از زمان تحول سیاسی در ماه ماه اگست سال ۲۰۲۱، بحران اقتصادی و بشری در افغانستان به سرحد نهایی خود رسیده است.
یافته های اخیر دفتر هماهنگ کننده کمک های بشردوستانه سازمان ملل متحد یا (اوچا) نشان می‌دهد که با وجود کمک های زیاد این بحران به پایان نه رسیده است.
اوچا در گزارش اخیر خود گفته است، از زمان روی کار آمدن حکومت سرپرست، حدود ۶.۷ میلیارد دالر کمک های بشری بین مردم عام افغانستان توزیع شده است.
به اساس گزارش اوچا، علاوه بر این کمک ها بحران بشری و اقتصادی در افغانستان به پایان نرسیده و همچنان ادامه دارد.
در بخشی از این گزارش آمده است:« از ۱۵ اگست ۲۰۲۱ و با روی کار آمدن طالبان، حدود ۶.۷ میلیارد دالر کمک های بشری به افغانستان ارائیه شده است. تنها در سال ۲۰۲۲، کمک به ارزش ۳.۳ میلیارد دالر بالاترین حالت خود را تجربه کرده است، اما بحران بشری هنوز پایان نیافته است.»
اگرچه ارزش کلی کمک های داده شده به افغانستان بالاست، اما اوچا همچنان افغانستان را کشوری خواند که در سه سال اخیر در سطح بین المللی با بحران شدید اقتصادی و بشری روبرو بوده است.
در بخشی از این گزارش آمده است:« در سال ۲۰۲۳ کمک به سطح ریکارد با نیازمندان آسیب دیده از محدودیت ها در بخش بانکی، تعلیق ناگهانی همکاری های توسعه ای دوجانبه، ناامنی غذایی، افزایش میزان فقر، خشکسالی مداوم بی سابقه در۳۰ سال گذشته و احتمالاً یک بخش صحی که با وضعیت بدی مواجه بودند، صورت گرفته است.»
از سوی دیگر، حکومت سرپرست اجرای تعدادی پروژه ها از طریق کمک های بشردوستانه بین المللی به افغان ها در سه سال گذشته را نیز می پذیرد، اما می‌افزاید که بیشترین بخش پول های کمک شده صرف مصارف عادی انجیو های خارجی و داخلی شده است و به همین دلیل کیفیت پروژه های اجراء شده پایین آمده است.
حبیب الرحمن، سخنگوی وزارت اقتصاد می‌گوید:« در مجموع از سال ۲۰۲۲ تاکنون پروژه های تحت عنوان کمک های بشردوستانه به ارزش حدود ۲ میلیارد و ۸۸۴ میلیون دالر توسط انجیو های داخلی و خارجی تطبیق شده است. جدای از این منابع مالی، بخش زیادی از هزینه ها صرف معاشات کارمندان، تجهیزات، هزینه های اداری و حتی برای هزینه های دفتر های مرکزی این موسسات در خارج از کشور مصرف شده است. این هزینه ها باعث کاهش اثربخشی پروژه ها و ارائیه خدمات به نیازمندان شده است.»
کارشناسان مسایل اقتصادی بر این باورند که کمک های جهان نه تنها برای اهداف خاص هدف گذاری و انجام می شود، بلکه فقر را در افغانستان نیز به طور کامل از بین نمی‌برد.
آنها شکل کنونی کمک ها را مفید نمی دانند و پیشنهاد می کنند که برای اثربخشی کمک ها و خودکفایی اقتصادی مردم، باید برنامه ریزی منظمی در نظر گرفته شود.
داکتر صادق حمید زوی، تحلیلگر اقتصادی می‌گوید:« کمک های نهاد های بین المللی کمک رسان هدفمند است. آنها با توجه به اهداف خود به کشورها کمک می کنند. من به عنوان یک افغان عام می توانم به شما اطمینان دهم که شما ۷ میلیارد دالر که می گویند به افغانستان کمک کرده اید، اینجا بیاورید ما فقر را از اینجا ریشه کن می‌کنیم.»
محمد یونس زدران، تحلیلگر اقتصادی می‌گوید:« مشکل اقتصادی مردم افغانستان به گونه ای که این کمک ها بین مردم توزیع می شود، فکر می کنم هرگز نمی تواند مشکلات افغان ها را حل کند و آنها را از فقر بیرون بیاورد. زیرا درصد زیادی از این کمک ها صرف معاشات، کرایه، ترانسپورت و برخی دیگر از مصارفات نهاد های کمک رسان می‌شود. با بقیه پول به مردم کمک های می شود که فقط برای چند روز می توانند مشکلاتشان را حل کنند نه برای همیشه.»
این در حالیست که با روی کار آمدن حکومت سرپرست عده ای به دلیل فقر و بیکاری مجبور به ترک کشور شدند و به این ترتیب گراف مهاجرت نیز در کشور بلند رفته است.
