دولت جو بایدن احیای روند صلح در افغانستان را انتخاب کرده است. با این حال چندین خطر سیاسی و مخرب وجود دارد، زیرا موارد زیادی در میان است که برای کابل یا طالبان یا هر دو قابل قبول نیست!
نامه ای از آنتونی بلینکن وزیر امور خارجه ایالات متحده به رهبران افغانستان و پیش نویس چارچوبی برای انتقال به نظامی جدید در کابل، رویکرد جدید واشنگتن در پایان دادن به درگیری طولانی مدت در افغانستان را مشخص می کند!
پاسخ های اولیه به ایده صلح دلگرم کننده نبوده است، اما باید دید که واشنگتن چه میزان سرمایه سیاسی خرج خواهد کرد تا اختلافات در افغانستان را حل کند!
پنج عنصر مهم از روند صلح برجسته هستند. اولین مورد در مورد زمینه داخلی در ایالات متحده است. طرح صلح بایدن این احتمال را حفظ کرده است که سربازان ۲۵۰۰ نفری آمریکایی که در حال حاضر در افغانستان مستقر شده اند می توانند بیش از برنامه پیش بینی شده بمانند!
جنگ در افغانستان در ایالات متحده بسیار ناخوشایند بوده و تیم بایدن تمایلی به پیگیری جنگهای بی پایان در خاورمیانه بزرگ ندارد. با این حال احساسات شدیدی در دولت جدید وجود دارد که عقب نشینی باید با مسئولیت پذیری انجام شود.
دوم، واشنگتن بر طالبان فشار می آورد تا توافق فوری را برای کاهش خشونت به مدت ۹۰ روز که فضای ابتکار عمل صلح را فراهم می کند بپذیرند.
سومین مورد در زمینه انتقال قدرت به صورت مسالمت آمیز است. سفیر خلیلزاد مجموعه پیشنهادهای کتبی را به کابل و طالبان تحویل داده است که به عنوان پایه ای برای مذاکرات تازه بین طرف های درگیر عمل می کند!
چهارم، ایالات متحده از ترکیه خواسته نشست دولت کابل و طالبان را برای نهایی کردن توافق صلح تشکیل دهد. این نقش جدید ترکیه در روند صلح افغانستان برای بسیاری تعجب آور است، اما با توجه به روابط نزدیک بین اسلام آباد و انقره، پاکستان ممکن است از آن استقبال کند!
پنجم، دولت بایدن از سازمان ملل درخواست کرده جلسه وزرای خارجه چین، روسیه، پاکستان، ایران، هند و ایالات متحده را تشکیل دهد تا رویکرد یکسانی برای صلح در افغانستان ایجاد کنند!
اما کابل که طی چند سال گذشته وقت و انرژی زیادی را صرف ترغیب طالبان به پذیرش صلح کرده است، اکنون متقاعد شده که درگیر شدن با این موضوع تنها اتلاف وقت است!
به نظر می رسد هم دولت کابل و طالبان مخالف تقسیم قدرت به عنوان یک توافق موقت هستند که قبل از تدوین قانون اساسی جدید و برگزاری انتخابات برای تشکیل یک دولت قابل قبول برای همه انجام شود!
با توجه به اوضاع کنونی میان کابل و طالبان، منافع متضاد قدرت های منطقه ای، کاهش حمایت داخلی در ایالات متحده برای درگیری نظامی بیشتر در افغانستان، دولت بایدن فرصت کوتاهی برای تحمیل سرعت روند صلح دارد. با این حال رئیس جمهور بایدن از فرصت های خود استفاده می کند!
این تغییرات ممکن است به جنگ ۴۲ ساله در افغانستان یا مداخله نظامی دو دهه آمریکا در افغانستان خاتمه ندهد، اما ابتکار صلح جدید دولت بایدن می تواند آغاز فصل جدیدی در تاریخ غم انگیز معاصر افغانستان باشد!
یورایشیا رویو
۲۰۲۱/۴/۴
