افغانستان موقعیت استراتژیک بسیار مهمی در آسیا دارد که آسیای مرکزی و جنوبی را به هم متصل می کند و همین ویژگی اهمیت این کشور را در عرصه تجارت بسیار افزایش داده است. اگر به نقشه ببینیم، افغانستان در موقعیتی قرار دارد که آسیای جنوبی و مرکزی را تقسیم می کند و بدون همکاری این کشور، کشورهای آسیای مرکزی و جنوبی باید تجارت خود را در مسیرهای طولانی انجام دهند، این نکته شاهد موقعیت استراتژیک افغانستان است.
در میزان سال جاری (23 سپتمبر) خط آهن چین، ازبکستان و قرقیزستان افتتاح شد و اولین قطار از این مسیر وارد افغانستان شد و با این کار نه تنها امکان تردد از این کشورها به افغانستان داده شد بلکه برای برقراری روابط تجاری دوستانه، راه صادرات و واردات را نیز با کشورهای مذکور فراهم کرد. اما افغانستان نباید تنها به این بسنده کند، بلکه باید کوشش های خود را برای ایجاد روابط با کشورهای مختلف به ویژه روابط تجاری تشدید کند. اگر به تجربیات و فعالیت های قدرتمندترین کشورهای اقتصادی جهان بنگریم، هر چه با کشورهای بیشتری رابطه داشته باشیم، بهتر است.
مثال خوب آن کشور چین است، طبق اطلاعات رسانه های این کشور، اکنون چین شریک تجاری 140 کشور است و در ارزش روابط تجاری با سایر کشورها رتبه اول را در جهان به خود اختصاص داده است. رسانه های این کشور اعلام کردند که تا 21 اگست سال جاری، بین چین و اروپا قطار 10 هزار بار تردد کرده است. به عبارت دیگر، کشورهای موفق، مستقل و ثروتمند امروز کشورهایی هستند که اقتصادشان ساخته شده باشد و اقتصاد زمانی ساخته می شود که روابط تجاری و مبادلاتی با دنیا وجود داشته باشد.
افغانستان شانس بسیار خوبی برای مبادلات تجاری با جهان دارد و آن این است که با چین، کشور بزرگ جهان مرز مشترک دارد و از سوی دیگر در یک کمربند-یک راه قرار دارد. یک کمربند – یک راه یک پروژه بزرگ و مهم اقتصادی بین المللی است که توسط چین آغاز شد و در سال 2013 توسط رئیس جمهور چین شی جین پینگ پیشنهاد شد و تا سال 2020 حدود 138 کشور عضو این پروژه بودند. وزارت خارجه این کشور با 167 کشور و سازمان بین المللی سند همکاری امضا کرده است.
این راه در واقع نسخه مدرن راه ابریشم باستانی است که دارای مسیرهای فرعی دریایی و زمینی است، بخش مهم این راه از واخان افغانستان میگذرد و از مرکز افغانستان به ایران – پاکستان و سپس ترکیه و اروپا می رسد. اما نکته مهم این است که افغانستان می تواند از این طریق راه با جهان ارتباط برقرار کند. با توجه به شواهد به نظر می رسد که چین نیز افغانستان را به عنوان یک همسایه دوست می بیند و می خواهد در همسایگی خود یک افغانستان مستقل، توسعه یافته و قوی داشته باشد که توسط هیچکس اشغال نشده باشد.
اگرچه در حال حاضر روابط تجاری بین چین و افغانستان وجود دارد، اما این روابط باید توسعه یابد. متأسفانه این دو کشور هیچ مرزی از طریق آب با یکدیگر ندارند، بنابراین باید بر افزایش مبادلات تجاری از طریق زمین و هوا تمرکز بیشتری شود. خبر خوب این است که در سال جاری ۲۰ تن جلغوزه افغانستان دوباره از طریق دهلیز هوایی به چین صادر شد. این نشان می دهد که تلاش هایی بین دو طرف برای تقویت روابط تجاری و مبادلات تجاری در حال انجام است.
صحبتم را با این جمله به پایان می برم که اگر اقتصاد ما قوی شود باید با دنیا روابط اقتصادی برقرار می کنیم، چون نمی توانیم اقتصاد خود را بر اساس خودمان پایه گذاری کنیم و اکنون راحت ترین و ارزان ترین راه برای ما پروژه یک کمربند یک راه است. و امکان مبادلات تجاری با چین بسیار زیاد است چین یک قدرت اقتصادی قوی در سطح جهانی است و ما معتقدیم که اگر روابط کشور خود را با این کشور را تقویت کنیم از راه های منطقی به قدرت خواهیم رسید.