این نوشته ترجمه بخشی از مجموعه‌ای است که برای کنفرانس جهانی سالزبورگ با موضوع «دموکراسی در خط مقدم» نوشته شده که چالش‌ها و عقب‌گرد‌های افغانستان را به سمت دموکراسی بررسی می‌کند.
مسیر افغانستان به‌سوی دموکراسی با پیچیده‌گی‌ها، عقب‌نشینی‌ها و چالش‌های مداوم روبه‌رو بوده است. وضعیت کنونی و کنترل افغانستان توسط طالبان، چالش حیاتی را در برابر دموکراسی در کشور به‌وجود آورده است.
در حال حاضر، خط مقدم دموکراسی در افغانستان با مبارزه برای حقوق بشر، آزادی و همه‌شمولیت تعریف می‌شود.
تحمیل اقدامات سخت و محدودیت‌ها توسط طالبان، به‌ویژه محدودیت حقوق زنان و ممنوعیت حق تحصیل زنان و دختران، نقض آشکار حقوق بشر است. این وضعیت، موانع اساسی در راه دستیابی به یک جامعه دموکراتیک و فراگیر به‌وجود آورده است.
سیاست‌های واپس‌گرایانه طالبان، پیشرفت‌های حاصل شده در دو دهه گذشته در زمینه ارتقای حقوق زنان و برابری جنسیتی را تضعیف و یا حتا از بین برده است.
خطوط مقدم دموکراسی، مبارزه در برابر این سیاست‌ها را در بر می‌گیرد تا هر شهروند، بدون درنظرداشت جنسیت، قومیت و زبان بتواند در تعیین آینده کشور مشارکت فعالانه داشته باشد.
در طول ۲۰ سال گذشته، رشد آزادی بیان و آزادی‌های مدنی، جامعه مدنی فعال را به‌وجود آورده بود که نقش اساسی در گفتمان باز و صلح‌آمیز میان شهروندان افغانستان داشته و مقام‌های دولت را جوابگو ساخته بود.
این دستاوردها، اگرچه تحت حاکمیت طالبان از بین رفته و یا با چالش‌های جدی روبه‌رو گردیده، اما نمونه‌ای از پیشرفت افغانستان در مسیر پیچیده خود به‌سوی دموکراسی است.
در شرایط کنونی افغانستان، دموکراسی در خط مقدم مستلزم مخالفت با سیاست‌های سرکوب‌گرایانه طالبان، از جمله ممنوعیت حقوق زنان، تحصیل و آزادی‌های فردی است.
این به‌معنای بسیج حمایت و منابع ملی و بین‌المللی برای تقویت فعالان جامعه مدنی و مدافعان حقوق بشر که برای حفظ دستاوردهای به‌دست آمده در زمینه حقوق بشر، حقوق زنان و حق تحصیل دختران در داخل و خارج افغانستان فعالیت دارند، می‌باشد.
علاوه بر این، این به‌معنای فراهم کردن فرصت‌های مساوی برای همه شهروندان افغانستان است تا در جامعه‌ای که در آن هر صدایی شنیده و مورد توجه قرار گیرد، فعالیت داشته باشند.
با توجه به وضعیت کنونی در افغانستان و دیدگاه طالبان که در تضاد با اصول دموکراسی است، آینده دموکراسی در افغانستان با چالش‌های اساسی مواجه شده است.
در حالی که آینده دموکراسی در افغانستان در وضعیت غیرقابل پیش‌بینی قرار دارد، حفظ امید و تلاش فعالانه برای آینده‌ای که در آن دموکراسی و حقوق بشر حاکم باشد، بسیار مهم است.
این امر مستلزم مشارکت در گفت‌وگو، استفاده از همه ابزارهای موجود برای اعمال فشار بر طالبان برای احترام به تعهدات حقوق بشری، و حمایت از آزادی و همه‌شمولیت در تمام عرصه‌ها در کشور است.
نسل جدید افغانستان که در دو دهه گذشته رشد و ظهور کرده است، امید بزرگ برای دموکراسی در کشور است. این نسل که با تحصیل، فناوری و وضعیت جهان آشنایی دارد، متعهد به ارزش‌های دموکراتیک از جمله حقوق بشر و آزادی بیان است.
نسل نو کشور در خط مقدم تلاش‌ها برای دفاع از حقوق بشر، آزادی‌های مدنی و تشکیل نظام فراگیر قرار دارد. این نسل یک نیروی محرکه برای ادامه مبارزه برای دموکراسی است و عزم و استقامت آن در شکل‌گیری آینده افغانستان موثر خواهد بود.
دموکراسی در خط مقدم به‌معنای دفاع از اصول حقوق بشر، آزادی‌ها و همه‌شمولیت، حتا در مقابله با ناملایمات است. این به‌معنای دفاع از حقوق همه مردان و زنان و تضمین مشارکت فعال آنها در جامعه است.
مسیر پیچیده افغانستان به‌سوی آزادی و همه‌شمولیت مستلزم تعهد دوام‌دار به اصول دموکراتیک، مشارکت فعال در خط مقدم دموکراسی، تلاش‌های جمعی به‌خاطر مقابله با چالش‌ها و تحقق آرمان‌های مردم افغانستان برای ایجاد یک جامعه دموکراتیک و فراگیر است که در آن همه شهروندان حقوق مساوی و نقش تعیین‌کننده داشته باشند.
