در یک سال گذشته اقلیتهای قومی و مذهبی در کشور با خطر حذف از جامعه و سرکوب شدید از سوی گروههای تروریستی مواجه بودهاند. در این مدت، داعش ۱۳ حمله بر مواضع شیعیان که بیشتر آنها هزاره هستند، انجام داده است. در نتیجه این حملهها دستکم ۷۰۰ تن کشته و یا زخمی شدهاند.
در کنار شیعیان، جامعه قومیـمذهبی اهل هنود و سیک نیز مورد حملههای هراسافگنانه قرار گرفته است؛ حملههایی که این اقلیت مذهبی را وادار به ترک کتلهای از افغانستان ساخته است. با این حال، چند عضو پارلمان بریتانیا با نشر گزارش تحقیقی گفتهاند که هزارهها در افغانستان در معرض خطر جدی نسلکشی توسط طالبان و داعش قرار دارند. شهروندان و نهادهای حقوق بشری، طالبان را در محافظت از اقلیتهای قومی و مذهبی در کشور ناکام میخوانند.
دیدهبان حقوق بشر، روز سهشنبه، ۱۵ سنبله، با نشر گزارشی گفته است که طی یک سال گذشته حملات مرگبار متعددی علیه هزارهها و اقلیتهای مذهبی انجام شده است. به گفته این نهاد، طالبان برای محافظت از این اقلیتها ناکام بودهاند. در گزارش دیدهبان حقوق بشر آمده است که پس از تسلط طالبان بر افغانستان، داعش مسوولیت ۱۳ حمله علیه هزارهها را بر عهده گرفته است. طبق این گزارش، در نتیجه این حملهها دستکم ۷۰۰ تن کشته و زخمی شدهاند.
دیدهبان حقوق بشر از دولتهایی که با طالبان تعامل دارند خواسته که از طالبان بخواهند تا از جوامع هزاره و شیعه حفاظت کنند. این نهاد همچنان تاکید کرده که این کشورها باید بالای طالبان فشار وارد کنند تا این گروه سازوکارهایی را روی دست بگیرند که برای تقویت پاسخگویی در قبال جنایات مرتکبشده در افغانستان، از جمله علیه جوامع هزاره و شیعه، سودمند واقع شود.
از سوی دیگر، روز شنبه، ۱۲ سنبله، گزارش تحقیقی دیگری توسط چندین عضو پارلمان بریتانیا و گروهی از محققان درباره وضعیت جامعه هزاره در افغانستان منتشر شد. در این گزارش آمده است که هزارهها در معرض خطر جدی «نسلکشی» توسط گروه داعش قرار دارند. تهیهکنندهگان این گزارش هشدار دادهاند: «اگر جنایات انجامشده علیه هزارهها نادیده گرفته شود، وضعیت وخیمتر و بدتری پیشروی آنان است.»
در این گزارش از سازمان ملل متحد و دادگاه کیفری بینالمللی خواسته شده تا اطمینان حاصل کنند که وضعیت هزارهها بهطور کامل بررسی و شواهد جنایات علیه این جامعه حفظ میشود. در این گزارش گفته شده که پس از تسلط طالبان بر افغانستان، وضعیت هزارهها بهگونه چشمگیری تحت تأثیر قرار گرفته و حرکت و تحول ۲۰ ساله آنها از حاشیهنشینی و تبعیض به سوی پیشرفت را «معکوس» کرده است.
این گزارش بازگشت مجدد طالبان بر قدرت را «اعمال خشونتآمیز قدرت وحشیانه علیه هزارهها در سرتاسر افغانستان و بازگشت وحشت برای این اقلیت قومی» ارزیابی کرده است. جزییات این گزارش تحقیقی دربر گیرنده یک سال حاکمیت طالبان بر افغانستان است. این گزارش از سوی پنج عضو پارلمان بریتانیا و شماری از کارشناسان تهیه شده است.
پیش از این شبکه تلویزیونی «فاکس نیوز» روز دوشنبه، ۷ سنبله، به نقل از گروههای بشردوستانه در افغانستان گزارش داده است که مسیحیانی که پس از تسلط طالبان در افغانستان باقی ماندهاند، با شکنجه و آزار و اذیت طالبان، دوستان، خانوادهها و اعضای جامعه روبهرو هستند. تاد نتلتون، نویسنده و مجری رادیویی که برای سازمان بینالمللی غیرانتفاعی بشردوستانه «صدای شهدا» کار میکند، گفته است: «مسیحیان در افغانستان هستند. فکر میکنم در زمان تسلط طالبان در یک سال پیش خبرهای زیادی وجود داشت که نشان میداد همه مسیحیان از این کشور فرار کردهاند.»
دیدهبان حقوق بشر معتقد است که طیف حملات گستردهتری از آنچه نشر میشود، بر اقلیتهای مذهبی وجود دارد، اما محدودیت چرخش اطلاعات و فعالیت رسانههای آزاد در کشور باعث شده که رسانهها به شدت زیر سانسور طالبان قرار داشته باشند و این امر کار را برای سازمانهای حقوق بشری نیز دشوار ساخته است.
اقلیتهای قومی و مذهبی همواره در افغانستان با تغییر و تحولات سیاسی، بهشدت با خطر حذف و سرکوب مواجه میشوند؛ بهگونهای که اقلیت سیک و اهل هنود کشور در حال ترک کامل از افغانستاناند. طالبان سال گذشته همزمان با ورود به کابل گفتند که از اقلیتهای قومی و مذهبی محافظت میکنند، اما در جریان یک سال گذشته اقدامات عملی و ملموسی برای محافظت و مصونیت از این اقلیتها انجام نداده و خود نیز دست به نقض گسترده حقوق بشر زده است.