شماری از تحلیلگران افغان هشدار اخیر منیر اکرم، سفیر پاکستان در سازمان ملل متحد، را که گویا کمبود پول و نبود درآمد برای طالبان سبب پیوستن اعضای آن گروه با داعش خواهد شد، نوع دیگر باجگیری اسلام‌آباد تفسیر کرده اند.
اکرم در مصاحبه با هفته‌نامۀ نیوزویک گفته است که با توجه به وضعیتی کنونی افغانستان، طالبان باید متقاعد شوند که در برابر همه گروه‌های تروریستی، به شمول تحریک طالبان پاکستان، اردوی آزادی‌بخش بلوچستان، جنبش اسلامی ترکستان شرقی و جنبش اسلامی اوزبیکستان مقابله کنند، نه فقط شاخهٔ خراسان داعش که بر ضد حکومت طالبان می‌جنگد.
برخی از تحلیلگران با اشاره به اظهارات این دپلومات پاکستانی استدلال می‌کنند که پاکستان می‌خواهد گروه‌های تندرو را توسط یک دیگر شان کنترول کند و شماری هم باورمند اند که این اظهارات ادامۀ “سناریوی ساخته پرداختۀ پاکستان در قبال گروه‌های تندرو است” و می‌خواهد که با این روش باجگیری کرده و کمک‌های جامعۀ بین المللی را به دست آورد.
سید نورالله راغی، دپلومات پیشین افغان، گفت که پاکستان در طول حیات سیاسی خودش از گروه‌های تروریستی استفادۀ ابزاری کرده و با قربانی نشان دادن خود در برابر تروریزم، چند هدف را دنبال کرده است.
او گفت که پاکستان در صدد است که مانند دهۀ ۱۹۸۰ به عنوان یک همکار قابل اعتماد و شریک استراتیژیک ایالات متحده مبدل شده و کمک‌های واشنگتن را دریافت کند و در عین حال دیدگاه‌های منفی غرب مبنی بر حمایت پاکستان از گروه‌های تندرو را تغییر داده و خود را پاک جلوه دهد.
راغی گفت:”با عنوان‌کردن و بزرگ‌نمایی خطر گروه‌های تروریستی و اینکه از کنترول کاملاً خارج شوند و اینکه خود را قربانی این تروریستان نشان دهد، پاکستان می‌خواهد همچنان از جامعۀ جهانی باجگیری بکند، کمک‌های سخاوتمندانه را دریافت کند.”
از سوی دیگر، به باور راغی، سفیر پاکستان در ملل متحد با اشاره به تقویت یافتن داعش در افغانستان می‌خواهد به طالبان برساند که اگر این گروه به دنبال بیرون‌شدن از زیر نفوذ پاکستان برآید، این زمینه وجود دارد که به جای طالبان از داعش استفاده شود و آن گروه از صفوف طالبان سربازگیری کرده و تقویت یابد.
رضا قاسمی، عضو انستیتیوت تحقیقاتی باختر در برلین، به صدای امریکا گفت: “اظهارات سفیر پاکستان نیز به ادامۀ سناریوی مضحکی که ساخته و پرداختۀ خودشان است، می‌باشد. پس از هجوم شوروی به افغانستان تا اکنون پاکستان امن‌ترین لانه برای هر نوع شبکه‌های دهشت افگن بوده است”.
این کارشناس سیاسی گفت که داعش برای نخستین‌بار از خاک پاکستان وارد افغانستان شده و بر اساس مکتوب وزارت دفاع طالبان که درز کرده، نشان می‌دهد که هم اکنون نیز هزاران جنگجوی افراطی در داخل پاکستان آموزش می‌بینند.
ویس ناصری، دیگر تحلیلگر سیاسی، به صدای امریکا گفت که جنگجویانی که طی ۴۰ سال گذشته در افغانستان جنگیده اند، به حمایت و تمویل کشورهای مختلف بوده است و اکنون نیز گروه‌های افراطی وابستگی‌های اقتصادی دارند.
آقای ناصری افزود: “اگر طالبان در یک حالتی قرار بگیرند که نتوانند ماشین جنگی خود را فعال نگهدارند، طبیعی است که این جنگجویان به گروه‌های دیگر می‌پیوندند.”
به باور ناصری، ماموریت طالبان رو به اختتام است و جایش را باید به گروه دیگر بدهد تا “پلان‌های بزرگ” را برای ناامن کردن منطقه تطبیق کند. این کارشناسان افغان یک دیدگاه واحد دارند و آن اینکه طالبان با هیچ یک از گروه‌های تروریستی وارد جنگ نمی‌شود، چون به باور آنان، طالبان با سایر گروه‌های تندرو از رهگذر ایدیولوژی، تفکر و خواسته‌هایشان وجه مشترک دارند.
