در یک اقدام بی سابقه، شماری از اعضای پیشین نیروهای ویژه بریتانیا با افشای مواردی از جنایات جنگی، پرده از رفتارهای غیرقانونی و خشونت بار برخی از همرزمان خود در عملیات های نظامی در عراق و افغانستان برداشتند.
این افراد که سابقه فعالیت در نیروهای ویژه ای چون “نیروی ویژه هوایی ” (SAS) و “نیروی ویژه دریایی” (SBS) را دارند، در گفتگو با برنامه «پانوراما» از شبکه بی بی سی، به تشریح مشاهدات خود از اعدام افراد غیرمسلح، از جمله کودکان، و نیز صحنه سازی برای مشروع جلوه دادن این اقدامات پرداختند.
بر اساس این شهادت ها، نیروهای یادشده به تکرار، اقدام به کشتن غیرنظامیان می کردند و سپس با قرار دادن سلاح در کنار پیکر کشته شدگان، وانمود می کردند که آن ها تهدیدی امنیتی بوده اند. یکی از این سربازان پیشین، به خاطره ای اشاره می کند که طی آن، یک پسر جوان پس از دست بند زدن، به ضرب گلوله کشته شد. او تأکید می کند که این رفتار، امری عادی و تکراری در واحدهای نظامی مذکور بوده است.
در نمونه ای دیگر، یک سرباز می گوید شاهد بوده که پزشکی نظامی مشغول درمان یک زندانی زخمی بوده، اما یکی از سربازان دیگر با نزدیک شدن به او، مستقیماً و از فاصله نزدیک، زندانی را به قتل رسانده است.
این افشاگری ها نشان می دهد که چنین اعمالی نه تنها موردی و استثنایی نبوده، بلکه به نظر می رسد بخشی از یک فرهنگ گسترده تر و نهادینه شده در ساختار نیروهای ویژه بریتانیا بوده است.
بر پایه گزارش ها، برخی از فرماندهان رده بالا نیز از این وقایع مطلع بوده اند و در مواردی حتی در لاپوشانی ماجراها نقش داشته اند تا روندهای تحقیق و پاسخگویی مختل شود. این پوشش دهی شامل جعل گزارش های رسمی و پنهان سازی شواهد برای حمایت از نیروهای درگیر در کشتارها بوده است.
وزارت دفاع بریتانیا اعلام کرده که از روند تحقیقات عمومی که در حال حاضر در جریان است، حمایت می کند. این تحقیقات به ریاست قاضی هدن کیوانجام می شود و قرار است طی ماه های آینده جلسات بیشتری در این رابطه برگزار گردد.
با این حال، محتوای شهادت های ارائه شده، نگرانی های جدی ای را درباره نبود نظارت مؤثر و ضعف نظام پاسخگویی در عملیات های خارج از کشور ارتش بریتانیا به وجود آورده است. اگرچه این نخستین بار نیست که ارتش بریتانیا با چنین اتهاماتی روبه رو می شود، اما این بار شدت، گستردگی و جزئیات این گزارش ها، فشار فزاینده ای بر نهادهای نظامی و سیاسی این کشور وارد کرده است.
افشای چنین اطلاعاتی در زمانی صورت می گیرد که دولت بریتانیا درگیر مسائلی چون محدودیت های مهاجرتی و چالش های روابط خارجی است و این موضوع می تواند بر چهره ی بین المللی آن نیز تأثیر منفی بگذارد.
در پایان باید گفت که این شهادت ها نه تنها بر ضرورت بازنگری جدی در عملکرد و فرهنگ سازمانی نیروهای ویژه بریتانیا تأکید می کند، بلکه بار دیگر اهمیت شفافیت، نظارت و پاسخگویی در عملیات های نظامی کشورهای غربی را به یاد می آورد، به ویژه در کشورهایی چون افغانستان و عراق، که دهه هاست هزینه جنگ ها و رقابت های بین المللی را پرداخته اند.
مطلبی از نشریه اکسپرس تریبون