با اینکه چهار سال از توافق امارت اسلامی و امریکا در دوحه پایتخت قطر میگذرد، اما بازهم کابل و واشنگتن یکدیگر را به نقض ماده ها و تعهدات توافقنامه متهم می کنند.
در همین راستا، زلمی خلیلزاد، یکی از عوامل اصلی توافق دوحه و نماینده سابق ویژه امریکا در امور صلح افغانستان، اعتراف میکند که تعدادی از موارد توافقنامه دوحه از مردم مخفی مانده است و به گفتهٔ او این موارد در مورد حکومت آینده افغانستان نیست.
خلیلزاد افزوده است، توافق دوحه دارای دو بخش عمده در مورد خروج نیروهای خارجی از افغانستان و تهدید تروریزم از افغانستان است که از مردم پنهان نگهداشته شده است، اما به گفتهٔ او محمد اشرف غنی رئیس جمهور پیشین و داکتر عبدالله عبدالله رییس شورای مصالحه ملی پیشین از آن آگاه بودند.
خلیلزاد در این مورد میگوید:« محمد اشرف غنی رئیس جمهور قبلی و عبدالله عبدالله از این موضوع مطلع بودند. این قرارداد دو بخش داشت، یک بخش خروج نیروها و بخش دوم در مورد تهدید تروریزم از افغانستان بود که امریکا و متحدانش باید از آن مصون باشند. مخفی ماندن جزئیات برخی از بخشها در توافق برای خروج امن نیروهای امریکایی از برخی پایگاههای نظامی مهم بود.»
خروج کامل تمامی نیروهای خارجی از افغانستان، آغاز مذاکرات بین افغانها، آتشبس دائمی و عدم استفاده از خاک افغانستان علیه امریکا و متحدانش از بخشهای مهم این توافقنامه تلقی میشود.
اما اکنون سوال این است که این توافق چه سودی برای افغانستان داشت و چه کسانی توافق دوحه را نقض کردند؟
ادریس محمدی زازی، کارشناس سیاسی میگوید:« توافق دوحه در اینجا بیشتر توسط امریکا نقض میشود. شرایطی که امریکا باید آنرا میپذیرفت و برای آن رویکرد درست میکرد، اما در آن شکست خورده است. نظر من این است که امارت اسلامی باید از همه سازمان ها و کشورهای که در زمان امضای توافقنامه دوحه حضور داشتند دعوت کند و از امریکا عارض شود.»
هرچند حکومت سرپرست در این باره چیزی نمیگوید، اما مسوولین پیش از این گفته بودند که به تعهدات که در دوحه به امریکا داده بودند عمل کرده اند و برعکس، امریکا را متهم به عمل نکردن به تعهدات اش کرده اند.
کارشناسان این توافقنامه را دلیل توقف حضور سیاسی و نظامی طولانی مدت امریکا در افغانستان دانسته و تاکید میکنند که هر دو طرف توافقنامه باید به تعهدات خود عمل کنند.
داکتر عبدالصادق حمیدوزی، کارشناس سیاسی میگوید:« آنها می خواستند نیروهای خود را بیرون بکشند و برای پنهان کردن شکست خود، بینی خمیری ساختند. مذاکره بین افغان ها و تشکیل حکومت مشترک غیرممکن شد چون مقامات دولت قبل و حامیانشان را با خود بردند، پس با چه کسی صحبت میشد؟»
توریالی زازی، کارشناس نظامی میگوید:« متاسفانه پارلمان آن زمان مملو از دزدها، باندها و افراد جنایتکار بود؛ به همین دلیل این توافق بین افراد صورت گرفت نه توسط نمایندگان مردم افغانستان.»
خلیلزاد در پادکاستی در این مورد افزوده، در جریان مذاکرات صلح قبل از توافق دوحه، واشنگتن بر این عقیده بود که خروج نیروها نباید مشروط به توافق میان امارت اسلامی و حکومت وقت افغانستان باشد؛ چون افغان ها بین خودشان به توافق نمی رسند.
منبع: شمشاد نیوز