یک سال پس از سقوط کابل به دست طالبان در ماه اگست 2021، روابط چین و افغانستان پیشرفت قابل توجهی نداشته است. دلیل آن این است که موانع اصلی برای افغانستان هنوز برای چین تهدیدامیز است.
چین به ویژه در مورد حضور سه بازیگر مخرب در افغانستان نگران است: جنبش اسلامی ترکستان شرقی وابسته به القاعده (ETIM) که اکنون حزب اسلامی ترکستان (TIP) نامیده می شود، تحریک طالبان پاکستان (TTP) و ارتش آزادیبخش بلوچستان (BLA). پکن از طالبان می‌خواهد که پایگاه‌های این گروه های مخرب را ببندد.
منطقه سین کیانگ چین، جایی که اویغورهای مسلمان عمدتاً در آن زندگی می کنند، 90 کیلومتر مرز مشترک با افغانستان دارد. پکن نگران است که بازگشت طالبان به قدرت، حزب اسلامی ترکستان را که اصلی‌ترین گروه مسلح اویغوری ها در افغانستان است، تشویق کند تا علیرغم اینکه اخیراً فعال نبوده، از آن سوی مرزها اقدامات تروریستی انجام دهد.
امیرخان متقی وزیر خارجه طالبان در کنفرانس سازمان همکاری شانگهای (SCO) در تاشکند – ازبکستان در جولای 2022 اطمینان عمومی داد که “امارت اسلامی افغانستان به هیچ یک از اعضای خود، یا هر فرد یا گروه دیگری از جمله القاعده اجازه حمله به دیگران را نخواهد داد.”
با توجه به تحریک طالبان پاکستان، این گروه تروریستی از بسیاری جهات، مشکل اساسی برای چین به شمار می رود. در حالی که حزب اسلامی ترکستان تعداد نسبتاً کمی عضو جنگجو دارد اما تحریک طالبان پاکستان تعداد اعضای بیشتری دارد.
از زمان تسلط طالبان در سال 2021، تعداد حملات تروریستی تحریک طالبان پاکستان از افغانستان به طور چشمگیری افزایش یافته است. بر اساس گزارش موسسه مطالعات صلح پاکستان (PIPS) مستقر در اسلام آباد، این گروه به تنهایی مسئول 87 حمله بود که منجر به کشته شدن 158 نفر شد که در مقایسه با سال 2020 افزایش 84 درصدی داشته است.
ارتش آزادیبخش بلوچستان گروه مسلح دیگری است که تصمیم دارد شهروندان چینی را هدف قرار دهد و زیرساخت های ساخت چین را در جنوب غربی بلوچستان نابود کند.
چین و پاکستان، متحد نزدیک طالبان، بارها از این گروه خواسته اند که این سه گروه را تحت تعقیب قرار دهند. با این حال، نگرانی این است که اگر طالبان به طور جدی این گروه ها را پیگیری کنند، ممکن است اعضای گروه به سمت گروه داعش فرار کنند.
طالبان مشتاق است تا روابط خود را با چین، به ویژه در عرصه تجارت و سرمایه گذاری، برای دور زدن تحریم های غرب، تعمیق بخشد. با این حال، اگر مسائل مربوط به تروریست ها حل نشود و طالبان تمایل واقعی برای حرکت علیه این گروه ها نشان ندهد، پکن تمایلی به تعهد بیشتر به این رابطه نخواهد داشت.
