مارکو روبیو که از سوی ترامپ برای وزارت خارجه حکومت آینده ایالات متحده امریکا نامزد شده، از منتقدین سرسخت طالبان است و در گذشته حتی تعلیق کمکهای بشردوستانه به افغانستان زیر کنترول را مطرح کرده است.
هرچند بیش از دو ماه به مراسم تحلیف دونالد ترامپ، رئیس جمهور منتخب ایالات متحده امریکا مانده است، اما او سلسله گزینش اعضای کابینهاش را شروع کرده است. او تا حالا شماری از افراد تندرو و وفادار به خود را برای کرسیهای ارشد کابینهاش معرفی کرده است.
ترامپ از جمله سناتور مارکو روبیو را به عنوان نامزد وزارت خارجه ایالات متحده امریکا معرفی کرده است. روبیو افزون بر موضعگیریهای سخت در قبال ایران، چین، و تاکید به حفظ اقتدار جهانی امریکا، در قبال طالبان حاکم بر افغانستان نیز موضع تندی داشته است.
روبیو در ماه مارچ امسال لایحهای را به سنای امریکا معرفی کرد که در آن آمده بود کمکهای امریکا به افغانستان تا زمانی که اطمینان حاصل شود به دست طالبان نمیرسد، تعلیق شود.
او در این لایحه تحت عنوان “پایانی برای کمک امریکا به افغانستان تحت کنترول طالبان” استدلال کرده بود که ممکن در نهایت بخشی از این پول به “گروههای تروریستی” برسد.
اگر روبیو به عنوان وزیر خارجه ایالات متحده امریکا تائید شود، کمکهای امریکا به افغانستان با چه سرنوشتی روبرو خواهد شد؟ ایالات متحده امریکا بزرگترین تمویلکننده اقدامات بشردوستانه به افغانستان است که عمدتاَ توسط ادارات ملل متحد اجرا میشود.
داکتر سردار محمد رحیمی، استاد دانشگاه و پژوهشگر در دانشگاه “اینالکوی” پاریس، به این باور است که زمان کمکهای بیقید و شرط امریکا به افغانستان پایان خواهد یافت. او میافزاید که ادامه این کمکها بر یک سلسله مطالبات از طالبان و اقدامات این گروه مشروط خواهد شد.
او گفت: “تداوم کمکهای امریکا میتواند به برخی از مطالبات که آقای ترامپ از افغانستان دارد، مشروط شود. موضوع پایگاه بگرام و برگشتاندن تسلیحات برجا مانده امریکایی در افغانستان میتوانند به حیث این مطالبات عنوان شوند”.
روبیو آن زمان در مجلس سنای امریکا گفته بود که “افغانستان تحت کنترول طالبان، تهدید مستقیمی متوجه منافع امنیت ملی امریکا، و متحدان امریکا در خاورمیانه و آسیای مرکزی میسازد”.
کارشناسان در عین زمان تردید دارند که قطع کمکهای بشردوستانه بتواند طالبان را به تغییر سیاست شان وادار سازد، بلکه بیشتر به مردم عادی آسیب خواهد زد.
داکتر رحیمی میگوید که قطع کمکها افزون افزایش آسیبپذیری مردم فقیر، ممکن است طالبان را به طرف کشورهای دیگر بکشاند.
اما تنها روبیو نیست که در اداره آینده ترامپ دیدگاه متفاوتی نسبت به اداره طالبان خواهد داشت. ترامپ همچنین مایک والتز را به عنوان مشاور امنیت ملی و پیت هیگست را به حیث وزیر دفاع در نظر دارد که هر دو سابقه خدمت خدمت در ماموریت نظامی امریکا در افغانستان را دارند.
مایکل والتز افزون بر انتقاد تند از عملکرد زلمی خلیلزاد، نماینده پیشین امریکا در امور صلح افغانستان که توافقنامه دوحه با طالبان را امضا کرده بود، همواره طالبان را یک گروه «تروریستی» عنوان کرده است. او حتی چند روز پیش از سقوط کابل به دست طالبان، خواهان فشار نظامی بر این گروه شده بود و باور داشت که طالبان را جز فشار نظامی، چیزی دیگر حاضر به کنار آمدن نخواهد ساخت.
والتز در سال ۲۰۲۲ در مصاحبهای با شبکه فاکسنیوز آنچه را که سکوت اداره بایدن به بدرفتاریهای طالبان با زنان عنوان میکرد، «شرمآور» خوانده بود.
هرچند به نظر میرسد با توجه به بحرانهای بزرگ مانند جنگ در اوکرایین و خاورمیانه موضوع افغانستان در صدر آجندای حکومت آینده امریکا قرار نخواهد داشت، اما در میان افغانها چنین یک برداشت و حداقل انتظار وجود دارد که ترامپ سیاست متفاوتی در برابر اداره طالبان اتخاذ کند.
محمد ناطقی، عضو هیئت مذاکره کننده حکومت پیشین افغانستان با طالبان به این باور است که وضعیت حاکم در افغانستان افزون بر مردم این کشور، برای جامعه بینالمللی هم قابل تحمل نیست. او در برنامه «آشتی» دویچه وله گفت: “وضعیت فعلی نه برای مردم افغانستان و نه برای جامعه بین الملل قابل تحمل نیست”.
منبع: دویچه وله