اگرچه میانجیگری و حل اختلافات بین گروهها و کشورهای درگیر یکی از مهمترین مسئولیتهای سازمان ملل متحد است، اما این سازمان هیچ نقش قاطعی در حل مناقشه افغانستان ایفا نکرده است!
پس از شکست تجاوز شوروی در افغانستان، سازمان ملل متحد نیز نتوانست نقش سازنده ایفا کند. به گفته سازمان ملل متحد، جنگ مجاهدین یک جنگ داخلی بود و بنابراین شورای امنیت سازمان ملل مداخله را وظیفه خود نمی دانست!
اما در دوران حکومت طالبان در حالی که شواهد زیادی مبنی بر نقض حقوق بشر در این کشور توسط طالبان وجود داشت، سازمان ملل متحد سکوت خود را نشکست!
می توان گفت که سازمان ملل متحد نسبت به اقدامات طالبان علیه اقوام و گروه های مختلف همچون هزاره ها بی تفاوت بوده و از اعمال فشارهای سیاسی و اقتصادی جدی بر طالبان خودداری کرده است!
تحریم های اقتصادی، سیاسی و نظامی که بعدا اعمال شد به دلیل ارتباط آنها با گروه تروریستی القاعده بود!
برخلاف موارد تاریخی فوق، سازمان ملل متحد در ایجاد نظم سیاسی جدید در دوران پس از طالبان نقش سازنده ای ایفا کرده است.
در واقع سازمان ملل متحد نهایت تلاش ها و کمک های خود را با افغانستان در اولین سال های ایجاد سیستم سیاسی جدید انجام داد، اما با کاهش سایر کمک های بین المللی، فعالیت ها و حمایت های خود از افغانستان را کاهش داده است!
در حال حاضر علیرغم اینکه کشور در آتش جنگ و غارت می سوزد، خانه ها سوزانده می شوند، کودکان و زنان قتل عام می شوند، میلیونها غیرنظامی بیجا شده اند، جنایت جنگی و جنایت علیه بشریت مکررا اتفاق می افتد، این سازمان هیچ کاری جز صدور بیانیه یا گزارش علل انجام نمی دهد!
چند تن از جنایتکاران جنگی مجازات شده اند؟ چند نشست پربار در مجمع عمومی سازمان ملل یا شورای امنیت در مورد جنگ ۴۰ ساله در افغانستان برگزار شده است؟ در این مدت چند جنایتکار جنگی مجازات شده یا در لیست سیاه قرار گرفته اند؟
در حال حاضر معمای سیاسی افغانستان آنقدر پیچیده و چند لایه به نظر می رسد که هیچ یک از ذینفعان سیاسی قادر نیستند درگیری های بی پایان را خاتمه دهند!
در حال حاضر همه ذینفعان به دلیل بی اعتمادی و تضاد منافع در مورد توافق منطقه ای و بین المللی در مورد افغانستان شکست خورده اند!
این تجربه همچنین نشان می دهد که ذینفعان درگیری ها نمی توانند یک میانجی خوب باشند و بنابراین نیاز به گروه بی طرف برای میانجیگری وجود دارد!
هیچ حزب بی طرف تر از سازمان ملل متحد وجود ندارد. از این رو زمان آن فرا رسیده است که سازمان ملل متحد نقش فعال و صادقانه خود را در پایان دادن به درگیری در افغانستان ایفا کند!
واسطه گری بی طرفانه و صادقانه سازمان ملل متحد می تواند باعث ایجاد اطمینان و ایجاد اجماع در سطح منطقه ای و بین المللی شود!
دیلی اوتلوک افغانستان
۲۰۲۱/۳۱/۷
