در روزهای اخیر، رسانهها و صفحات اجتماعی وابسته به ارتش پاکستان، شایعاتی مبنی بر تحویل پایگاه بگرام به امریکا توسط طالبان منتشر کردهاند؛ اخباری که نه تنها واقعیت ندارد، بلکه نمونهای روشن از فرافکنی و جنگ روانی پاکستان در قبال وضعیت افغانستان است. در ادامه، این روایت نادرست را از چند زاویه بررسی میکنیم:
۱. هدف از انتشار شایعه چیست؟
پاکستان، که خود درگیر بحران های سیاسی و مشروعیت پس از انتخابات ۲۰۲۴ است، به دنبال انحراف افکار عمومی داخلی و منطقهای است. پرتاب شایعه به سوی افغانستان نوعی تاکتیک برای منحرف کردن نگاهها از بحران داخلی پاکستان است.
۲. بگرام؛ نماد حساسیت ملی افغان ها
پایگاه بگرام برای مردم افغانستان، نماد اشغال، مداخله و رنجهای دو دهه گذشته است. هیچ عقلانیت سیاسی / حتی از سوی طالبان / نمیتواند بازگشت نیروهای امریکایی به بگرام را بپذیرد، چرا که این اقدام، هزینهای بسیار سنگین در سطح مشروعیت ملی برای هر گروهی خواهد داشت.
۳. فقدان شواهد عینی و رد آن
تا کنون هیچ سند، تصویر یا گزارش معتبر از تحویل پایگاه بگرام به امریکا منتشر نشده است. طالبان نیز چنین خبری را به طور تلویحی رد کردهاند. در واقع، این خبرها بر اساس «منابع نامعلوم» و «تحلیلهای ساختگی» منتشر میشوند، نه واقعیت میدانی.
۴. سابقهی فرافکنیهای امنیتی پاکستان
این نخستین بار نیست که ارتش پاکستان چنین بازی رسانه ای را راه اندازی میکند. پیش از این نیز در ماجرای مقاومت پنجشیر، درگیریهای مرزی، یا ادعای نفوذ داعش در افغانستان، اطلاعات نادرست توسط نهادهای وابسته به پاکستان در فضای مجازی پخش شده بود.
۵. تهدید منافع چین و روسیه
بازگشت امریکا به بگرام، آن هم با اطلاع و همکاری طالبان، نهتنها برای مردم افغانستان بلکه برای کشورهای منطقه مانند چین و روسیه نیز تهدید تلقی میشود. در شرایط فعلی، هیچ بلوک قدرتی در منطقه مایل به استقرار مجدد امریکا در افغانستان نیست.
نتیجه گیری:
شایعه تحویل بگرام به امریکا، بیش از آنکه مبتنی بر واقعیت باشد، بخشی از پروژه جنگ روانی ارتش پاکستان و فرافکنی نسبت به بحران های داخلی خودشان است. وظیفه رسانه ها و نخبگان افغانستانی، افشای این فرافکنی ها و تقویت نگاه تحلیلی جامعه نسبت به واقعیتهای میدانی است، نه افتادن در دام روایت سازی های بی پایه.