خروج ایالات متحده از افغانستان: “نفهمی عامدانه” یا یک عمل آبرومندانه؟

نشریه دیپلمات چنین می نویسد: در 9 سپتامبر، رئیس کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان آمریکا، مایکل مک کال، گزارش تحقیقات کمیته را در مورد خروج عجولانه و تصادفی دولت بایدن از افغانستان در تابستان 2021 منتشر ساخت. در این گزارش با عنوان “نفهمی عمدی”، جمهوریخواهان، رئیس جمهور دموکرات را به خاطر خروج آشفته وار ایالات متحده از افغانستان و بی ثباتی متعاقب آن که بیش از سه سال است که این کشور با آن مواجه بوده است، مقصر دانست.

جمهوریخواهان مجلس، دولت بایدن را به دلیل اولویت ندادن به امنیت پرسنل و شهروندان ایالات متحده و همچنین دارندگان گرین کارت و متحدان افغان شان مقصر می دانند. در ادامه این گزارش آمده است که علیرغم داشتن ها فرصت و اطلاعات مناسب، دولت اقدامات لازم را برای جلوگیری از فروپاشی دولت جمهوری افغانستان انجام نداد. در نتیجه، ایالات متحده مجبور شد به طور ناکهانی و بدون پرسنل، تجهیزات و تدارکات مورد نیاز عقب نشینی کند که به اعتبار ایالات متحده لطمه زد و دشمنان آن را جسورتر از گذشته ساخت.

این گزارش تمام تقصیرات و گناهان را برای خروج آشفته وار واشنگتن از کابل به گردن دولت بایدن می اندازد. با این حال، نمی‌داند که این دولت دونالد ترامپ، رئیس جمهور پیشین از حزب جمهوری‌خواه بود که توافقنامه دوحه را با طالبان بدون حضور دولت افغانستان امضا کرد.

صرف نظر از این بازی سرزنش آمیز، لازم است به زمان انتشار گزارش، دو ماه قبل از انتخابات ریاست جمهوری توجه شود. اگرچه مک کال اظهار داشته که این گزارش برای او جنبه سیاسی ندارد و ترجیح می‌داد که زودتر منتشر شود، اما این واقعیت که در این گزارش به طور مداوم از «دولت بایدن – هریس» یاد می‌شود نشان می‌دهد که این گزارش به نحوی هم بایدن و هم معاون را هدف قرار داده است. این گزارش به ویژه ضمن تمجید از ترامپ، که بار دیگر نامزد جمهوری خواهان برای ریاست جمهوری است، اشاره ای به مایک پنس، معاون رئیس جمهور وقت وی نکرده است.

احمد رشید نویسنده کتاب «طالبان: داستانی از جنگجویان افغان» به این نکته اشاره می کند که ایالات متحده از تجربه قبلی خود چیز کمی آموخته است. ایالات متحده علیرغم تعهد خود مبارزه تا زمان باقی ماندن آخرین افغان در برابر نیروهای اتحاد جماهیر شوروی، افغانستان را پس از خروج شوروی ترک کرد. واشنگتن برای سیر نگهداشتن مردم گرسنه یا کمک به برقراری صلح در افغانستان، که خلاء ایجاد شده برای پرکردن قدرت های منطقه ای را ایجاد کرد، آمادگی لازم را نداشت. به دلیل رها یافتگی مردم توسط آمریکا، افغان‌ها به شدت نسبت به ایالات متحده که در کنار آنها جنگیده بودند، بدگمان شدند.

آمریکا به دلیل سیاست‌های دستچین شده و منفعت‌خواهانه اش، افغانستان پنج دهه است که در وضعیت آشفته ای قرار گرفته است. این تاریخ به وضوح نشان می دهد که “نفهمی عمدی” دهه ها سیاست ایالات متحده در قبال افغانستان، نه فقط سیاست دولت بایدن، شکل داده است.