امارات متحده عربی تعامل محتاطانه و پراگماتیک گونه ای را با امارات اسلامی افغانستان از خود نشان داده است که می تواند به طور موثر منافع بلندمدت این کشور را پیش ببرد.
در سال 2019، محمد بن زاید، ولیعهد وقت ابوظبی به مقامات دولت ترامپ گفته بود که خروج ایالات متحده از افغانستان “افراد واپس گرا و ریشدار” را به قدرت بازمی گرداند. بنابراین، او از تضعیف موقعیت مذاکره طالبان با استخدام مزدوران برای ترور رهبران آنها حمایت کرد. مواضع ضد طالبان به امارات متحده عربی کمک کرد تا خود را به عنوان یک کشور عربی میانه رو نشان دهد!!
با این حال، واقعیت ظریف تری وجود داشت. برای چندین دهه، شبکه حقانی، از شرکت ها و مهاجران افغان برای جذب نیرو و پولشویی از طریق امارات استفاده می کرد. فشار ایالات متحده در سال 2014 چنین عملیاتی را به صورت مخفیانه تحت فشار قرار داد، اما آنها ادامه دادند. امارات متحده عربی همچنین زمانی که تیم دیپلماتیک ترامپ برای پایان دادن به جنگ افغانستان کار می کرد، خود را به عنوان یک واسطه دیپلماتیک مفید معرفی کرد، که توسط نیروهای امریکایی آن زمان برجسته شد: دیدار نماینده ویژه زلمی خلیلزاد در دسامبر 2018 با یک هیئت طالبان همراه با مقامات اماراتی، عربستانی و پاکستانی در ابوظبی.
از اگست 2021، امارات متحده عربی با این واقعیت که امارت اسلامی تنها دولت بالفعل افغانستان است، مبارزه کرده است. ابوظبی این وضعیت را فرصتی برای تقویت شهرت خود به عنوان یک شریک ارزشمند برای قدرت های غربی و نشان دادن اعتبار بشردوستانه خود می بیند. کمک امارات در تخلیه دیپلمات‌های خارجی و 28000 افغان در زمان تسلط طالبان و تحویل مواد غذایی و امدادی ابوظبی به افغانستان بر این امر تأکید دارد.
از نظر سیاسی، تعادل ظریفی وجود داشته است. از یک سو، امارات متحده عربی، رئیس جمهور مخلوع اشرف غنی را پذیرفت. از سوی دیگر، ابوظبی در ابتدا در مورد تسلط امارت اسلامی در سال 2021 به «برادر» در افغانستان اشاره کرد و به گفته طالبان، ابوظبی غنی و دیگر اعضای دولت سقوط کرده‌اش را از مشارکت در فعالیت‌های سیاسی از خاک امارات منع کرد. همچنین، ضمن ستایش برخی از تعهدات اعلام شده طالبان به میانه روی، مقامات اماراتی از محکومیت نقض حقوق زنان توسط امارت اسلامی ابایی نداشتند.
امارت اسلامی گفتگو با اماراتی ها را در مورد اداره فرودگاه اصلی افغانستان سه ماه پس از تسلط طالبان آغاز کرد. با این حال، کابل در اوایل سال 2022 یک قرارداد امنیتی مقدماتی فرودگاه با ترکیه و قطر منعقد کرد. تا ماه می 2022، اختلافات با آنکارا و دوحه منجر به امضای قرارداد امارت اسلامی با شرکت GAAC Solutions وابسته به دولت امارات متحده عربی برای مدیریت فرودگاه های هرات، کابل و قندهار شد. سومین و آخرین قرارداد در سپتامبر 2022 پس از سفر مخفیانه ملا عبدالغنی برادر معاون نخست وزیر طالبان به ابوظبی نهایی شد. در 5 دسامبر، ملا یعقوب، سرپرست وزارت دفاع به امارات متحده عربی آمد تا با محمد بن زاید آل نهیان درباره فرصت‌های تقویت روابط ابوظبی و کابل گفتگو کند.
با توجه به اینکه امارت اسلامی هنوز در انزوای بین المللی قرار دارد، دولت امارات تردید دارد که ابوظبی به زودی طالبان را به رسمیت بشناسد. با این وجود، امارات متحده عربی تا حدودی نسبت به امارت اسلامی به رسمیت شناخته شده است، به گونه ای که به پیشبرد منافع امارات در پس زمینه پس از ایالات متحده کمک می کند. افغانستان در رقابت بین قدرت‌های بزرگ و قدرت‌های کوچک‌تر منطقه‌ای بیش از پیش تبدیل به نقطه عطفی می‌شود.
امارات متحده عربی که نگران این است که قطر خود را به عنوان یک ضرورت فزاینده برای غرب در مقابل افغانستان پس از اشغال کشور تثبیت کند، نمی‌خواهد فرصت‌ها را برای استفاده از وضعیت کنونی افغانستان به نفع ابوظبی از دست بدهد. در عین حال، در ابوظبی درباره توانایی بالقوه ایران برای به کسب نفوذ بیشتر در افغانستان ناراحتی وجود دارد. بنابراین، با وجود تمام چالش‌های مقابله با طالبان، ابوظبی احتمالاً به دنبال یک استراتژی بلندمدت در قبال حاکمان اسلام‌گرای کابل بر اساس تعامل دقیق در طول سال 2023 و پس از آن خواهد بود. ارزیابی امارات متحده عربی این است که هزینه های انجام ندادن این کار بسیار زیاد است.
(موسسه تحقیقاتی کارنگی / 24 جنوری 2023)
