براساس گزارشات رسمی، اجلاس چهارجانبه با حضور سید عباس عراقچی وزیر امورخارجه جمهوری اسلامی ایران، وانگ یی وزیر امور خارجه چین، سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه و خواجه محمد آصف وزیر دفاع پاکستان در مورد افغانستان برای سومین بار برگزار شد.
اجلاس اخیر در حاشیه هفتادو نهمین نشست سازمان ملل متحد به پیشنهاد جمهوری اسلامی ایران و در هتل محل اقامت وزیر امور خارجه کشور ایران و برای اولین باربه ریاست ایشان برگزار شد.
در این نشست چهارجانبه، وزرای امور خارجه ایران آخرین وضعیت افغانستان را بررسی کردند. این نشست با صدور بیانیه‌ای با 19بند پایان یافت.
وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، در این نشست، با انتقاد شدید از نقش مخرب آمریکا و ناتو در افغانستان، تأکید کرد، این کشورها باید پاسخگوی وضعیت فاجعه‌بار کنونی در افغانستان باشند.
وی با اشاره به پیامدهای دخالت 20 ساله آمریکا در افغانستان، اظهار داشت: مداخله آمریکا و حضور نظامی طولانی‌مدت آن در افغانستان، جز بدبختی و ناامنی نتیجه‌ای نداشته است. این دخالت‌ها جان و سلامتی تعداد زیادی از افغان‌های بی‌گناه را گرفت و منجر به افزایش تروریسم، مواد مخدر، فساد، فقر و آوارگی شد.
عراقچی افزود: آمریکا و متحدانش در سال 2021 با شرمساری و بی‌آبرویی از افغانستان خارج شدند، اما تمام آشفتگی‌ها را برای افغانستان و همسایگانش به جا گذاشتند. این واقعیت هرگز نباید فراموش شود که آمریکا و ناتو مسئول بسیاری از مشکلاتی هستند که افغانستان و در نتیجه همسایگانش امروز با آن دست و پنجه نرم می‌کنند.
وزیر امور خارجه ایران با بیان نگرانی‌های جدی درباره وضعیت اقتصادی و انسانی افغانستان، گفت: گروه‌های تروریستی، به‌ویژه شاخه‌های داعش، در حال سوءاستفاده از وضعیت فعلی برای نفوذ بیشتر هستند. بیش از 23 میلیون نفر همچنان به کمک نیاز دارند و کاهش کمک‌های بین‌المللی یک نگرانی بزرگ برای کشورهای همسایه است.
وی تأکید کرد: جمهوری اسلامی ایران به عنوان یک همسایه نزدیک، تحت تأثیر شدید جریان پناهندگان و مهاجران غیرقانونی قرار گرفته است. از زمان خروج آمریکا در اوت 2021، مهاجرت گسترده از افغانستان فشار عظیمی بر ایران وارد کرده است، در حالی که ما تحت تحریم‌های غیرقانونی قرار داریم.
عراقچی با اشاره به میزبانی بیش از شش میلیون افغانستانی در ایران و هزینه سالانه بیش از 10 میلیارد دالر برای تأمین نیازهای آنان، اظهار داشت: جامعه بین‌المللی باید حمایت مستمری از کشورهای میزبان اصلی مانند ایران داشته باشد. کمک‌های بشردوستانه برای پناهندگان باید بی‌طرفانه و بدون شرط و دخالت سیاسی باشد.
وی با انتقاد از تحریم‌های یک‌جانبه آمریکا که بر ارائه کمک‌های بشردوستانه به پناهندگان افغان تأثیر منفی گذاشته است، گفت: این اقدام غیرانسانی و غیرقانونی است. دارایی‌های مسدود شده افغانستان باید بدون شرط بازگردانده شود و تحریم‌ها نباید مانع بهبود اقتصادی آن شوند.
وزیر امور خارجه ایران درباره وضعیت امنیتی افغانستان هشدار داد و بیان کرد: گروه‌های تروریستی مانند داعش و القاعده نه تنها مردم افغانستان بلکه امنیت منطقه را تهدید می‌کنند.کشورهای همسایه نمی‌توانند اجازه دهند تروریسم و افراط‌گرایی خشونت‌آمیز در افغانستان ریشه بدواند.
عراقچی با تأکید بر ضرورت همکاری با مقامات افغانستان برای مبارزه با تروریسم، افزود: ما باید همکاری‌های خود را در زمینه مبارزه با تروریسم تقویت کنیم و جبهه‌ای متحد علیه این نیروهای مخرب تشکیل دهیم. پیام ما باید روشن باشد: تروریسم در افغانستان و منطقه ما جایی ندارد.
وی همچنین بر تعهد مشترک برای بهبود شرایط انسانی و اجتماعی-اقتصادی در افغانستان تأکید کرد و اظهار داشت: نباید اجازه دهیم انگیزه‌های سیاسی مانع از ارائه کمک‌های حیاتی به مردم افغانستان شود. همکاران غربی ما باید درک کنند که محروم کردن یک جمعیت کامل از نیازهای اساسی، حقوق بشر را ترویج نخواهد کرد و وضعیت زنان و دختران را بهبود نخواهد بخشید.
در پایان، سید عباس عراقچی آمادگی جمهوری اسلامی ایران را برای نقش‌آفرینی فعال‌تر در بازسازی افغانستان اعلام کرد و از جامعه بین‌المللی خواست تا در مبارزه با مواد مخدر، تروریسم و مسئله پناهندگان همکاری بیشتری داشته باشند.
