افغانستان دارای موقعیت مهم و ژئوپلیتیک در آسیا است که آسیای مرکزی را به آسیای جنوبی وصل میکند. منابع انرژی آسیای مرکزی (نفت و گاز) از طریق افغانستان به بازارهای آسیای جنوبی انتقال مییابد. علاوه بر این، افغانستان دارای ذخایر طبیعی بسیار غنی (آهن، مس، طلا، نقره، سنگهای قیمتی، لیتیوم و غیره) است. همین موارد باعث شده که توجه قدرتهای بزرگ جهانی را به خود جلب کند.
در دوران اشغال امریکا، اشغالگران از سال ۲۰۰۱م تا ۲۰۲۱م پایگاه بگرام را به عنوان یک مرکز بزرگ نظامی استفاده کردند. از همین مکان عملیات نظامی در هر نقطه از افغانستان انجام میدادند. از بگرام تمام حرکات قدرت های منطقه ای و کشورهای آسیای مرکزی نظارت میشد، پس از خروج اشغالگران در سال ۲۰۲۱م، بگرام به حکومت افغان واگذار شد، حکومت افغان تمام گزارشها را رډ کرد که گویا بگرام به نیروهای امریکایی یا چینایی تسلیم شده است.
ترامپ پس از به دست آوردن چوکی ریاستجمهوری، بارها پایگاه هوایی بگرام را در سخنان خود ذکر کرده است. او گفته است که بگرام به دلیل نزدیکی به چین مهم است. به گفته او، بگرام فقط یک ساعت از مراکز اتمی چین فاصله دارد. از سوی دیگر، وزارت خارجه چین در واکنش به اظهارات ترامپ گفته است که «به تمامیت ارضی افغانستان» متعهد است و از «افزایش خشونت در منطقه» حمایت نمیکند. ترامپ دوباره گفت که اگر افغانستان این پایگاه را به امریکا تسلیم نکند، حوادث ناگواری رخ خواهد داد.
حکومت افغان در مورد پایگاه هوایی بگرام موضع صریح و واضحی دارد. به گفته وزیر خارجه، حکومت افغان حتی در مورد بگرام با هیچکس صحبت نمیکند. به گفته او «هر کس که در افغانستان شکست خورده باشد، دیگر برای آمدن به افغانستان دل خوش نمیکند، اگر انگلیسیها به اینجا آمدند، امپراتوریشان امروز به بریتانیا تبدیل شد. اگر شورویها آمدند، امپراتوریشان فروپاشید و روسیه از آن پدید آمد. و اگر امریکاییها و متحدانشان آمدهاند، خودشان در داخل کشورشان نیز با مشکلات زیادی دست و پنجه نرم میکنند. هیچکس جرأت نمیکند که به افغانستان تجاوز کند و اگر این کار را بکند، سرانجامش معلوم است.»
با توجه به تاریخ افغانستان و موضع قاطع و محکم حکومت افغان، اظهارات ترامپ تنها یک فشار سیاسی و کمپاین سیاسی است. ترامپ هرگز اشتباه حمله نظامی به افغانستان را تکرار نخواهد کرد. در واکنش به سخنان ترامپ، شماری از تحلیلگران سیاسی اظهاراتی کردهاند؛ لیزا کورتیس، مقام ارشد سابق کاخ سفید میگوید که طالبان هرگز اجازه نخواهند داد که نیروهای امریکایی پایگاه هوایی بگرام را تصرف کنند. به گفته او، «طالبان بیست سال علیه نیروهای امریکا و ناتو جنگیدند تا نیروهای خارجی را از افغانستان بیرون کنند.»
عبدالسید، کارشناس مسائل امنیتی میگوید: «برای امارت اسلامی، سپردن بگرام به نیروهای امریکایی مسئله بقا یا یک نگرانی حیاتی است؛ وی میافزاید که با در نظر گرفتن اعتقادات مذهبی آنها و تاریخ افغانستان، این به معنای مرگ سیاسی است که آنها به هیچ وجه تحمل آن را ندارند.»
سید به «TRT World» میگوید، اظهارات مقامات افغان و واکنشهای هواداران آنها در شبکههای اجتماعی نشان میدهد که آنها درخواست ترامپ را به جای یک معامله واقعی، فشار سیاسی میدانند. این درخواست اصلی ترامپ نیست، بلکه ابزاری است که از طریق آن تلاش میکند امتیازات دیگری به دست آورد.
تحلیلگران میگویند برداشت ترامپ از افغانستان نادرست است، ترامپ واقعیتهای افغانستان را اشتباه درک میکند، اما برخی از مقامات فاسد فراری رژیم جمهوریت مانند دوستم، ابراهیم الکوزی، به اصطلاح مقاومتگران و دیگران از اظهارات ترامپ حمایت میکنند. آنها به خاطر مقاصد شخصی و منافع فردی خود حتی آماده فروش خاک افغانستان و هرگونه معاملهای هستند، اما اظهارات و حمایت آنها هیچ فایدهای ندارد. این چهرههای منفور یک بار امتحان شدهاند، ملت نیز آنها را شناخته است، اما با موضع اخیر خود منفورتر شدند. مفسدان فراری باید خواب اشغال افغانستان و معامله بر سر بگرام را از ذهن خود بیرون کنند. مبارزهی بیستساله ملت مؤمن و مجاهد افغان برای همین بود که اشغال پایان یابد و یک نظام خالص اسلامی حاکم شود.