پیش از اینکه به موضوع بحث وارد شویم در قدم نخست می‌خواهم نگاه گذرا به مفهوم دیپلماسی داشته باشم.
دیپلماسی به انگلیسی (Diplomacy) به دانش ارتباط میان سیاست‌مداران و سران کشورهای جهان گفته می‌شود. به مقام‌های رسمی سیاسی، فرهنگی، اقتصادی و نظامی یک کشور نزد کشور یا سازمان بین‌المللی پذیرنده «دیپلمات» می‌گویند. در فرهنگ روابط دیپلماتیک، عالی‌ترین مقام سیاسی در نزد کشور میزبان را سفیر می‌نامند.
دقیقاً سه سال پس از به قدرت رسیدن امارت اسلامی افغانستان باوجودی که حکومت سرپرست از سوی هیچ کشوری به رسمیت شناخته‌نشده، ولی توانسته به برخی دستاوردهای دیپلماتیک دست یابد.
درحالی‌که ا.ا.ا تا حد زیادی در انزوا به سر می‌برد، اما گام‌های بلندی در تقویت روابط با کشورهای غیر غربی ازجمله روسیه، ایران، چین، پاکستان و اخیراً با هند و چندین کشور آسیای مرکزی برداشته است. اخیراً یک مقام مهم وزارت امور خارجه هند به کابل سفر کرد و در این سفر با مولوی یعقوب مجاهد وزیر دفاع ملی و مولوی امیر خان متقی وزیر امور خارجه دیدارهایی داشت.
در این دیدارها روابط دوجانبه افغانستان و هند، مسایل منطقهای و دیگر مسایل اقتصادی موردبحث و بررسی قرار گرفت.
هند بعد از سه سال برای پذیرش نماینده دیپلماتیک امارت اسلامی چراغ سبز نشان می دهد.
داکتر اکرام الدین کامل قرار است رسماً به‌عنوان نماینده افغانستان در بمبئی انتخاب شود.
پس از آن، نمایندگی دیپلماتیک افغانستان در هند مستقیماً از کابل اداره می‌شود. با آن‌که حاکمیت ا.ا.ا رسماً از سوی هیچ کشوری به رسمیت شناخته نشده، ولی این گروه بعضاً روابط دیپلماتیک عملی را با چندین کشور همسایه و منطقه ازجمله روسیه، ایران، چین، پاکستان، هند و کشورهای مختلف آسیای میانه برقرار کرده است. در حال حاضر حکومت سرپرست همراه با ۴۰ سفارت افغانستان در خارج از این کشور در ارتباط اند.
ا.ا.ا همواره تأکید می‌کند که «روابط بسیار خوبی با همه کشورهای جهان» دارد. باوجودی که تمایلی از سوی جامعه بین‌المللی برای به رسمیت شناختن رسمی ا.ا.ا وجود ندارد، اما این روابط برای دو طرف سودمند است.
تلاش ا.ا.ا برای بهبود روابط دیپلماتیک در سومین کنفرانس دوحه به میزبانی ملل متحد برجسته شد. برای اولین بار ا.ا.ا در مورد مسائل اقتصادی و تلاش‌های مبارزه با مواد مخدر بحث و گفتگو کرد.
از این پیشرفت‌های دیپلماتیک ا.ا.ا معلوم می‌شود که در میان کشورهای بزرگ منطقه برای گسترش بیشتر روابط با دولت افغانستان اتفاق‌نظر وجود دارد.
با این تحول، افغانستان موفق شد با چندین اقتصاد بزرگ منطقه چین، ایران، روسیه، جاپان و هند رابطه برقرار کند. به نظر بنده به‌عنوان دانشجوی حقوق بین‌الملل برای توسعه روابط دیپلماتیک و اساسی کشور، رابطه متوازن با کشورهای عمده منطقه در سیاست خارجی افغانستان از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است که به‌موجب آن افغانستان می‌تواند جزء لاینفک منطقه دور و نزدیک شود.
✍️ رسول خان امین
👨💼دانشجوی حقوق بین‌الملل
