نمایندۀ ویژۀ وزارت خارجۀ ایالات متحده در امور زنان و حقوق بشر در افغانستان از ادامۀ محروم ماندن دختران بالاتر از صنف ششم به آموزش در این کشور انتقاد کرده است. رینا امیری در پیامی در صحفۀ تویتر خود با اشاره به بسته‌ماندن مکاتب متوسطه و لیسۀ دختران در افغانستان، نگاشته است که تاکنون هیچ کشور دیگر، مانع یادگیری آموزش نشده است.
با تسلط طالبان بر افغانستان از یک سال به این طرف دختران بالاتر از صنف ششم از رفتن به مکتب محروم مانده اند و طالبان تاکنون اقدامی برای بازگشایی این مکاتب نکرده اند. خانم امیری افزوده است: “دختران افغان رویای روزی را در سر می‌پرورانند که بتوانند با برادران خود به مکتب بازگردند و به آیندهٔ افغانستان کمک کنند.”
در همین حال، حامد کرزی، رییس جمهور پیشین افغانستان، گفته است که دسترسی به تعلیم و آموزش از جملۀ اساسی‌ترین حقوق بشری است که به باور او، ملت‌ها را به “تعالی و رفاه” می‌رساند. آقای کرزی افزوده است: “در همین راستا از حکومت سرپرست اسلامی می‌خواهم که درب مکاتب متوسطه و لیسهٔ دختران را در سراسر کشور بگشاید و زمینهٔ تعلیم و آموزش را برای اولاد وطن فراهم نماید تا با تکیه به بازوان توانمند ایشان، همهٔ ما به ترقی و سعادت دست یابیم.”
اخیراً مقامات محلی طالبان در پکتیا و باشندگان محل گفته اند که از چند روز به این‌سو شماری از مکاتب دورۀ متوسطه و لیسه به روی دانش‌‌آموزان دختر باز شده است. خالقیار احمدزی، رییس اطلاعات و فرهنگ حکومت طالبان در پکتیا، به تاریخ ششم سپتمبر (۱۵ سنبله) به صدای امریکا گفت که چهار مکتب دختران در گردیز و یک مکتب در ولسوالی سمکنی این ولایت فعال شده اند.
به گفتۀ آقای احمدزی، مدیران این مکاتب خودشان برای بازگشایی و فراخواندن دختران دانش‌آموز بالاتر از صنف ششم تصمیم گرفتند. به دنبال بازگشایی شماری از مکاتب دختران در پکتیا، برخی از فعالان حقوق زن گفته اند که روند بازگشایی مکاتب دختران بالاتر از صنف ششم باید در تمام ولایات افغانستان عملی شود.
در این حال، فرح مصطفوی، یکی از فعالان حقوق زن ضمن انتقاد از بسته‌ماندن مکاتب متوسطه و لیسۀ دختران در این کشور، گفت که در حال حاضر نظام تعلیمی در افغانستان با “بحران جدی” مواجه است. خانم مصطفوی به صدای امریکا گفت که تمامی مردم افغانستان خواستار باز شدن درب مکاتب دختران در سراسر این کشور اند و طالبان نمی‌توانند به “گروگان‌گیری” خود در این زمنیه ادامه دهند.
او با اشاره به بازشدن برخی مکاتب به روی دختران در پکتیا، افزود: “این نشان‌دهندۀ قوت مردمی است و امیدوار استیم که این تلنگر، آغازین حرکتی باشد به برای بسیج شدن مردم در ولایات دیگر، تا به شکل یک‌سان تمامی مکاتب در افغانستان به روی دختران بازگشایی شود.”
پیش از این جامعهٔ بین المللی به کرات از حکومت طالبان خواسته بود تا زنان و دختران از حق کار و آموزش محروم نکند و هر چه زودتر دروازه‌های مکاتب متوسطه و لیسه را به روی دختران بگشاید. اما طالبان گفته اند که شرایط برای برگشت دختران به مکاتب مساعد نیست.
مسدود ماندن مکاتب در داخل و خارج از افغانستان واکنش‌های تندی را به دنبال داشت و فعالان حقوق زن چندین بار برای بازگشایی آن در کابل و برخی ولایات به نحوی اعتراضات شان را نشان دادند. در اوایل هفته گذشته، انتونیو گوتیرش، سرمنشی ملل متحد، یک بار دیگر از تداوم بسته ماندن مکاتب دورۀ متوسطه و لیسه به روی دختران ابراز نگرانی کرد.
