افغانستان پس از سقوط نظام جمهوری، محور گفت‌وگوها و رفتارهای متناقض قدرت‌های بزرگ جهانی و منطقه‌ای بوده است. روسیه به‌عنوان متحد منطقه‌ای رژیم طالبان، پس از یک سال و دو ماه تعامل با این گروه، اکنون نسبت به اوضاع بد امنیتی در افغانستان و تهدیدهایی که از خاک کشور متوجه آسیای میانه است، نگرانی‌اش را ابراز کرده است. مقام‌های بلندپایه روسیه از حضور ۲۰ گروه تروریستی با ۱۰ هزار جنگ‌جوی آنان در خاک افغانستان خبر داده و ادعا می‌کنند که وضعیت فاجعه‌بار افغانستان سبب جذب تروریستان و تسهیل بستر امن برای افراط‌گرایی در منطقه شده است.
از سوی دیگر، تاجیکستان از توزیع بیش از سه هزار جلد پاسپورت افغانستان به گروه‌های تروریستی خبر داده و خواستار ایجاد کمربند امنیتی در مرزهای آسیای میانه با افغانستان شده است. دامنه این نگرانی‌ها در حالی گسترش یافته که فعالیت گروه داعش زیر سیطره طالبان با گذشت هر روز بیشتر می‌شود.
ولادیمیر پوتین، رییس جمهور روسیه، روز چهارشنبه، ۴ عقرب، در پنجاه‌ویکمین نشست مسوولان ارشد امنیتی و استخباراتی کشورهای مستقل مشترک‌المنافع، تهدیدات داعش، القاعده و سایر گروه‌های تروریستی از خاک افغانستان را بی‌پیشینه خوانده است. به گفته او، این کشورها هیچ‌گاهی با چنین تهدیدهای گسترده‌ای روبه‌رو نبوده‌اند. پوتین در این نشست تأکید کرده است که داعش و سایر سازمان‌های تروریستی تلاش دارند تا از طریق افغانستان وارد کشورهای مستقل مشترک‌المنافع شوند.
این در حالی است که پیش از این امام‌علی رحمان، رییس جمهور تاجیکستان، روز سه‌شنبه، ۲۶ میزان، در کنفرانس «همکاری بین‌المللی و منطقه‌ای امنیت و مدیریت مرزها برای مقابله با تروریسم و جلوگیری از تحرک تروریستان» که در پایتخت تاجیکستان برگزار شده بود، خواستار ایجاد «کمربند امنیتی» در مرزهای آسیای میانه با افغانستان شد.
از سوی دیگر، رمضان رحیم‌زاده، وزیر امور داخله تاجیکستان، نیز روز چهارشنبه، ۲۷ میزان، در دومین روز این کنفرانس گفته است که طالبان در جریان یک سال گذشته به بیش از سه هزار عضو «گروه‌های تروریستی» پاسپورت صادر کرده‌اند. او در این نشست تأکید کرده که این وضعیت خطر رژیم طالبان را بار دیگر برای منطقه تأیید می‌کند. رحیم‌زاده از اشتراک‌کننده‌گان این نشست خواسته است که افغانستان را در محراق توجه خود قرار دهند.
با این‌همه، نگرانی‌های روسیه در حال افزایش یافته است که پاکستان، حامی دیگر طالبان، نیز از تبدیل شدن افغانستان به پناهگاه امن تروریستان ابراز نگرانی کرده است. پیش از این شهباز شریف، نخست‌وزیر پاکستان، هنگام سخنرانی در هفتادوپنجمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل، افغانستان را پناهگاه امن تروریستان خوانده بود.
ایران، کشور هم‌مرز با افغانستان، نیز هفته گذشته مورد حمله داعش قرار گرفت. هفته‌نامه «النبأ» یکی از ارگان‌های نشراتی گروه داعش، مسوولیت حمله بر مسجد حضرت احمد بن موسا در شیراز ایران را بر‌عهده گرفته است. در گزارش این هفته‌نامه آمده است: «در یک رویداد جدید، دولت اسلامی [داعش] در داخل یک مرقد شرک‌آمیز، ایران مجوس را هدف قرار داد و یکی از مجاهدان خلافت اسلامی به تیراندازی در داخل مرقد اقدام کرد و ده‌ها کشته و زخمی برجا گذاشت.»
روسیه و کشورهای آسیای میانه در حالی از تشدید تهدیدات در مرزهای افغانستان ابراز نگرانی می‌کنند که پیش از این چندین حمله راکتی از خاک افغانستان بر اوزبیکستان و تاجیکستان صورت گرفته است. مسوولیت این حملات را داعش پذیرفته است. تاجیکستان تنها یک بار مورد حمله موشکی گروه داعش قرار گرفته است. این گروه در ثور سال جاری با انتشار نوار تصویری، از حمله موشکی به خاک تاجیکستان از ولایت تخار خبر داده است. داعش با انتشار این نوار تصویری مدعی شد که اهداف نظامی را در تاجیکستان مورد حمله قرار داده است.
اوزبیکستان تاکنون سه بار از خاک افغانستان مورد حمله موشکی قرار گرفته است. مسوولیت همه این حمله‌ها را شاخه خراسان داعش بر‌عهده گرفته است. نخستین حمله راکتی از خاک افغانستان بر اوزبیکستان در اواخر حمل صورت گرفت. بر‌اساس گزارش‌ها، در این حمله ۱۰ موشک نوع کاتیوشا که گونه‌ای از راکت‌انداز چندتایی است، از ناحیه سرچاه در شهرک تجارتی بندر حیرتان به سمت خاک اوزبیکستان شلیک شده است. دومین حمله راکتی از افغانستان بر اوزبیکستان در وسط سرطان صورت گرفت. رسانه‌ها اعلام کرد‌ند که پنج موشک از خاک افغانستان به منطقه مجنون‌تال ولایت سرخان‌دریای اوزبیکستان پرتاب شده است. سومین حمله راکتی از خاک افغانستان بر اوزبیکستان در اواخر سرطان امسال صورت گرفت.
