پس از حاکمیت دوبارۀ طالبان در افغانستان، مهاجرت افغان‌ها به ویژه به کشورهای همسایه افزایش یافته است.
فرزاد زیارمل یکی از مهاجران افغان در ایران می‌گوید، اوضاع امنیتی، نبود شرایطی تحصیلی بهتر سبب شد تا مهاجرت کند:
“من برای تحصیل آمدم. کسانیکه که مانند من قانونی می‌آِیند می‌توانند کار پیدا کنند، سیم کارت و اکونت بانکی داشته باشند.”
ثریا سادات یکی دیگر از شهروندان افغانستان که به پاکستان مهاجرت کرده، می‌گوید که به دلیل شرایط امنیتی بد به پاکستان آمده است تا بتواند در کشور دیگر پناهنده شود:
“من به عنوان یک شهروند و زن افغان نمی‌توانم در کشورم فعالیت کنم و مجبور به ترک کشور شدم. من با مشکلات زیادی توانستم ویزه بگیرم و به پاکستان آمدم.”
شکریه صدیقی، یکی از کارمندان رسانه‌ای افغانستان هم به رادیو آزادی گفت که به دلیل تهدیدات امنیتی اخیراً افغانستان را ترک کرده است:
“زندگی برای اهل رسانه و فعالان حقوق زن دشوار بود. به دلیل وجود تهدیدات مجبور به ترک افغانستان شدم آمدم پاکستان تا بتوانم به کشورهای اروپایی پناهنده شوم.”
این در حالیست که سازمان جهانی مهاجرت یا آی‌او‌ام در گزارش تازۀ خود از افزایش مهاجرت افغانان در سال‌های ۲۰۲۱ و ۲۰۲۲ خبر داده است.
در این گزارش آمده است که در این دو سال ۳.۶ میلیون افغان به بیرون مهاجرت کرده اند که از این میان ۷۰ درصد به ایران، ۱۸ درصد به پاکستان، ۱۱ درصد به ترکیه و اروپا و ۲ درصد دیگرشان به کشورهای دیگر مهاجرت کرده اند.
از میان ۳.۶ میلیون تن، ۱.۹ میلیون تن در سال ۲۰۲۱ مهاجرت کرده اند، سالی که طالبان برای بار دوم بر افغانستان حاکم شدند.
آی‌او‌ام افزوده است، از سال ۲۰۱۲ بدینسو ۶.۹ میلیون تن افغانستان را به مهاجرت ترک کردند.
گزارش آی‌او‌ام می‌افزاید که ۴۰ درصد مهاجرت‌های سال‌های ۲۰۲۱ و ۲۰۲۲ از ولایات کابل، هرات، فاریاب، ننگرها و تخار بوده و ۶۰ درصد دیگر مربوط به دیگر ولایت‌ها می‌شود.
این در حالیست که در طی دو سال گذشته ۱.۷ میلیون تن به افغانستان بازگشته اند.
بر بنیاد گزارش آی‌او‌ام، شمار از این مهاجران به دلیل فشارهای کشورهای میزبان دوباره به افغانستان رد مرز شده اند.
در گزارش آی‌او‌ام آمده که ۶۰ درصد عودت کنندگان از ایران، ۱۷ درصد از پاکستان، ۱۱ درصد از ترکیه و کشورهای اروپایی و ۲ درصد دیگر از کشورهای دیگر بوده است.
عبدالمطلب حقانی، سخنگوی وزرات مهاجرین و عودت کنندگان حکومت طالبان به پرسش‌ها در بارۀ این گزارش پاسخ نداد.
این در حالی است که پس از حاکمیت دوبارۀ طالبان در سال ۲۰۲۱، بسیاری از کشورهای برای شماری از افغان‌های آسیب‌پذیر از جمله همکاران‌شان فرصت پناهندگی را فراهم کردند.
اما شماری دیگر از راه‌های غیرقانونی در تلاش رسیدن به کشورهای اروپایی هستند.
وزارت داخله بلغاریا (۴ جون) از بازداشت ۴۳ پناهجوی افغان خبر داد.
وزارت داخله اینکشور در گزارشی گفته بود که این پناهجویان که در یک موتر باربری سفر می‌کردند، در نزدیکی شهر صوفیه بازداشت شدند.
چندی پیش ۱۸ تن از پناهجویان افغان در یک موتر لاری در بلغاریا جان‌شان را از دست دادند که جسدهای شان پس از چند ماه تاخیر در اوایل همین ماه به کابل منتقل شد.
