شش ماه پس از یورش تروریستی حماس از باریکه غزه و قتل عام ویرانگری که 1200 نفر را کشت و 250 نفر را گروگان گرفت، آنچه حاصل شده، جنگی است که به نظر می رسد همه به شکلی بازنده آن باشند.
این واقعیت روز یکشنبه (در شش ماهگی این جنگ) در همه عرصه های آن نمایان است: در خیابان های تل آویو، که ده ها هزار معترض در تمنای آزادی گروگان هایی که هنوز بازنگشته اند، گرد می آیند؛ در ویرانه های غزه که انباشته از مردگان است و در قاهره که گفت وگوکنندگان یک بار دیگر برای دستیابی به آتش بس، در تکاپو هستند.
جنگ اسرائیل در غزه، بیش از 33 هزار نفر را کشت که بیشترشان زنان و کودکان بودند. اسرائیل می گوید که دو هدف اصلی اش آزادی 130 گروگان باقیمانده و انهدام گروه پیکارجوی حماس است، هدفی که منتقدان می گویند بیش از حد جاه طلبانه است و ناممکن.
در این میان، اسرائیل در پهنه بین المللی، بیشتر و بیشتر منزوی می شود، تا جایی که حتی نزدیکترین متحدش، ایالات متحده آمریکا، توجه بیشتر به حفاظت از غیرنظامیان فلسطینی در غزه را خواهان است؛ جایی که گمان می رود بیش از یک میلیون نفر در آستانه قحطی قرار دارند. کشتن هفت امدادگر توسط اسرائیل هم، به موج محکومیت جهانی دامن زد و اکنون چهره های برجسته ای در اروپا و آمریکا تعلیق فروش های جنگ افزاری به اسرائیل را خواهان هستند.
در داخل اسرائیل، بنیامین نتانیاهو هدف اعتراضات انبوه خیابانی است که خواهان برکناری وی به دلیل مدیریتش بر جنگ هستند، هرچند اکثریت جامعه اسرائیل، عموما از جنگ با حماس حمایت می کنند. این اعتراضات، بسیاری از خانواده های گروگان ها را هم در بر می گیرد که می گویند برای نتانیاهو، آینده سیاسی اش در اولویت است و نه جان عزیزان آنها. او جنگ را تداوم می دهد تا هم از سقوط سیاسی در امان بماند و هم از دردسر پرونده های حقوقی در دادگاه.
شنبه شب، هم ده ها هزار نفر برای اعترضاتی ضددولتی در تل آویو گرد آمدند که پلیس سرانجام با توسل به زور آنها را متفرق کرد. بسیاری در داخل و بیرون از اسرائیل نگران هستند که اسرائیل چه بسا در آستانه یک درگیری مستقیم با ایران باشد، آن هم پس از ماه ها خشونتِ جوشانی که اکنون با کشتن فرماندهان سپاه پاسداران در ساختمان سفارت ایران دمشق، به نقطه جوش رسیده است.
یوسی مکلبرگ Yossi Mekelberg، عضو اندیشکده چاتام هاوس لندن، می گوید: “در این گونه جنگ ها، برنده ای وجود ندارد. اوضاع در غزه از هر جهت یک فاجعه تمام عیار است؛ اسرائیل هم در غزه بیشتر گرفتار می شود، ایران نیز به همچنین. درباره گروگان ها هم خدا می داند چندنفرشان هنوز زنده باشند. اسرائیل هم خودش را به یک دولت منزوی (یاغی) تبدیل می کند.”
کابوس بشری در غزه، به انباشت ماه ها خشم در گوشه کنار جهان انجامیده است: به علاوه ی بیش از 33 هزار نفری که کشته شده اند، 45 درصد ساختمان ها ویران شده، یک میلیون و 900 هزار نفر بیجا شده اند و حدود 300 هزار نفر هم در شمال غزه به دام افتاده اند که به گفته خیریه آکسفام charity Oxfam مجبورند با حدود 245 کالری در روز سر کنند یعنی تنها 12 درصد خوراک مورد نیازشان.
اما به نظر می رسد که این کشتار شش امدادرسان بین المللی و راننده فلسطینی شان از “سازمان آشپزخانه مرکزی جهان World Central Kitchen organization” بود که موجب شد موازنه شعار با عمل دگرگون شود. واقعیتی که بسیاری آن را تازه ترین نشانه از این واقعیت می بینند که رنج و مصیبت مردم فلسطین، هیچ اقدام شایانی را بر نمی انگیزد.
هفته گذشته، جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا، ریشی سوناک نخست وزیر بریتانیا، و نیز آننالنا بئرباک Annalena Baerbock وزیر امور خارجه آلمان، یعنی سه کشوری که حامیان اصلی اسرائیل به شمار می روند، نسبت به حمله به امدادگران در غزه واکنش تندی نشان دادند.
اما حماس هم به برآورد تحلیلگران، حدود ده هزار رزمنده – یعنی یک سوم پیکارجویانش – را از دست داده و همچنین تقریبا تمامی انبان راکت هایش را. با این حال گمان می رود که هنوز بسیاری از فرماندهانش زنده باشند و از حمایت اقلیت قابل توجهی در غزه برخوردار باشد.
مکلبرگ از اندیشکده چاتام هاوس می گوید: «از هر جهت که نگاه کنید، طرف هایی را می بینید که در این شش ماه آسیب دیده یا در حال نابودی هستند. اکنون به نظر نمی رسد که هیچ طرفی برنده باشد اما بازندگان زیادی وجود دارند.»
