طالبان و پیامدهای شیوه حکمرانی

حاکمان طالب، به دنبال تغییر چهره پایتخت

ملا هیبت الله رهبر فعلی طالبان در مقایسه با دو رهبر سابق این مجموعه یعنی ملا محمد عمر مجاهد و ملا اختر محمد منصور حداقل از چهار ویژگی متفاوت برخوردار می باشد.

چهار تفاوت مهم آخندزاده با رهبران قبلی طالبان

اول از نظر تحصیلات دینی از دو رهبر قبل باسوادتر است.

دوم قبیله نورزی که ملا هیبت الله به آن تعلق دارد در مقایسه با هوتک ( قبیله ملا محمد عمر ) و اسحاق زی ( قبیله اختر محمد منصور ) دارای گستردگی و جمعیت بیشتری بوده و این برای اولین بار در افغانستان است که فردی از این قبیله در راس هرم قدرت قرار می گیرد.

سوم وی با اعزام پسرش برای عملیات انتحاری نشان داد از مبانی اعتقادی محکم تری در مقایسه با دو رهبر قبل برخوردار است.

چهارم فصاحت کلام، استفاده از آیات و احادیث و نیز ادبیات مورد استفاده در سخنرانی مجموعا از وی شخصیت کاریزماتیک تری در مقایسه با دو رهبر قبل نزد بدنه طالبان ایجاد کرده است.

شیوه حکمرانی ملا هیبت الله نیز متفاوت به نظر می رسد:

وی تلاش داشته تا قدرت را در شیوه حکمرانی، متمرکز و نزد خود و حلقه هم فکر نزدیک به خود حفظ کند.
جدیت وی در روند تبدیل قدرت به اقتدار با تمرکز بر اخذ مشروعیت الهی مبتنی بر شریعت اسلامی مشهود بوده است.
ارتقای موقعیت طیف روحانی در ساختار حاکمیت تحت کنترل آنها و عدم برتری دادن جناح های سیاسی در برابر روحانیت مورد تاکید وی قرار داشته است.
تاکید رفتاری وی بر عدم برتری دادن هیچ یک از جناح های سیاسی این مجموعه در برابر یکدیگر مشهود بوده است.
وی به ملاحظات طیف های سیاسی طالبان در نحوه اداره کشور که در چارچوب قرائت وی از اسلام قرار نداشته، توجهی نشان نداده است.
علیرغم وجود ساختار اجرایی که قرار بر اداره کشور را دارد، وی در امور اجرایی ورود و تغییرات مورد نظر در سطوح مختلف را اعمال می نماید.
حفظ نفوذ و اعمال اراده مستقیم به ویژه بر سیستم امنیتی را به صورت جدی مورد توجه قرار داده است.
از محدودیت های اعمال شده در مورد ادامه تحصیل و اشتغال خانمها به صراحت و بدون توجه به ملاحظات ایجاد شده تا کنون دفاع کرده است.
تجربه حدود ۱۷ ماه اداره افغانستان توسط این مجموعه نشان می دهد وی گام به گام در حال استحکام و تثبیت جایگاه خود بوده و عملا قندهار را به مرکز اصلی قدرت و اداره کشور تبدیل کرده است. در واقع نشان داده بنا ندارد تا صرفا رهبری معنوی باشد. برای وی حفظ پایگاه و مناسبات داخل افغانستان از اولویت بیشتری در مقایسه با تعامل با طرف های بیرونی برخوردار است. وی در مسیر تثبیت شیوه حکمرانی مطلوب، افزایش اثرگذاری مستقیم بر نیروهای نظامی این گروه را نیز مورد توجه بیشتر قرار داده و اخیرا بدون حضور وزیر دفاع از نیروهای نظامی طالبان در دو استان قندهار و هلمند بازدید کرده است.

ملا هیبت الله علیرغم تمایل جناح های سیاسی این مجموعه برای عادی سازی مناسبات با کشورهای خارجی و در واقع قرار گرفتن در چارچوب نظم پذیرفته شده بین المللی، با اولویت دهی به مبانی ایدئولوژیک مد نظر خود و حلقه اطرافش، بر ادامه راهی متفاوت تاکید داشته و این معنا را در مواضع و اظهارات وی به خوبی می توان دریافت.

ساختار فعلی طالبان در شکل دهی به حاکمیت مطلوب به دلیل برخورداری از سه شکاف ( البته با درجاتی متفاوت ): شکاف امنیتی، شکاف مشروعیت، شکاف ظرفیت هنوز موفق به عبور از مرحله شکنندگی نشده است.

عدم تغییر در شیوه حکمرانی طالبان احتمالا می تواند دو پیامد را به دنبال داشته باشد:

اول: با توجه به محدودیت منابع، ادامه فشارها و اثرگذاری طرف های بیرونی و استمرار رقابت های داخلی جناح ها بر سر دسترسی به منابع محدود و کسب قدرت سیاسی برای اثرگذاری ملی، احتمال شکل گیری نوعی منازعه داخلی متصور می باشد.

دوم: با ادامه شیوه حکمرانی فعلی، ملاحظات مترتب بر نحوه نگرش طالبان به گروههای افراطی غیر افغان که در خاک این کشور مستقر می باشند تقویت شده و این موجب خواهد شد تا این گروهها از فضا و فرصت کافی برای تقویت ساختار سازمانی و بدنه نیروی انسانی و نیز جذب منابع مالی از طرق مختلف برخوردار شوند.

(محمد رضا بهرامی سفیر پیشین جمهوری اسلامی ایران در افغانستان)

 

0 0 رای ها
امتیازدهی به مقاله
اشتراک در
اطلاع از
guest
0 نظرات
قدیمی‌ترین
تازه‌ترین بیشترین رأی
بازخورد (Feedback) های اینلاین
مشاهده همه دیدگاه ها
برخی از احزاب و گروه ها به جای اینکه از خود محافظت کنند، مشکلات خود را حل کنند و اقتصاد خود را بهبود بخشند، به دیگران مشوره میدهند، نگران ما هستند و دنیا را از ما می ترسانند. به آنها باید گفت به جای نصیحت کردن، مشکلات داخلی خود را حل کنند و اول غم خودشان را بخورند. افغان ها...
مشکلات و خطراتی را که او (آصف درانی) به افغانستان نسبت داد، در واقع امکان همه اینها از پاکستان دیده می شود. افغانستان اکنون یک کشور امن و با ثبات است که به جای اتکا به قرضه ها و کمک های کشورهای خارجی، با استفاده از منابع خود برای خودکفایی اقتصادی تلاش می کند.
من متن سخنرانی هشدار دهنده طولانی نتانیاهو را خواندم. من دقیقا غرور جورج بوش را هنگام حمله به افغانستان در سال 2001 در آن دیدم. نتانیاهو تهدید کرده است که غزه را نابود خواهد کرد و به کسی رحم نخواهد کرد. او به قدرت خودش مغرور بود، که ادعای خدایی نکند، همین شروع سقوطش هست تصمیم نابودی را پروردگار می...
میراث تلخ 20 سال اشغال نظامی امریکا در افغانستان، گروه‌هایی از مردان، زنان و کودکان معتاد است که در کنار جاده‌های غبارآلود، زیر پل‌ها و در کناره‌ رودخانه های آلوده کابل خوابیده‌اند. ملموس ترین هدیه 20 سال حضور نظامی ایالات متحده در افغانستان چیزی جز فقر، میلیون ها معتاد و انزوای کشور نیست.
من بار دیگر پیش حاکمان فعلی دست نیاز دراز میکنم تا نفرت را از طریق برادری از بین ببرند. دشمنان قسم خورده افغانستان شبانه روز در اینجا تنفر را بیشتر می کنند. پاکستان در اسلام آباد یک استودیو به افغانستان انترنشنال داده است و تلویزیون نامبرده فقط بر طبل جنگ های داخلی می کوبد. شرایط را درک کنید
امریکا با ائتلاف جهانی به بدماشی کامل به بهانه ۹/۱۱ بر ملتی اتهام ویران کردن برج های نیورک وارد کرد؛ که از شدت فقط توان رفتن به بازار قریه خود را نداشت. بوش متکبر با زور خود بدون شنیدن استدلال حمله کرد. اما با پایان حمله با چنان عجله ای فرار کرد که عامل خنده تمام رقباء شد.
قبلی
بعدی
0
افکار شما را دوست داریم، لطفا نظر دهید.x