چهارمین نشست مشترک نماینده های اتحادیه اروپا، سازمان ملل متحد، بانک جهانی و کشور های آسیای میانه به وضعیت حقوق بشری، اقتصادی و توسعه یی افغانستان تمرکز داشت. بر اساس اعلامیه مشترک که از سوی اتحادیه اروپا در پایان نشست دو روزه عشق آباد نشر شد، تمامی جوانب روی ده نکته توافق کرده اند.
نخست برای حمایت از مردم افغانستان و پیشرفت در عرصه های ثبات، صلح و رفاه اینکشور تعهد صورت گرفته است. در نکته دوم از تمامی بند های اعلامیه ها که در نشست های مشابه در تاشکند، الماتا و بروکسل در مورد وضعیت حقوق بشری و امنیتی افغانستان به آن تعهد شده بود، حمایت شده است. در نکته سوم بر ایجاد حکومت همه شمول که از همه افغان ها نماینده گی کند، تاکید شده است.
انتقاد های زیادی وجود دارد که حکومت طالبان همه شمول نیست و نمیتواند از مردم افغانستان نماینده گی کند
چهارم بر رعایت قطعنامه شماره ۲۶۸۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد که در آن از وضعیت حقوق بشری و آزادی های بنیادی در افغانستان ابراز نگرانی شده بود، تاکید صورت گرفته است. انتظار می رود نشست آینده “فارمت آسیای میانه” در مورد افغانستان در خزان امسال برگزار شود.
در بخش پنجم این اعلامیه از طالبان خواسته شده تا تمامی محدودیت های کاری، آموزشی و اجتماعی را بر زنان و دختران در افغانستان بردارند. ثبات اقتصادی افغانستان و مسایل بانکی هم در نکته ششم آمده و بر احیای زیربنای اقتصادی و اجتماعی اینکشور تاکید صورت گرفته است.
در بخش هفتم اعلامیه از طالبان خواسته شده تا نگذارند که افغانستان باز به لانه امن تروریزم بین المللی مبدل شود. هشتم هم جلوگیری از نفوذ تروریزم، افراط گرایی، مواد مخدر و فعالیت های فرامرزی غیر قانونی تذکر یافته است.
بخش نهم اعلامیه می گوید که همه اشتراک کننده ها هدف مشترک دارند و آن استقرار صلح و ثبات در افغانستان و منطقه است. جلوگیری از فعالیت های تروریستی در افغانستان و سرایت این فعالیت ها به کشور های همسایه نیز یکی از موارد مطرح شده در نشست عشق آباد بود.
نکته دهم و اخیر به این اشاره دارد که اشتراک کننده ها به برگزاری نشست های مشابه توافق دارند تا مشوره، هماهنگی و همکاری در مورد افغانستان میان آنها بیشتر شود. انتظار می رود نشست آینده “فارمت آسیای میانه” در مورد افغانستان در خزان امسال برگزار شود اما زمان و محل آن تا هنوز مشخص نشده است.
در نشست دو روزه عشق آباد، روزا اوتنبایوا نماینده ویژه سازمان ملل متحد در افغانستان، توماس نیکلاسن نماینده ویژه اتحادیه اروپا، ملیندا گود رئیس بخش افغانستان در بانک جهانی و نماینده ها و دیپلومات های کشور های آسیای میانه اشتراک کردند.
(رادیو آزادی /۲۷ می ۲۰۲۳)