جیمز دابینز که پس از حملات ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱، تلاش های دیپلماتیک را برای ایجاد دولت جدید افغانستان رهبری می کرد گفت: “تشخیص اینکه طالبان یکی از عناصر مهم جامعه افغانستان است که نمی توان آن را به طور کامل نادیده گرفت یا از بین برد به طور واضحی یک شکست بود!”
اکنون که پس از بیست سال ایالات متحده شروع به عقب نشینی نیروی نظامی باقی مانده خود کرده و کارشناسان بازگشت طالبان به قدرت از طریق زور یا پیمان سیاسی را پیش بینی می کنند، مقامات هشدار می دهند که هنوز مشخص نیست که آیا این گروه اعتقادات سختگیرانه خود را تعدیل کرده اند یا خیر!
اینکه بایدن به طور یکجانبه توافقنامه خروج را تمدید کرد تا فرصت بیشتری برای عقب نشینی فراهم کند، توجه را به ماهیت طالبان متمرکز کرده است که اکنون به نظر می رسد در آستانه به دست گرفتن سهم تازه ای از قدرت سیاسی هستند!
کارشناسان می گویند این گروه در عین تمایل خود برای ایجاد جامعه اسلامی در افغانستان، موضع روشنی در مورد نحوه برخورد با بسیاری از موضوعات از جمله آزادی بیان، حقوق زنان و اقلیت ها و ساختار سیاسی آینده تعریف نکرده است!
توماس روتیگ مدیر مشترک شبکه تحلیل گران افغانستان معتقد است طالبان منتظرند تا قدرت خود را نسبت به سایر احزاب از جمله عناصر دولت فعلی افغانستان یا جنگ سالاران که ممکن است پس از مهلت ماه سپتمبر که بایدن تعیین کرده برای دستیابی به قدرت تلاش کنند بسنجند!
طبق ارزیابی اخیر طبقه بندی شده شورای ملی اطلاعات، جابجایی اندک در رهبری طالبان و مواضع مذاکره ناپذیر این گروه از جمله عواملی است که نشان می دهد در صورت بازیابی قدرت، این گروه بسیاری از پیشرفت های دو دهه گذشته را عقب خواهد انداخت!
این در حالیست که سهیل شاهین سخنگوی رهبری سیاسی طالبان گفت که این گروه به حقوق زنان متعهد است و نیازی به نگرانی در مورد حقوق اساسی آنها نیست!
سناتور ژن شاهین با اشاره به موج ترور فعالان زن و ژورنالیست ها گفت كه ایالات متحده باید تمام تلاش خود را برای حمایت از حقوق زنان و دختران در افغانستان انجام دهد!
از آنجا که دولت بایدن تلاش می کند روند صلح متزلزل را زنده نگه دارد، همچنین مشخص نیست که طالبان چه نوع دولت آینده افغانستان را می پذیرند. در حالی که مقامات می گویند این گروه تمایل بیشتری برای تقسیم قدرت دارد، هنوز مشخص نیست که آیا می خواهد نوعی از امارت اسلامی خود را به رهبری مولوی‌های منتخب قبل از سال ۲۰۰۱ بازگرداند یا اینکه یک سیستم دموکراتیک با انتخابات و جنبه های سیاسی بیشتر را می پذیرد!
اشلی جکسون یک محقق در انستیتوت توسعه خارج از کشور گفت که رهبران طالبان اشاره های مبهمی به دموکراسی داشته اند. او اظهار داشت: “من فکر می کنم آنها با دموکراسی مخالف خواهند بود، اما آنها این را علنا نمی گویند. دشوار است که بفهمیم آیا آنها فقط زمان می خرند و هدف خود را پنهان می کنند یا اینکه دید دیگری نسبت به نمایندگی و حکومت دارند!”
پس از خروج نیروها از افغانستان، ایالات متحده با چالش هایی برای حفظ توانایی ضد تروریسم روبرو خواهد شد. زلمی خلیل زاد نماینده ایالات متحده هفته گذشته در سخنرانی در برابر قانونگذاران گفت که وعده بودجه خارجی و به رسمیت شناختن بین المللی می تواند به عنوان انگیزه ای برای طالبان برای تعدیل اهداف خود عمل کند!
در حالی که مقامات به دنبال سرنخی در مورد اهداف طالبان هستند، این گروه موج خشونت را ادامه می دهد که این گمانه زنی ها را شدت می بخشد که ممکن است پس از آنکه نیروهای محلی دیگر پشتیبانی هوایی خارجی نداشته باشند، طالبان اقدام به تسخیر نظامی کنند!
با پایان یافتن مهلت مقرر اصلی برای عقب نشینی نیروهای آمریکایی، بسیاری از افغانها از بازگشت نیروهای طالبان به بمب گذاری های گسترده در مناطق شهری وحشت دارند!
واشنگتن پست
۲۰۲۱/۱/۵
