در تاریخ ۹ اکتبر ۲۰۲۵، وزیر امور خارجه افغانستان، مولوی امیر خان متقی، وارد دهلی نو شد و این اولین دیدار سطح بالا از سوی طالبان از زمان بازگشتش به قدرت بود. این سفر نشان دهنده تعامل طالبان با همسایه بزرگ خود، هند، در میان افزایش تنش ها با پاکستان و تشدید رقابت های هند و پاکستان بود. اعلام بازگشایی سفارت هند در کابل تغییرات مهمی را در سیاست های دولت هند به همراه داشت، کشوری که مدتها طالبان را گروهی تروریستی می دانست و سفیر خود را از کابل در ۱۷ اگست ۲۰۲۱ تخلیه کرده بود. حتی در حالی که پیشرفت روابط دوجانبه هند با رژیم طالبان به ایجاد اعتماد و اطمینان متقابل بستگی دارد، این تحول نشان دهنده تجدید رقابت هند و پاکستان بر سر افغانستان است.
سفر مهم متقی
دیدار هفته طولانی متقی از هند با دیدار او از وزیر امور خارجه هند، داکتر سوبراهمانیام جایشانکار و بازدیدش از مدرسه دارالعلوم دیوبند در شمال هند همراه بود. متقی و جایشانکار در ۱۰ اکتبر ۲۰۲۵ با یکدیگر ملاقات کردند و بیانیه مشترک آن ها عملی و محدود بود. این بیانیه بر مسائل تجاری (دعوت از شرکت های هند برای مناقصه مجوزهای معدن)، اتصال (آغاز کریدور هوایی هند و افغانستان) و همکاری در پروژه های هیدروالکتریکی و مسائل بشردوستانه تأکید داشت. از جمله این مسائل، ساخت یک شفاخانه ۳۰ بستر در کابل و پنج کلینیک صحی مادر و کودک در ولایات پکتیکا، خوست و پکتیا بود. همچنین قابل توجه است که بیانیه هیچ اشاره ای به مسائلی همچون مبارزه با تروریسم، حکومت داری فراگیر و حقوق زنان، کودکان و اقلیت‌ها در افغانستان نداشت.
چرا حالا؟
این تحولات ناگهانی یا غیرمنتظره نبوده اند. سیاست هند در طی سه سال گذشته تغییر کرده است. هند طالبان را به خاطر تسهیل فرار هواپیماربایان پاکستانی از پرواز هندایرلاین IC-814 در کاتماندو و ورود آن ها به قندهار در ۲۵ دسامبر ۱۹۹۹ مسئول دانسته و از آن زمان روابط خود را با این گروه قطع کرده بود. از سال ۲۰۰۸ به بعد، طالبان و شبکه حقانی مسئول حملات انتحاری به سفارت هند در کابل بودند که در آن چهار دیپلمات هندی و تعداد زیادی از افغان ها کشته شدند.
از طرف دیگر، دولت طالبان اعلام کرده است که هیچ گروه یا فردی را مجاز نمی داند که از خاک افغانستان علیه هند اقدام کند. در نتیجه، هند پذیرفت که رژیم طالبان قرار است در افغانستان بماند و هیچ قدرت داخلی یا خارجی قادر به سرنگونی آن نخواهد بود.
سایه پاکستان
در زمان سفر متقی به هند، درگیری های افغانستان و پاکستان تشدید شد. حمله پاکستان به ولایت پکتیکا در ۹ اکتبر ۲۰۲۵ به رهبری تحریک طالبان پاکستان، گروهی که حملات تروریستی در پاکستان انجام می دهد، باعث پاسخ شدید طالبان به پایگاه های مرزی پاکستان شد. این درگیری های مرزی، شامل تبادل آتش و حملات پهپادی، شدیدترین درگیری ها بین دو کشور در دهه های اخیر بود که به کشته شدن تعدادی از نیروهای دو طرف انجامید تا اینکه آتش بس موقتی از طریق میانجی گری قطر و ترکیه در ۱۹ اکتبر ۲۰۲۵ برقرار شد.
آینده همکاری با طالبان
با اعلام بازگشایی سفارت هند در کابل و معرفی یک نماینده طالبان به سفارت افغانستان در دهلی نو، هند به هفدهمین کشوری تبدیل می شود که سفارت خود را در افغانستان راه اندازی کرده است. هند احتمالا یک نماینده فنی به جای سفیر برای مدیریت این سفارت خانه معرفی خواهد کرد. بیشتر ویزاها، پروازها (شرکت هواپیمایی کام ایر از ۱۸ اکتبر پروازهای روزانه به دهلی نو آغاز کرده است) و بازدیدهای تجاری برنامه ریزی شده اند، همراه با بازگشایی تدریجی کنسولگری های هند در افغانستان.
با این حال، بیرق طالبان در سفارت افغانستان در دهلی نو به زودی به اهتزاز در نخواهد آمد. نماینده طالبان منصوب شده توسط هند، به معنای به رسمیت شناختن دیپلماتیک یا اعطای مشروعیت به حکومت سرپرست طالبان نخواهد بود. تاکنون تنها روسیه حکومت طالبان را به رسمیت شناخته است.
دهلی نو به طور عملی به پذیرش تدریجی واقعیت سیاسی افغانستان پرداخته است و این تحول را به عنوان یک ضرورت استراتژیک در راستای افزایش تنش ها با پاکستان می داند. این رویکرد عملی به هند امکان می دهد که به افغانستان بازگشته بدون آنکه مشروعیت طالبان را تایید کند.
