بلافاصله پس از خروج نیروهای آمریکایی و متحدانش از افغانستان در 15 اگست 2021، سرخوشی فوق‌العاده‌ای برای پاکستان به وجود آمد. این مسئله دقیقاً به این دلیل بود که پاکستان معتقد بود که از نظر ژئوپلیتیکی، می‌تواند افغانستان را جذب و در کنترل خود داشته باشد و روابط خود را بیشتر تقویت نماید. با این حال، این امیدها کوتاه مدت بودند و به زودی از بین رفتند.
در این زمینه، چین همچنان علاقه شدید خود را به افغانستان نشان می دهد، احتمالاً به دلیل منافع اقتصادی خود در این کشور و تمایلش برای دسترسی به منابع معدنی در حوضه آمو دریا. چین همچنین قصد دارد تا از روابط طالبان و مسلمانان اویغوری، به نفع خود استفاده کند. به نظر می رسد که این سیاست برای چین به خوبی کارساز بوده است، زیرا رهبری طالبان از چین به دلیل تندخویی آنها علیه مسلمانان چینی خودداری کرده است.
قابل ذکر است، در 13 سپتمبر، طالبان از ژائو شنگ، سفیر جدید چین در افغانستان استقبال کرده و امیر خان متقی وزیر امور خارجه، نامزدی سفیر را گامی مهم با پیامی مهم توصیف نمود.
علاوه بر این، بیانیه ای از سفارت چین در افغانستان در 13 سپتمبر منتشر شد، از جامعه جهانی خواستند تا گفتگو با افغانستان را حفظ نمایند، این کشور را به ایجاد یک چارچوب سیاسی فراگیر، اتخاذ سیاست های معتدل، مبارزه با تروریسم و توسعه روابط دوستانه خارجی تشویق کنند. مقامات چین و طالبان در مورد تمایل خود برای روابط نزدیک تر، به ویژه در حوزه تجاری، آشکارا صحبت کرده اند.
به گفته حکومت موقت، انتصاب سفیر چین به کشورهای دیگر نیز نشان می دهد که با امارت اسلامی تعامل داشته باشند. به گفته سخنگوی ارشد طالبان، هدف آنها ایجاد روابط خوب برای حل همه مشکلاتی است که کشورشان را رنج می دهد.
در تحولاتی که مربوط به پاکستان می شود، مقامات افغانستان و پاکستان اخیراً به دلیل بسته شدن گمرک تورخم پس از یکسری حوادث ایجاد شده در مرزها، یکدیگر را مقصر دانسته اند. پیش از این، در 12 سپتمبر، طالبان ادعاهای دولت پاکستان مبنی بر اینکه آنها مقصر بسته شدن گذرگاه مرزی تورخم هستند، رد کردند. صدها موتر باربری حامل کالاهای ضروری از آن زمان تا کنون در هر دو طرف مرز سرگردان شده اند. سخنگوی وزارت خارجه در اسلام آباد، در 11 سپتمبر، طالبان را به ساختن سازه های غیرقانونی و دست زدن به تیراندازی بی رویه و بی دلیل متهم کرده است. ممتاز زهرا بلوچ، سخنگوی این وزارت، همچنین مدعی شد که افغانستان اجازه می دهد از خاک این کشور برای انجام حملات “تروریستی” به پاکستان استفاده شود. یادآوری می شود که هر دو کشور ماه هاست یکدیگر را به خاطر مسائل مرزی و حملات مسلحانه که اسلام آباد ادعا می کند از خاک افغانستان سرچشمه می گیرد، متهم می کنند.
همچنین لازم به ذکر است که پاکستان یکی از تنها سه کشوری بود که از سال 1996 تا 2001 به صورت رسمی حکومت گذشته طالبان را به رسمیت شناخت. با این حال، مانند سایر کشورها، پاکستان نیز از به رسمیت شناختن دولت فعلی طالبان خودداری کرده است. روابط دیپلماتیک نیز به دلیل شعله ور شدن برخی مسائل ناخوشایند در امتداد مرز آنها، از جمله درگیری های پراکنده و بسته شدن گذرگاه ها، بدتر شده است. اسلام آباد همچنین شکایت دارد که کابل در تامین امنیت مرزهای خود کوتاهی می کند. به گفته مؤسسه مطالعات امنیتی پاکستان، حملات افزایش قابل توجهی داشته است، تقریباً 80 درصد در نیمه اول سال 2023 نسبت به سال گذشته. روابط پاکستان و افغانستان بدون هیچ نشانه ای از بهبودی، همچنان رو به وخامت است.
