آمریکایی ها از بگرام، بزرگترین پایگاه خود در افغانستان خارج شدند و عقب نشینی نیروهای غربی وارد مرحله نهایی شد. تا روز یکشنبه، یعنی تا روز استقلال ایالات متحده، کمی بیش از هزار سرباز آمریکایی در این کشور باقی می مانند و امنیت فرودگاه کابل و سفارت را تأمین می کنند.
اما با توافق با طالبان، آمریکایی ها باید به طور کلی همه نیروهای نظامی خود را خارج کنند – نقض آن منجر به خرابی کل توافقنامه خواهد شد. بنابراین آمریکایی ها مجبورند تا پیش از 11 سپتمبر – مثل بقیه قوای غربی – این کشور را ترک کنند. فقط ترک ها می توانند بمانند، ایالات متحده از آنها می خواهد (طالبان با این نیروهای این کشور مشکل چندانی ندارند) امنیت فرودگاه کابل را تأمین کنند. از این گذشته، آینده نزدیک آن زیر سوال بزرگی قرار دارد – حتی نهادهای ویژه آمریکایی نیز مطمئن نیستند که این کار تا پایان سال ادامه یابد.
در حال حاضر، واشنگتن در حال مذاکره با کشورهای آسیای مرکزی است، اما نه در مورد استقرار نیروهای آمریکایی، بلکه در مورد یک پناهگاه موقت برای چندین هزار شهروند افغانستان که به آمریکایی ها کمک کردند. یعنی ایالات متحده می خواهد حدود نه هزار نفر از همكاران در تاجیكستان، قزاقستان و ازبكستان پناه بگیرند، كه خود آمریكایی ها عجله ندارند كه آنها را به دنیای جدید انتقال دهند.
سپس ممکن است ویزای آمریکا یا مجوز اقامت به آنها داده شود یا نشود! ممكن است كشورهای آسیای مرکزی این افراد را بپذیرند – همانگونه كه هم اكنون مرزبانان افغان را می پذیرند كه از مناطق مرزی برای در امان ماندن از حملات طالبان به تاجیكستان و ازبكستان فرار كنند. اما سوال اصلی برای کل آسیای مرکزی – و همچنین روسیه – اکنون این است که در آینده چه اتفاقی خواهد افتاد و چگونه می توان شرایط را تحت تأثیر قرار داد!
آینده افغانستان نامشخص است. پس از 20 سال اشغال آمریکا و بیش از چهل سال جنگ داخلی، فقط یک چیز روشن است: قدرت در کابل خیلی زود تغییر خواهد کرد. افغان ها باید خودشان کشورشان را اداره کنند – اما چنان تناقض و مشکل در آن جمع شده است که هیچ کسی فرمول جدیدی برای یک افغانستان متحد و آرام را ندارد.
ساختار پیچیده ملی و قبیله ای این کشور کوهستانی، به علاوه پیامدهای اشغال خارجی، بهترین شرایط برای گفتگوهای بین الافغانی نیست. در حالت ایده آل، افغانستان باید فدرال و بی طرف باشد و توسط یک دولت ائتلافی اداره شود – اما این به تلاش و صبر عظیم نیاز دارد، هم از جانب خود افغان ها و هم از طرف نیروهای خارجی.
در میان کشورهای همسایه این کشور، روسیه نفوذ قابل توجهی در افغانستان و همچنین مسئولیت امنیت آسیای مرکزی را دارد. اما برای تأثیرگذاری بر آینده، باید به درستی درک کند که اکنون چه اتفاقی خواهد افتاد.
آمریکایی ها افغانستان را ترک می کنند تا آسیای میانه را ناارام سازند و روسیه را از جنوب درگیر سازند – چنین عملکردهایی در کشور ما چندان کم نیست.
متخصصین عنوان می کنند که عواقب خروج برای آسیای مرکزی فاجعه بار خواهد بود. ازبکستان و تاجیکستان با حمایت از تاجیک های افغان و ازبک اتش جنگ داخلی را روشن خواهند کرد! جلوگیری از ناامنی در مرزهای افغانستان، تاجیکستان و افغانستان و ازبکستان ضروری است! ما باید مرزهای خود را با قزاقستان تقویت کنیم!
طالبان توسط امریکایی سرنگون شدند اما شکست نخورده اند و این غیرممکن بود. انها خیلی زود به عنوان یک قدرت در کابل ظاهر خواهند شد. تشکیل حکومت اینده افغانستان باید به گونه مسالمت امیز صورت گیرد.
ریا نووستی
2021/3/7
