند. هر گونه سیاسیسازی کمکها به مردم افغانستان آسیب میرساند.
بنابراین، داراییهای مسدود شده باید بدون قید و شرط بازگردانده شوند و تحریمها نباید مانعی برایتلاشهای احیای اقتصادی باشند.
کشورهای غربی که بیش از ۲۰ سال افغانستان را اشغال کردهاند، باید به تعهدات خود در بازسازی این کشور و مبارزه با تروریسم عمل کنند.
سپاسگزارم