اکنون ۴۰۰ روز می‌شود که ده‌ها هزار دانش‌آموز دختر در سراسر افغانستان، از رفتن به مکتب باز مانده اند؛ دخترانی که با گذشت هر روز، ناامیدتر و افسرده‌تر می‌شوند. شریفه، دانش‌آموز صنف یازدهم که بیشتر از یک سال برای رفتن سر صنف درسی‌اش، روزشماری کرده، می‌گوید: «شوق و علاقه‌ا‌ی که قبلاً داشتم، فعلاً از بین رفته و حتا نمی‌توانم به کورس‌ها برم و درس بخوانم؛ فعلاً متعلم صنف یازدهم استم. امید داشتم که کانکور را پاس کنم و داکتر شوم، تا به مردم خدمت کنم.» او، می‌گوید که این روزها دیگر میلی برای مطالعه و برنامه‌ریزی روی آینده‌ی تحصیلی‌اش ندارد؛ زیرا بسته‌ماندن مکتب، دورنمای تحصیلی او را در ابهام قرار داده؛ ابهامی که تا روشن نشود، او نیز انگیزه‌ی ازدست‌رفته‌اش را باز نخواهد یافت.
شکریه، شاگرد دیگری که پیش از روی‌کارآمدن امارت اسلامی در صنف دهم درس می‌خواند، می‌گوید که با بسته‌ماندن مکتب‌ها به روی دختران، رویاهایی که برای آینده‌اش بافته بود را، ازدست‌رفته می‌بینند. او ادامه می‌دهد: «واقعا این حق ما نبود که ما را از مکتب محروم کنند. افغانستان کشوری است که نیاز به علم و دانش دارد؛ اما متأسفانه، دولت بنا بر سیاست‌هایی که دارد، ما را از مکتب محروم کرد.» این همه در حالی است که نهادها و شخصیت‌های بین‌المللی، بارها از ادامه‌ی بسته‌ماندن مکتب‌های دخترانه، ابراز نگرانی کرده و برای بازگشایی آن، هیچ گاه وارد گفت‌وگوهای سازنده با امارت اسلامی نشده اند.
هیدر بار، معاون مدیر بخش زنان دیدبان حقوق بشر، در گفت‌وگو با سلام‌وطندار در کنار اظهار نگرانی از پیامدهای بسته‌ماندن مکتب‌ها به روی دختران، با انتقاد از جامعه‌ی جهانی، می‌گوید: «یکی از پرسش‌های نگران‌کننده، این است که چرا جامعه‌ی جهانی پاسخ این معضل را در اولویت کاری خود قرار نداده است.» او می‌افزاید: «چه گونه ممکن است در ۲۰۲۲ چنین چیزی اتفاق بیفتد و جهان در برابر آن، تنها به صدور بیانیه و ابراز نگرانی عمیق، پاسخ دهد و نه چیزی بیشتر از آن.» امارت اسلامی به دنبال بازگشت به قدرت در تابستان سال گذشته، دختران بالاتر از صنف ششم را از رفتن به مکتب منع کرده است.
با این که بسته‌ماندن مکتب‌های دخترانه، انتقادهای زیادی را در داخل و بیرون از کشور در پی داشته؛ اما امارت اسلامی هنوز به بازگشایی آن رضایت نشان نداده و هر بار، با وعده‌ی تازه‌ای از خواست دختران برای حق آموزش شان، طفره رفته است. در ماه‌های نخست پس از حاکمیت، امارت اسلامی دلیل بسته‌ماندن مکتب به روی دانش‌آموزان دختر بالاتر از صنف ششم را، آماده‌نشدن طرح حجاب اسلامی گفته بود؛ اما بعدها، فرهنگ افغانی را دلیل بسته‌ماندن مکتب به روی دختران پیش کشید و در آخرین ابرازنظر نیز، ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی امارت اسلامی، گفته که بازگشایی مکتب‌های دخترانه حتمی است؛ اما این که این حتمی‌بودن چه زمانی به حقیقت بدل می‌شود، هنوز روشن نیست.
